Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αγγίζουν ξανά τα όρια του 2023
Το 2025 πλησιάζει στο τέλος του και όλα τα διαθέσιμα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus συνθέτουν ένα ανησυχητικό αλλά πλέον οικείο σκηνικό. Η χρονιά οδεύει να ισοφαρίσει το 2023 και να καταγραφεί ως η δεύτερη πιο θερμή στην ιστορία, με την παγκόσμια μέση θερμοκρασία να βρίσκεται 0,6° C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 κατά τους πρώτους έντεκα μήνες.
Η υπηρεσία για την κλιματική αλλαγή C3S επισημαίνει ότι η ανωμαλία σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο 1850-1900 αγγίζει τα 1,48° C, επιβεβαιώνοντας ότι η κλιματική θέρμανση είναι πλέον μόνιμη και έντονα ανθρωπογενής.
Νοέμβριος 2025: ο τρίτος θερμότερος που έχει καταγραφτεί
Σε μηνιαία βάση, ο Νοέμβριος του 2025 ήταν ο τρίτος θερμότερος στην ιστορία, πίσω μόνο από τους αντίστοιχους μήνες του 2023 και του 2024. Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της Γης έφτασε τους 14,02° C, δηλαδή 0,65° C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου αναφοράς 1991-2020.
Το ίδιο διάστημα, ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι τροπικοί κυκλώνες στη νοτιοανατολική Ασία, προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες και ανθρώπινες απώλειες, ενισχύοντας τη διαπίστωση ότι η κλιματική απορρύθμιση κάνει τα φυσικά φαινόμενα συχνότερα και επιθετικότερα.
Η υπέρβαση του ορίου του 1,5° C φαντάζει πια μη αναστρέψιμη
Τα δεδομένα του Copernicus δείχνουν ότι ο μέσος όρος θερμοκρασίας της τριετίας 2023-2025 μπορεί για πρώτη φορά να υπερβεί τα 1,5° C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Πρόκειται για το κρίσιμο όριο που είχε τεθεί ως «ιδανικός στόχος» στη Συμφωνία του Παρισιού πριν από δέκα χρόνια.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποιεί ότι η υπέρβαση αυτού του ορίου είναι πλέον «αναπόφευκτη», ελπίζοντας μόνο ότι μπορεί να αποδειχθεί προσωρινή. Την ίδια στιγμή, η ειδική του Κοπέρνικου Σαμάνθα Μπέρτζες υπενθυμίζει ότι η μόνη αποτελεσματική άμυνα απέναντι στη συνεχιζόμενη άνοδο της θερμοκρασίας είναι η σταθερή μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
COP30: φιλοδοξίες σε υποχώρηση
Την ώρα που οι μετρήσεις γίνονται όλο και πιο ανησυχητικές, οι πολιτικές δεσμεύσεις φαίνεται να κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Στην COP30 της Μπελέμ τον Νοέμβριο, οι συμμετέχουσες χώρες κατέληξαν σε μια περιορισμένη συναίνεση, χωρίς σαφές σχέδιο για την εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων. Οι ΗΠΑ απουσίαζαν, ενώ ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα δεν κατάφερε να πείσει τις πετρελαιοπαραγωγές και αναδυόμενες οικονομίες να υιοθετήσουν μια κοινή φιλόδοξη γραμμή.
Θερμότερα σχεδόν παντού στον πλανήτη
Σύμφωνα με τον Copernicus, οι θερμοκρασίες του φετινού Νοεμβρίου ήταν υψηλότερες από τον μέσο όρο σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. Ιδιαίτερα αυξημένες ήταν στον βόρειο Καναδά, κάτω από τον Αρκτικό ωκεανό και σε όλη την Ανταρκτική, ολοκληρώνοντας μια εικόνα που επιβεβαιώνει την επιτάχυνση της κλιματικής κρίσης.
Καθώς η χρονιά κλείνει, το 2025 αναμένεται να πάρει θέση στο βάθρο των θερμότερων ετών της ιστορίας. Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν ο πλανήτης θερμαίνεται, αλλά πόσο γρήγορα και μέχρι πού θα φτάσει η καμπύλη αν δεν ανατραπούν οι σημερινές τάσεις.