Τι αλλάζει φέτος, ποιοι κινδυνεύουν με πρόστιμα και πώς λειτουργούν τα νέα «αναλογικά τέλη». Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες οχημάτων
Κάθε χρόνο, η αντίστροφη μέτρηση για την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας φέρνει μαζί της άγχος, παρανοήσεις και ουρές στις ΔΟΥ. Το 2026 δεν αποτελεί εξαίρεση. Με την κυβέρνηση να ξεκαθαρίζει ότι δεν θα δοθεί παράταση πέραν της 31ης Δεκεμβρίου και με την ΑΑΔΕ να παρουσιάζει νέο, αναλυτικό οδηγό, η ανάγκη για ξεκάθαρη ενημέρωση γίνεται επιτακτική.
Το νέο πλαίσιο διατηρεί πολύ από το παλιό σύστημα αλλά αλλάζει σημαντικά το καθεστώς των προστίμων και των «αναλογικών τελών», δηλαδή της δυνατότητας πληρωμής τελών για όσους μήνες θέλει ο ιδιοκτήτης, εφόσον το όχημα μπαίνει σε ακινησία. Ταυτόχρονα, η αυτόματη ακινησία από το 2025 αυστηροποιεί το πλαίσιο.
Ακολουθεί ένα πλήρες explainer για όλες τις περιπτώσεις: μεταβιβάσεις, συνιδιοκτησίες, αλλαγές πινακίδων, πρόστιμα, ακινησίες, αλλά και τα συνηθέστερα λάθη που εντοπίζει η ΑΑΔΕ. Ένα εργαλείο για να γνωρίζει ο κάθε ιδιοκτήτης τι οφείλει, πότε το οφείλει και πώς να αποφύγει περιττές επιβαρύνσεις.
Γιατί δεν θα δοθεί παράταση
Η κυβέρνηση, για ακόμη μία χρονιά, επιλέγει να μην μετακινήσει την προθεσμία. Το επιχείρημα παραμένει ότι οι υποχρεώσεις είναι γνωστές εγκαίρως, η ηλεκτρονική πλατφόρμα λειτουργεί χωρίς προβλήματα και συνεπώς δεν υπάρχει λόγος αποσυμφόρησης. Η ΑΑΔΕ, από την πλευρά της, δημοσίευσε αναλυτικό οδηγό για να αποφευχθούν τα συνηθισμένα μπλοκαρίσματα.
Σε πολιτικό επίπεδο, η απόφαση συνδέεται και με τη δημοσιονομική σταθερότητα: η έγκαιρη είσπραξη των τελών κυκλοφορίας αποτελεί σημαντικό έσοδο για τον κρατικό προϋπολογισμό, άρα οποιαδήποτε παράταση μετακινεί λογιστικά τα έσοδα και δημιουργεί ταμειακές «τρύπες».
Τι αλλάζει στα πρόστιμα για την καθυστέρηση
Το σύστημα των προστίμων χαρακτηρίζεται πλέον «κλιμακωτό». Στόχος του Υπουργείου Οικονομικών είναι να υπάρχει μια πιο ήπια μεταχείριση για τις σύντομες καθυστερήσεις, αλλά αυστηρότερη για όσους αφήνουν την υποχρέωση να χρονίζει.
Ποια είναι τα νέα ποσοστά προστίμων
- Αν η πληρωμή γίνει μέσα στον Ιανουάριο, το πρόστιμο είναι 25% των τελών.
- Αν γίνει εντός Φεβρουαρίου, το πρόστιμο ανεβαίνει στο 50%.
- Από 1η Μαρτίου και μετά, το πρόστιμο φτάνει στο 100% της οφειλής.
Το νέο σύστημα συνδυάζεται με το πάγιο που ίσχυε:
- Στα ΙΧ και δίκυκλα, το πρόστιμο είναι ίσο με το ποσό των τελών.
- Στα φορτηγά και ΔΧ, το πρόστιμο είναι το μισό.
- Σε τέλη μικρότερα των 30 ευρώ, το πρόστιμο είναι σταθερό: 30 ευρώ.
Στην πράξη, το νέο σύστημα αποτρέπει καθυστερήσεις αρχών του έτους αλλά παραμένει αυστηρό για όσους το αφήσουν να συσσωρευτεί.
Πώς λειτουργεί η μεταβίβαση και ποιος πληρώνει τα τέλη
Η μεταβίβαση οχήματος αποτελεί κάθε χρόνο πηγή παρεξηγήσεων.
Ποιος είναι υπόχρεος όταν το όχημα αλλάξει χέρια μέσα στο έτος
Ο πωλητής πληρώνει πάντα τα τέλη μέχρι το έτος της μεταβίβασης. Αν η μεταβίβαση ολοκληρωθεί εντός του ίδιου έτους, δεν έχει υποχρέωση για το επόμενο.
Υπάρχει όμως η εξαίρεση που συχνά φέρνει διαφωνίες:
Αν τα έγγραφα κατατεθούν προς το τέλος Δεκεμβρίου αλλά η υπηρεσία μεταφορών ολοκληρώσει την πράξη τον Ιανουάριο, αυτό σημαίνει ότι το νέο έτος έχει ξεκινήσει και ο πωλητής θεωρείται υπόχρεος και για τα τέλη του έτους αυτού.
Με απλά λόγια, σημασία δεν έχει η κατάθεση αλλά η ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Μπορεί ένας μόνο συνιδιοκτήτης να πληρώσει τα τέλη
Ναι. Τα τέλη είναι «αδιαίρετα» και μπορεί να τα καταβάλει οποιοσδήποτε από τους συνιδιοκτήτες. Αυτό ισχύει ακόμη και αν κάποιος συνιδιοκτήτης δεν συμφωνεί ή αρνείται να συμμετάσχει.
Όμως, σε περίπτωση μη πληρωμής, όλοι θεωρούνται συνυπεύθυνοι για το σύνολο του ποσού.
Στην πράξη, αυτό δημιουργεί μια ανασφάλεια: είτε κάποιος θα πληρώσει για όλους, είτε θα υπάρξει μπλοκάρισμα με πρόστιμα για όλους.
Τι σημαίνει η αλλαγή αριθμού κυκλοφορίας για τα τέλη
Πολλοί ιδιοκτήτες αλλάζουν πινακίδες όταν μετακομίζουν σε άλλη περιφέρεια ή όταν αντικαθιστούν παλιές πινακίδες. Η πληρωμή των τελών δεν επηρεάζεται από αυτήν την αλλαγή.
Το σύστημα της ΑΑΔΕ συσχετίζει αυτόματα τον παλιό αριθμό με τον νέο, άρα ό,τι έχει πληρωθεί, παραμένει πληρωμένο. Δεν χρειάζεται νέα δήλωση, ούτε νέα απόδειξη.
Τι συμβαίνει όταν δηλώνεται ακινησία
Αν ένα όχημα έχει τεθεί σε ακινησία πριν από την 1η Ιανουαρίου, τότε δεν οφείλει τέλη για το επόμενο έτος. Το σύστημα θεωρεί ότι το όχημα δεν κυκλοφορεί καθ’ όλη τη διάρκεια της νέας χρονιάς και επομένως δεν υπάρχει επιβάρυνση.
Η δήλωση ακινησίας γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά εδώ και τρία χρόνια. Αυτό λύνει πολλά προβλήματα, αλλά παράλληλα σημαίνει ότι το σύστημα «βλέπει» πολύ εύκολα αν κάποιος επιχειρήσει να κυκλοφορήσει το όχημα χωρίς άρση ακινησίας.
