Σε μια κρίσιμη συγκυρία για την πορεία του πολέμου στην Ουκρανία, οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντήθηκαν εκτάκτως στο Λονδίνο, στέλνοντας ισχυρό μήνυμα ενότητας προς τη Μόσχα αλλά και προς την Ουάσιγκτον. Η τετραμερής συνάντηση πραγματοποιήθηκε υπό τη βαριά σκιά της πίεσης που ασκούν οι ΗΠΑ στο Κίεβο για αποδοχή προτεινόμενου ειρηνευτικού σχεδίου με τη Ρωσία.
Στάρμερ, Μακρόν, Μερτς και Ζελένσκι σε «κρίσιμη στιγμή» για το Κίεβο
Η συνάντηση, που οργανώθηκε με ταχύτατες διαδικασίες, φιλοξενήθηκε στην κατοικία του Βρετανού πρωθυπουργού στην Ντάουνινγκ Στριτ. Ο Κιρ Στάρμερ, ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Φρίντριχ Μερτς και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συμφώνησαν ότι η χρονική συγκυρία είναι καθοριστική για το μέλλον της Ουκρανίας και για τη συνολική αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη.
«Στηρίζουμε την Ουκρανία και αν πρόκειται να υπάρξει εκεχειρία, πρέπει να είναι μια δίκαιη και διαρκής εκεχειρία», υπογράμμισε ο Στάρμερ, δίνοντας τον τόνο της συνάντησης. Ο Βρετανός πρωθυπουργός μίλησε για «ένα κρίσιμο στάδιο στην προσπάθεια για ειρήνη», σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
Σχέδια για την επόμενη μέρα και συζήτηση για τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
Βρετανικές κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι στο επίκεντρο των συνομιλιών βρέθηκε και το ενδεχόμενο αξιοποίησης των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη στήριξη της Ουκρανίας σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας. Οι τέσσερις ηγέτες επιδιώκουν να καταρτίσουν συγκεκριμένα και εφαρμόσιμα σχέδια για τη «μετά-πολεμική» περίοδο, με έμφαση στην ασφάλεια, την ανοικοδόμηση και τη χρηματοδότηση του ουκρανικού κράτους.
Παράλληλα, Στάρμερ, Μακρόν, Μερτς και Ζελένσκι συμφώνησαν να συνεχίσουν τις πιέσεις προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να εξασφαλιστούν ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, που θα λειτουργούν αποτρεπτικά απέναντι σε οποιαδήποτε μελλοντική ρωσική επίθεση.
Ζελένσκι: Καθοριστική η ενότητα Ευρώπης, Ουκρανίας και ΗΠΑ
Ο Ουκρανός πρόεδρος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη διατήρησης της ισορροπίας μεταξύ των συμμάχων, σε μια φάση όπου οι διαπραγματεύσεις εξελίσσονται υπό την ισχυρή επιρροή της Ουάσιγκτον. «Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε χωρίς τους Αμερικανούς και πράγματα που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε χωρίς την Ευρώπη. Γι’ αυτό πρέπει να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο Ζελένσκι ξεκαθάρισε ότι η ενότητα μεταξύ Ευρώπης, Ουκρανίας και Ηνωμένων Πολιτειών αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία οποιασδήποτε ειρηνευτικής διαδικασίας, αφήνοντας όμως να εννοηθεί ότι το Κίεβο δεν προτίθεται να δεχθεί λύσεις που θα υπονομεύουν την κυριαρχία και την εδαφική του ακεραιότητα.
Μακρόν: Οι κυρώσεις αρχίζουν να πλήττουν τη ρωσική οικονομία
Ο Γάλλος πρόεδρος εμφανίστηκε αισιόδοξος ως προς την αποτελεσματικότητα του τελευταίου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας, τονίζοντας ότι πλέον υπάρχουν απτά σημάδια πίεσης στο εσωτερικό της ρωσικής οικονομίας. Οι δηλώσεις Μακρόν επαναβεβαιώνουν τη γραμμή του Παρισιού υπέρ της διατήρησης και ενδεχομένως της σκλήρυνσης των οικονομικών μέτρων κατά της Μόσχας.
Η γαλλική στάση εντάσσεται σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή στρατηγική που επιδιώκει να συνδυάσει τη διπλωματική πίεση με τα οικονομικά εργαλεία, προκειμένου να οδηγηθεί η ρωσική ηγεσία σε ουσιαστικές παραχωρήσεις.
Μερτς: Επιφυλάξεις για πτυχές της αμερικανικής προσέγγισης στο Ουκρανικό
Πιο προσεκτικός εμφανίστηκε ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος δήλωσε ανοιχτά ότι διατηρεί επιφυλάξεις για ορισμένες πτυχές της αμερικανικής στάσης γύρω από το ουκρανικό ζήτημα. «Είμαι επιφυλακτικός σε σχέση με ορισμένες λεπτομέρειες που βλέπουμε στα έγγραφα που έρχονται από την πλευρά των ΗΠΑ, αλλά πρέπει να μιλήσουμε γι’ αυτές, γι’ αυτό είμαστε εδώ», είπε χαρακτηριστικά πριν εισέλθει στην πρωθυπουργική κατοικία.
Η τοποθέτηση Μερτς αποτυπώνει το κλίμα προβληματισμού που επικρατεί σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για το περιεχόμενο και τις πραγματικές προθέσεις της αμερικανικής ειρηνευτικής πρωτοβουλίας, η οποία φέρεται να ασκεί έντονες πιέσεις προς το Κίεβο για συμβιβασμούς.
Η Ευρώπη αναζητά ρόλο-κλειδί στη διαμόρφωση της ειρήνης
Η τετραμερής συνάντηση στο Λονδίνο αναδεικνύει τη βούληση των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων να μην περιοριστούν σε ρόλο θεατή στις εξελίξεις που καθορίζουν το μέλλον της Ουκρανίας. Παρά τις διαφορετικές αποχρώσεις στις εθνικές στρατηγικές, Παρίσι, Βερολίνο και Λονδίνο επιχειρούν να χαράξουν κοινή γραμμή, επιδιώκοντας ενεργό συμμετοχή στους όρους και στις εγγυήσεις μιας ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας.
Την ίδια ώρα, το Κίεβο προσπαθεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τη στήριξη των Ευρωπαίων συμμάχων του, ώστε να διαπραγματευθεί από ισχυρότερη θέση, χωρίς να διαρρήξει τις σχέσεις του με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Διαπραγματεύσεις υπό πίεση και με ανοιχτά ερωτήματα
Καθώς πλησιάζει η τέταρτη επέτειος από την πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το διπλωματικό σκηνικό μοιάζει πιο ρευστό από ποτέ. Η τετραμερής του Λονδίνου επιβεβαιώνει ότι οι εξελίξεις μπαίνουν σε νέα, εξαιρετικά ευαίσθητη φάση, όπου οι λεπτές ισορροπίες μεταξύ Ουάσιγκτον, Βρυξελλών και Κιέβου θα καθορίσουν όχι μόνο την τύχη της Ουκρανίας, αλλά και τη συνολική σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο.