Από το Σάββατο 6 Δεκεμβρίου και κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 20:30, στο θέατρο Εν Αθήναις στο Γκάζι, ο Δημήτρης Καρατζιάς και ο Μάνος Αντωνιάδης μεταφέρουν στη σκηνή το συγκλονιστικό «Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν» του Horace McCoy, ένα από τα πιο σκληρά και πολιτικά έργα της αμερικανικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα.
Πρόκειται για μια νουβέλα βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, που φωτίζει με ανελέητο ρεαλισμό την ανθρώπινη εξάντληση, την εκμετάλλευση της ανάγκης και τη μετατροπή της απόγνωσης σε θέαμα.
Η «Αμερική της Μεγάλης Ύφεσης» ως σκηνικό μιας απάνθρωπης αρένας
Το έργο μας μεταφέρει στο 1932, στην καρδιά της «Αμερικής της Μεγάλης Ύφεσης». Σε μια αποβάθρα αναψυχής στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια, δίπλα στο Χόλιγουντ, ξεκινά ένας ακόμη μαραθώνιος χορού. Δεκάδες νέοι και νέες, άνεργοι, φτωχοί, άστεγοι, άνθρωποι που έχουν συντριβεί από την οικονομική κρίση, διεκδικούν μια θέση στο διαγωνιστικό αυτό κολαστήριο. Κίνητρο δεν είναι μόνο το χρηματικό έπαθλο, αλλά και κάτι εξίσου ζωτικό: η δωρεάν διαμονή και διατροφή για όσο διαρκεί ο χορός.
Ο στόχος όλων είναι κοινός. Ένα καλύτερο αύριο, μια αξιοπρεπής ζωή, ίσως ακόμη και μια καριέρα στο σινεμά. Το αμερικανικό όνειρο, σε μια από τις πιο βίαιες και κυνικές εκδοχές του.
Ο μαραθώνιος ως μηχανισμός εξόντωσης
Οι κανόνες του διαγωνισμού είναι αμείλικτοι. Οι διαγωνιζόμενοι οφείλουν να παραμένουν όρθιοι, χορεύοντας αδιάκοπα με ελάχιστα διαλείμματα, για μέρες, εβδομάδες, ακόμη και μήνες. Νικητής θα είναι το τελευταίο ζευγάρι που θα αντέξει χωρίς να καταρρεύσει. Για 52 ημέρες, ο θεατής παρακολουθεί τις ιστορίες δώδεκα συμμετεχόντων και εκείνων που ελέγχουν το παιχνίδι.
Από τη μία πλευρά ξεδιπλώνονται ζωές τσακισμένες, όνειρα που παλεύουν να επιβιώσουν, ελπίδες που αναμετρώνται με την εξάντληση. Από την άλλη, η ωμή εκμετάλλευση της ανθρώπινης ανάγκης, η εξαθλίωση ως ψυχαγωγία, η απελπισία ως δημόσιο θέαμα. Οι άνθρωποι ωθούνται πέρα από κάθε σωματικό και ψυχικό όριο, για τη διασκέδαση ενός κοινού που παρακολουθεί με ασφάλεια από τη θέση του θεατή.
Το ερώτημα δεν είναι μόνο ποιος θα κερδίσει το έπαθλο, αλλά ποιος θα αντέξει να μη συντριβεί ολοκληρωτικά. Ο μαραθώνιος μετατρέπεται προοδευτικά σε έναν απάνθρωπο αγώνα αντοχής, σε ένα άγριο freak show όπου δεν χωρούν η αξιοπρέπεια, η συμπόνια και ο συναισθηματισμός. Τα πάντα επιτρέπονται, αρκεί να γεμίζουν οι κερκίδες. Το κοινό διψά για την πτώση των χορευτών, ανακουφισμένο που παραμένει θεατής και όχι διαγωνιζόμενος σε αυτό το παιχνίδι επιβίωσης.
Από τη λογοτεχνία στον κινηματογράφο και τώρα στη σκηνή
Το «They Shoot Horses, Don’t They?» γνώρισε παγκόσμια αναγνώριση και μέσα από τη θρυλική κινηματογραφική μεταφορά του Sydney Pollack, με πρωταγωνίστρια την Jane Fonda, κερδίζοντας δεκάδες υποψηφιότητες και βραβεία σε Όσκαρ, Bafta και Golden Globes. Σήμερα, η ιστορία επιστρέφει στη θεατρική σκηνή μέσα από μια σύγχρονη, σκληρή και ποιητική ανάγνωση, που επιχειρεί να αναδείξει τη διαχρονικότητα των θεμάτων της.
Η παράσταση δεν μιλά μόνο για τη δεκαετία του 1930. Μιλά για κάθε εποχή κρίσης, για κάθε κοινωνία που μετατρέπει τον πόνο σε προϊόν, για κάθε άνθρωπο που ωθείται στα άκρα στο όνομα της επιβίωσης και της εφήμερης ελπίδας.
Σκηνοθετική ματιά, μουσικό σύμπαν και σκηνικός κόσμος
Τη μετάφραση και διασκευή υπογράφουν ο Δημήτρης Καρατζιάς και ο Μάνος Αντωνιάδης, ενώ τη σκηνοθεσία και τη δραματουργική επεξεργασία έχει αναλάβει ο Δημήτρης Καρατζιάς. Ο Μάνος Αντωνιάδης δημιουργεί το πρωτότυπο μουσικό και ηχητικό τοπίο της παράστασης, υπογράφοντας και τους στίχους των τραγουδιών, προσδίδοντας έναν σύγχρονο αισθητικό παλμό στο σκληρό σύμπαν του έργου.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια ανήκουν στον Γιώργο Λυντζέρη, οι φωτισμοί στον Βαγγέλη Μούντριχα και τη Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου, ενώ τη χορογραφία υπογράφει η Ναταλία Βαγενά. Πρόκειται για μια παράσταση υψηλών τεχνικών και καλλιτεχνικών απαιτήσεων, που στηρίζεται τόσο στη σωματικότητα των ηθοποιών όσο και στη μουσική και την κίνηση.
Ένας πολυπληθής θίασος σε μια συλλογική δοκιμασία
Στην παράσταση συμμετέχει ένας μεγάλος θίασος ηθοποιών, με τους Νίκο Ιωαννίδη, Γιώργο Σεϊταρίδη, Τριανταφυλλιά Ταμπαλιάκη, Ορνέλα Λούτη, Δήμητρα Κολλά, Νικόλα Μπράβο, Στέφανο Κακαβούλη, Χριστίνα Σαμπανίκου, Σωτήρη Μεντζέλο, Αντώνη Αντωνίου, Θάνο Κρομμύδα, Αγάπη Παπαθανασιάδου, Ευάγγελο Ανδρέα Εμμανουήλ, Όλγα Θανασιά, Αλεξάνδρα Γαϊδατζή, Παρασκευή Αλίρη και τη Γιάννα Σταυράκη να συνθέτουν ένα σκηνικό σύνολο έντασης, εξάντλησης και αλήθειας.
Ένα έργο-καθρέφτης της σύγχρονης κοινωνίας
Οι μαραθώνιοι χορού, που κάποτε θεωρήθηκαν αθώα ψυχαγωγία, αποκαλύπτονται μέσα από το έργο ως ένα από τα πιο σκοτεινά θεάματα της λαϊκής αμερικανικής κουλτούρας. Διαγωνισμοί αντοχής που έφταναν στα όρια της σωματικής κατάρρευσης, μετατράπηκαν σε κερδοφόρο επιχείρηση πάνω στην πλάτη των απελπισμένων. Το κοινό πλήρωνε εισιτήριο για να βλέπει ανθρώπους να λυγίζουν, να λιποθυμούν, να τραυματίζονται, ακόμη και να πεθαίνουν.
Η θεατρική μεταφορά του έργου λειτουργεί σήμερα ως σκληρός καθρέφτης για τη σύγχρονη κοινωνία του θεάματος, τη βιομηχανία της έκθεσης, των reality και της απανθρωποποίησης. Θέτει με ωμό τρόπο το ερώτημα: μέχρι ποιο σημείο μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος για να επιβιώσει και πόσο πρόθυμοι είμαστε να παρακολουθήσουμε την πτώση του ως ψυχαγωγία;
Πληροφορίες παράστασης
Οι παραστάσεις πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 20:30 στο θέατρο Εν Αθήναις, Ιάκχου 19, στο Γκάζι. Η διάρκεια της παράστασης είναι 150 λεπτά με διάλειμμα. Η γενική είσοδος ανέρχεται στα 18 ευρώ, ενώ το μειωμένο εισιτήριο στα 15 ευρώ για φοιτητές, σπουδαστές, ανέργους, άτομα άνω των 65 ετών και ΑμεΑ. Ειδικές τιμές ισχύουν για ομαδικές κρατήσεις.
Η παράσταση «Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν» έρχεται ως ένα από τα πιο δυνατά θεατρικά γεγονότα της σεζόν, φέρνοντας στη σκηνή μια ιστορία που, παρά το βάθος του χρόνου, συνεχίζει να συνομιλεί αμείλικτα με το παρόν.