NewsEdit Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ πραγματοποίησαν «πολυάριθμα» αεροπορικά πλήγματα στη βορειοδυτική Νιγηρία, βάζοντας στο στόχαστρο το Ισλαμικό Κράτος στη Δυτική Αφρική (ΙΚΔΑ). Την ανακοίνωση έκανε ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανήμερα των Χριστουγέννων, συνδέοντας ευθέως τη στρατιωτική επιχείρηση με τη δέσμευσή του να σταματήσει, όπως είπε, τη «σφαγή χριστιανών» στη χώρα.
Η επιχείρηση αυτή αποτελεί την πρώτη αμερικανική στρατιωτική δράση στη Νιγηρία μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ανοίγοντας εκ νέου το κεφάλαιο της άμεσης αμερικανικής εμπλοκής σε μία από τις πιο σύνθετες και αιματηρές συγκρούσεις της αφρικανικής ηπείρου.
Οι ανακοινώσεις Τραμπ και το χριστουγεννιάτικο μήνυμα
Σε ανάρτησή του στο Truth Social, ο αμερικανός πρόεδρος ανέφερε ότι «κατόπιν διαταγών μου, οι ΗΠΑ διεξήγαγαν ισχυρό και θανατηφόρο πλήγμα εναντίον των τρομοκρατικών αποβρασμάτων του ΙΚΙΛ» στη βορειοδυτική Νιγηρία, χρησιμοποιώντας παλαιότερο ακρώνυμο της τζιχαντιστικής οργάνωσης. Το μήνυμα δημοσιεύτηκε το απόγευμα των Χριστουγέννων, λίγα λεπτά πριν από τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας, δίνοντας έναν ιδιαίτερο συμβολισμό στην ανακοίνωση.
Ο Τραμπ προειδοποίησε ότι οι βομβαρδισμοί θα συνεχιστούν εάν δεν σταματήσουν οι επιθέσεις κατά χριστιανών, διαμηνύοντας ότι «θα υπάρξουν κι άλλοι νεκροί τρομοκράτες». Όπως είπε χαρακτηριστικά, «είχα προειδοποιήσει ήδη αυτούς τους τρομοκράτες ότι αν δεν σταματούσαν τη σφαγή χριστιανών, θα πλήρωναν ακριβά – και απόψε, πλήρωσαν».
Επιβεβαίωση από AFRICOM και Πεντάγωνο
Το μεικτό διοικητήριο των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων για την Αφρική (AFRICOM) επιβεβαίωσε μέσω X ότι πραγματοποιήθηκαν βομβαρδισμοί στην πολιτεία Σόκοτο, κάνοντας λόγο για «πολλούς νεκρούς τρομοκράτες» του Ισλαμικού Κράτους. Στην αρχική ανακοίνωση αναφερόταν ότι τα πλήγματα έγιναν «κατόπιν αιτήματος των νιγηριανών αρχών», ωστόσο το μήνυμα αυτό διαγράφηκε και αντικαταστάθηκε από νεότερη διατύπωση που μιλούσε γενικότερα για «συνεργασία» με τη Νιγηρία.
Ο επικεφαλής του Πενταγώνου, Πιτ Χέγκσεθ, δήλωσε «ευγνώμων για την υποστήριξη και τη συνεργασία της νιγηριανής κυβέρνησης», εξάροντας τη δράση των αμερικανικών δυνάμεων και υπογραμμίζοντας τη σημασία της κοινής αντιμετώπισης της τρομοκρατίας.
Η στάση της Νιγηρίας και οι διαψεύσεις
Η διπλωματία της Νιγηρίας επιβεβαίωσε ότι διεξήχθησαν αμερικανικά «πλήγματα ακριβείας εναντίον τρομοκρατικών στόχων», κρατώντας ωστόσο αποστάσεις από τη ρητορική του αμερικανού προέδρου. Η κυβέρνηση του προέδρου Μπόλα Τινούμπου έχει επανειλημμένα απορρίψει τον ισχυρισμό ότι οι τζιχαντιστές στοχοποιούν κυρίως χριστιανούς, επισημαίνοντας ότι τα θύματα της βίας είναι Νιγηριανοί ανεξαρτήτως θρησκευτικών πεποιθήσεων.
Παράλληλα, η Αμπούτζα διαβεβαιώνει ότι βρίσκεται σε συνομιλίες με την Ουάσιγκτον για στενότερη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η πολυεπίπεδη απειλή από τζιχαντιστικές οργανώσεις και ένοπλες συμμορίες.
Η ρητορική περί «γενοκτονίας» και οι εσωτερικές σκοπιμότητες
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα υιοθετήσει τη θέση ότι οι χριστιανοί στη Νιγηρία αντιμετωπίζουν «υπαρξιακή απειλή», φτάνοντας στο σημείο να μιλά για «γενοκτονία». Τον περασμένο Νοέμβριο είχε μάλιστα απειλήσει ανοιχτά με χρήση στρατιωτικών επιλογών, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά την κίνηση που ακολούθησε τα Χριστούγεννα.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η ρητορική αυτή αναπαράγει επιχειρήματα συντηρητικών αιρετών και χριστιανικών οργανώσεων στις ΗΠΑ, ιδίως ευαγγελικών κύκλων, που εδώ και χρόνια πιέζουν για πιο επιθετική αμερικανική στάση στη Νιγηρία. Η σύνδεση της εξωτερικής πολιτικής με θρησκευτικούς όρους εντάσσεται στο ευρύτερο πολιτικό αφήγημα του Τραμπ προς το εσωτερικό ακροατήριο.
Μια χώρα διχασμένη και πολλαπλές κρίσεις ασφαλείας
Η Νιγηρία, η πολυπληθέστερη χώρα της Αφρικής, είναι σχεδόν ισομερώς μοιρασμένη ανάμεσα στον μουσουλμανικό βορρά και τον χριστιανικό νότο. Τα τελευταία χρόνια αποτελεί θέατρο πολλαπλών κρίσεων ασφαλείας: από τη δράση τζιχαντιστικών οργανώσεων, όπως η Μπόκο Χαράμ και το Ισλαμικό Κράτος στη Δυτική Αφρική, έως συγκρούσεις μεταξύ κοινοτήτων και εγκληματικών συμμοριών.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι επιθέσεις πλήττουν τόσο μουσουλμάνους όσο και χριστιανούς αμάχους, χωρίς σαφή διάκριση, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα ευαίσθητη κάθε εξωτερική παρέμβαση που πλαισιώνεται με θρησκευτικούς όρους.
Το μήνυμα της Ουάσιγκτον και τα ανοιχτά ερωτήματα
Τα αμερικανικά πλήγματα στέλνουν ένα σαφές μήνυμα αποφασιστικότητας από την Ουάσιγκτον, αλλά ταυτόχρονα εγείρουν ερωτήματα για το εύρος και τη διάρκεια της αμερικανικής εμπλοκής. Το κατά πόσο οι επιχειρήσεις αυτές θα περιοριστούν σε στοχευμένα πλήγματα ή θα αποτελέσουν προάγγελο ευρύτερης στρατιωτικής παρουσίας παραμένει ανοιχτό.
Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του Ντόναλντ Τραμπ να ανακοινώσει μια στρατιωτική επιχείρηση ανήμερα των Χριστουγέννων, συνδέοντάς την ρητά με τη «σφαγή χριστιανών», αποτυπώνει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο το πώς η γεωπολιτική, η ασφάλεια και η εσωτερική πολιτική επικοινωνία συνυφαίνονται στη νέα φάση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.