Ποια είναι τα συνηθέστερα λάθη κατά την πληρωμή
Η ΑΑΔΕ έχει καταγράψει τα τρία πιο συνηθισμένα εμπόδια που εμφανίζονται στη διαδικασία πληρωμής:
Τι σημαίνει όταν το σύστημα δεν υπολογίζει τα τέλη
Συνήθως λείπουν ή δεν έχουν περαστεί στοιχεία από την άδεια κυκλοφορίας. Αυτό είναι ευθύνη της αρμόδιας υπηρεσίας Μεταφορών.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο ιδιοκτήτης πρέπει να επισκεφθεί την υπηρεσία, να ζητήσει διόρθωση των στοιχείων και στη συνέχεια να δοκιμάσει ξανά την έκδοση ειδοποιητηρίου.
Τι σημαίνει το μήνυμα «Λάθος ΑΦΜ»
Πρόκειται για ασυμφωνία ανάμεσα στο όνομα της άδειας κυκλοφορίας και τα στοιχεία που τηρούνται σε ΔΟΥ ή Μεταφορές. Η συνηθέστερη αιτία είναι παλιά λάθη καταχώρισης (π.χ. αλλαγή επωνύμου ή ταυτότητας που δεν έχει ενημερωθεί παντού).
Ποια είναι η προθεσμία πληρωμής για νέα οχήματα
Για τα αυτοκίνητα που ταξινομούνται μέσα στο έτος, ισχύει ένας «κανονισμός-εξπρές»: τα τέλη του έτους πρέπει να πληρωθούν την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την ταξινόμηση.
Αυτό αιτιολογείται ως προστασία του δημοσίου: τα τέλη δεν είναι ετήσιο πάγιο αλλά τίμημα για τη χρήση του οχήματος στον δρόμο, άρα ένας νέος ιδιοκτήτης που θέλει να κυκλοφορήσει άμεσα το όχημα πρέπει να τα πληρώσει άμεσα.
Τι είναι τα αναλογικά τέλη και πώς λειτουργούν
Από το 2023, η ΑΑΔΕ έχει εισαγάγει έναν νέο τρόπο πληρωμής: ο ιδιοκτήτης μπορεί να πληρώσει τέλη μόνο για όσους μήνες θέλει να χρησιμοποιήσει το όχημά του.
Πώς ενεργοποιείται η διαδικασία
- Το όχημα πρέπει πρώτα να έχει δηλωθεί σε ακινησία.
- Το αίτημα για αναλογικά τέλη γίνεται ηλεκτρονικά από την 1η Απριλίου κάθε έτους.
- Ο ιδιοκτήτης επιλέγει τον αριθμό των μηνών.
- Πληρώνει μόνο το ποσό που αντιστοιχεί.
Αυτό δίνει μεγαλύτερη ευελιξία σε όσους χρησιμοποιούν το όχημα μόνο εποχικά ή κάνουν ελάχιστα χιλιόμετρα.
Μπορούν να παραταθούν τα αναλογικά τέλη μέσα στο ίδιο έτος
Ναι. Αν ο ιδιοκτήτης έχει αγοράσει για παράδειγμα τρεις μήνες και θέλει έναν ακόμη, μπορεί να πληρώσει το υπόλοιπο ποσό που αντιστοιχεί μέχρι το τέλος του έτους.
Το κρίσιμο σημείο είναι ότι η παράταση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 12 μήνες συνολικά. Δεν μπορεί δηλαδή να ανανεωθεί πέρα από το ίδιο έτος.
Τι σημαίνει η αυτόματη ακινησία από το 2025
Αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο νέο μέτρο.
Αν ο ιδιοκτήτης αγοράσει αναλογικά τέλη, τα χρησιμοποιήσει, αλλά ξεχάσει να δηλώσει ξανά ακινησία, το σύστημα από το 2025 και μετά θα τον θέτει αυτόματα σε ακινησία.
