NewsEdit Η Ουάσιγκτον δηλώνει έτοιμη να συζητήσει την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα κατασκευής και αγοράς των F-35, αλλά υπό έναν σαφή και αδιαπραγμάτευτο όρο: η Άγκυρα πρέπει να εγκαταλείψει το ρωσικό σύστημα αεράμυνας S-400.
Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, στενός σύμμαχος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, υπογράμμισε ότι η Τουρκία «δεν πρέπει να κατέχει» το σύστημα S-400 εάν θέλει να επανενταχθεί στο πρόγραμμα των F-35. Πρόκειται για μια θέση που έχει διατυπωθεί επανειλημμένα από το αμερικανικό Κογκρέσο και την εκτελεστική εξουσία, αλλά τα σχόλια Μπάρακ δείχνουν ότι το μήνυμα παραμένει αμετάβλητο, ακόμη κι αν ο Τραμπ εμφανίζεται πιο πρόθυμος να ανοίξει το θέμα.
Συζητήσεις για τους S-400 και το μέλλον της αμυντικής συνεργασίας
Σε ανάρτησή του στο X, ο Μπάρακ ανέφερε ότι οι δύο χώρες βρίσκονται σε συνομιλίες για τους ρωσικούς πυραύλους που απέκτησε η Τουρκία πριν από περίπου δέκα χρόνια, καθώς και για την «επιθυμία της Άγκυρας να επανενταχθεί» στο πρόγραμμα των F-35.
Η αγορά των S-400 εξακολουθεί να αποτελεί το πιο ακανθώδες ζήτημα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Η Τουρκία προχώρησε στην προμήθειά τους μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, κατά το οποίο F-16 χρησιμοποιήθηκαν από πραξικοπηματίες για επιθέσεις σε κυβερνητικούς στόχους, συμπεριλαμβανομένου του κοινοβουλίου. Από τότε, οι S-400 έχουν δοκιμαστεί τουλάχιστον μία φορά και παραμένουν σε εγκαταστάσεις κοντά στην Άγκυρα.
Ο παράγοντας Τραμπ και οι συναντήσεις κορυφής
Κατά τη συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν στον Λευκό Οίκο τον Σεπτέμβριο, ο Αμερικανός πρόεδρος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αγοράς F-35 από την Τουρκία, επαναφέροντας το θέμα στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει το Bloomberg, παρά το θετικό κλίμα μεταξύ των δύο ηγετών, η αμερικανική γραμμή για τους S-400 παραμένει σταθερή. Η Ουάσινγκτον απαιτεί πλήρη εγκατάλειψη του ρωσικού συστήματος για οποιαδήποτε εξέλιξη στο πρόγραμμα των F-35, αίτημα που η Άγκυρα έχει έως τώρα απορρίψει.
Η νομική δέσμευση και οι «καρποφόρες» συζητήσεις
Ο Μπάρακ υπενθύμισε ότι η αμερικανική νομοθεσία είναι απολύτως σαφής: καμία χώρα που κατέχει ή χρησιμοποιεί το σύστημα S-400 δεν μπορεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα των F-35.
Την ίδια στιγμή, σημείωσε ότι η στενή σχέση Τραμπ – Ερντογάν έχει επιτρέψει «τις πιο καρποφόρες συζητήσεις εδώ και σχεδόν μια δεκαετία» για το θέμα. Ο Αμερικανός πρεσβευτής εξέφρασε την ελπίδα ότι οι τρέχουσες συνομιλίες θα οδηγήσουν σε «σημαντική πρόοδο» τους επόμενους μήνες, με τρόπο που θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις ασφαλείας και των δύο πλευρών.
Οι τουρκικές προσδοκίες και οι κυρώσεις
Η Άγκυρα έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα επιθυμούσε μια άρση των αμερικανικών κυρώσεων στην αμυντική της βιομηχανία χωρίς να χρειαστεί να απομακρύνει το ρωσικό σύστημα. Ωστόσο, η αμερικανική στάση δεν δείχνει να μεταβάλλεται, με την Ουάσινγκτον να θεωρεί ότι η συνύπαρξη των F-35 με τους S-400 αποτελεί απαράδεκτο κίνδυνο διαρροής κρίσιμων τεχνολογικών δεδομένων στη Μόσχα.
Καθώς η Τουρκία επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει τη θέση της στο δυτικό αμυντικό οικοσύστημα, το ζήτημα των S-400 εξακολουθεί να αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για την αποκατάσταση μιας πλήρους συνεργασίας στον τομέα των προηγμένων οπλικών συστημάτων.