NewsEdit Η λειψυδρία επανέρχεται με ένταση στο προσκήνιο, καθώς οι μειωμένες βροχοπτώσεις και οι υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων ετών ασκούν ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στα υδατικά αποθέματα της χώρας. Οι δύο βασικοί ταμιευτήρες από τους οποίους υδροδοτείται η Αθήνα, ο Μόρνος και η Υλίκη, έχουν χάσει πάνω από το 40% των αποθεμάτων τους σε βάθος χρόνου, αποτυπώνοντας με σαφήνεια τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Οι νέες κλιματικές συνθήκες καθιστούν τις βροχοπτώσεις λιγότερο προβλέψιμες και συχνά πιο ακραίες, μεταβάλλοντας πλήρως τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να σχεδιάζεται η διαχείριση των υδατικών πόρων. Στην Αττική, όπου συγκεντρώνεται σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας, το ερώτημα είναι κρίσιμο: υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την υδροδότηση και πόσο ανθεκτικό είναι το σύστημα σε ένα δυσμενές σενάριο;
Οι κινήσεις της ΕΥΔΑΠ για την ασφάλεια της υδροδότησης
Παράγοντες της ΕΥΔΑΠ επισημαίνουν ότι οι βροχές των τελευταίων εβδομάδων προσέφεραν μια περιορισμένη ενίσχυση των αποθεμάτων, χωρίς όμως να αντιστρέψουν το σωρευμένο υδατικό έλλειμμα, καθώς οι ταμιευτήρες εμφανίζονται μειωμένοι κατά περίπου 200 εκατ. κυβικά μέτρα σε σύγκριση με πέρυσι. Όπως τονίζουν υδρολόγοι και επιστήμονες, οι χειμώνες με σταθερές και επαρκείς βροχοπτώσεις γίνονται πλέον η εξαίρεση και όχι ο κανόνας.
Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή άμεσα μέτρα διαχείρισης, μεταξύ των οποίων:
- αξιοποίηση των αποθεμάτων της Υλίκης,
- ενεργοποίηση εφεδρικών γεωτρήσεων,
- συνεχή παρακολούθηση των αποθεμάτων σε πραγματικό χρόνο,
- παρεμβάσεις στο δίκτυο για περιορισμό των διαρροών.
Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη έργα συντήρησης και αντικατάστασης παλαιών αγωγών, με στόχο τη βελτίωση της αξιοπιστίας του συστήματος και τη μείωση των βλαβών, που οδηγούν σε απώλειες πολύτιμου νερού.
Μεταφορά νερού από την Ευρυτανία και εναλλακτικά σενάρια
Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στο έργο μεταφοράς νερού από την Ευρυτανία, το οποίο χαρακτηρίζεται ως στρατηγικής σημασίας. Ωστόσο, πρόκειται για μακροπρόθεσμο έργο, με ορίζοντα ολοκλήρωσης αρκετών ετών, γεγονός που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποτελέσει άμεση λύση σε ενδεχόμενη επιδείνωση της κατάστασης.
Για τον λόγο αυτό εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια, όπως:
- ενεργοποίηση πρόσθετων γεωτρήσεων,
- λύσεις αφαλάτωσης, όπου κριθεί αναγκαίο.
Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα της ΕΥΔΑΠ προς τους πολίτες είναι σαφές: δεν υπάρχει λόγος πανικού, υπάρχει όμως ανάγκη υπευθυνότητας. Η εξοικονόμηση νερού στην καθημερινότητα μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός παράγοντας για τη σταθερότητα του συστήματος.
Επενδυτικό σχέδιο 2,5 δισ. ευρώ απέναντι στη λειψυδρία
Απαντώντας στις προκλήσεις της λειψυδρίας, η ΕΥΔΑΠ υλοποιεί δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 2,5 δισ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει 167 έργα σε ολόκληρη την Αττική. Το πλάνο καλύπτει:
- έργα ύδρευσης 730 εκατ. ευρώ,
- έργα αποχέτευσης 773 εκατ. ευρώ,
- παρεμβάσεις ψηφιακού μετασχηματισμού και κτιριακές υποδομές 193 εκατ. ευρώ,
- έργα 840 εκατ. ευρώ στην Ανατολική Αττική.
Για πρώτη φορά, η Ανατολική Αττική αποκτά σύγχρονο και ολοκληρωμένο αποχετευτικό σύστημα, με 410.500 κατοίκους και 75.000 ακίνητα να συνδέονται σε νέες, περιβαλλοντικά ασφαλείς υποδομές. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται κατά 50% από ευρωπαϊκούς πόρους, ενώ η ΕΥΔΑΠ έχει εξασφαλίσει επιπλέον 250 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Ενδεικτικό της επιτάχυνσης είναι ότι το πρώτο εξάμηνο του 2025 οι επενδύσεις έφτασαν τα 31 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 38% σε σχέση με το 2024.
Τιμολόγια και ανταποδοτικότητα
Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΥΔΑΠ έχει εισηγηθεί προς τη ΡΑΑΕΥ ήπια αναπροσαρμογή των τιμολογίων, με βασικό κριτήριο την ανταποδοτικότητα των έργων για τους πολίτες. Παράγοντες της εταιρείας επισημαίνουν ότι, παρά την πρόταση για μικρή προσαρμογή στα πάγια τέλη από το 2026, η Αθήνα παραμένει ανάμεσα στις πρωτεύουσες με τις χαμηλότερες καθαρές χρεώσεις νερού στην Ε.Ε.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΥΔΑΠ δεν έχει προχωρήσει σε αναπροσαρμογές εδώ και 17 χρόνια, απορροφώντας τις πληθωριστικές πιέσεις, ενώ σήμερα καλείται να υλοποιήσει ένα φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα που θα θωρακίσει τα υδατικά αποθέματα της Αττικής απέναντι στη μακροχρόνια λειψυδρία και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.