Η λογική είναι ότι, αν δεν υπάρχουν πληρωμένα πλήρη τέλη, το σύστημα δεν μπορεί να θεωρήσει ότι το όχημα κυκλοφόρησε νόμιμα μετά την περίοδο που καλύφθηκε από την πληρωμή.
Αυτό προστατεύει το δημόσιο από άτυπες «γκρίζες ζώνες» και παράλληλα υποχρεώνει τον ιδιοκτήτη να είναι συνεπής: το όχημα είτε κυκλοφορεί πλήρως είτε παραμένει νόμιμα σε ακινησία.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο ρίσκο για τους ιδιοκτήτες φέτος
Το μεγάλο ρίσκο είναι ο συνδυασμός της έλλειψης παράτασης με το νέο σύστημα προστίμων.
Όσοι παραμελήσουν τις προθεσμίες:
- κινδυνεύουν να πληρώσουν ακόμη και διπλό ποσό,
- μπορεί να αντιμετωπίσουν αυτόματη ακινησία μέσα στο 2025,
- θα βρεθούν με εκκρεμότητες που δεν μπορούν να ξεπεραστούν εύκολα (ιδίως σε περιπτώσεις μεταβίβασης).
Σε αυτό το πλαίσιο, η έγκαιρη πληρωμή μέσα στον Δεκέμβριο δεν είναι απλώς συνέπεια αλλά μια πρακτική αυτοπροστασίας.
Τι γίνεται σε περίπτωση λάθους ή αμφιβολίας
Η ΑΑΔΕ συμβουλεύει τους ιδιοκτήτες να μην περιμένουν τις τελευταίες ημέρες, διότι τα λάθη στον υπολογισμό ή στα στοιχεία απαιτούν συχνά επίσκεψη σε υπηρεσία Μεταφορών. Αυτό μπορεί να χρειαστεί 1–2 εργάσιμες ημέρες για διόρθωση, κάτι που δεν είναι εφικτό αν απομένουν λίγες ώρες για τη λήξη της προθεσμίας.
Όπως τονίζουν στελέχη της Αρχής, οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις που δημιουργούν εμπλοκές είναι:
- λανθασμένα στοιχεία στην άδεια (κυρίως παλιές άδειες ή οχήματα που έχουν αλλάξει χέρια πολλές φορές),
- λάθος ΑΦΜ από προηγούμενες δηλώσεις,
- ελλιπή τεχνικά δεδομένα στα συστήματα.
Οι διορθώσεις γίνονται μόνο από τις υπηρεσίες Μεταφορών, όχι από την ΑΑΔΕ.
Ποιο είναι το συμπέρασμα για τους ιδιοκτήτες οχημάτων
Το νέο πλαίσιο των τελών κυκλοφορίας για το 2026 έχει στοιχεία μεγαλύτερης ευελιξίας αλλά και μεγαλύτερης αυστηρότητας. Από τη μία, τα αναλογικά τέλη και η κλιμακωτή τιμολόγηση των προστίμων επιτρέπουν μια πιο δίκαιη αντιμετώπιση. Από την άλλη, η έλλειψη παράτασης και η αυτόματη επιβολή ακινησίας καθιστούν το σύστημα αμείλικτο για τους ασυνεπείς.
Για τον ιδιοκτήτη που θέλει να αποφύγει περιττά πρόστιμα και γραφειοκρατία, η λύση είναι μια:
- Να ελέγξει άμεσα τα στοιχεία του στην εφαρμογή.
- Να μην αφήσει την πληρωμή για τις τελευταίες ημέρες.
- Να προσέξει ιδιαίτερα τη διαδικασία ακινησίας ή άρσης της.
Το 2026 φέρνει ένα καθεστώς που ανταμείβει τη συνέπεια και επιβαρύνει όσους καθυστερούν. Και σε μια χρονιά χωρίς παράταση, αυτό δεν είναι απλώς προειδοποίηση αλλά πραγματικότητα.