NewsEdit Σε κρίσιμες γεωπολιτικές παραμέτρους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο Συνέδριο του «Βήματος» για την Ανατολική Μεσόγειο, σε συζήτηση με τον εκδότη της εφημερίδας, Γιάννη Πρετεντέρη.
Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε τη διεξαγωγή του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας στους πρώτους μήνες του 2026, εκτιμώντας ότι πλέον οι συνθήκες είναι ώριμες, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικής αναγνώρισης της Παλαιστίνης, χωρίς συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Από τη διακήρυξη των Αθηνών στον λειτουργικό διάλογο με την Τουρκία
Ο κ. Μητσοτάκης υπενθύμισε ότι πριν από τη Διακήρυξη των Αθηνών το κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν ανησυχητικά τεταμένο. Όπως σημείωσε, η διακήρυξη επιβεβαίωσε ότι οι δύο χώρες μπορούν να διατηρούν μια λειτουργική σχέση, με χειροπιαστό παράδειγμα τη συνεργασία στο μεταναστευτικό, όπου, όπως είπε, υπάρχουν απτά θετικά αποτελέσματα. Στο ίδιο πλαίσιο, αναφέρθηκε και στο ειδικό πρόγραμμα Visa για τους Τούρκους επισκέπτες στα ελληνικά νησιά, το οποίο, όπως τόνισε, είχε σαφή θετική επίδραση στον ελληνικό τουρισμό.
Αποκλιμάκωση χωρίς εκπτώσεις σε αρχές και «μπλόκο» στο SAFE
Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η πολιτική αποκλιμάκωσης δεν σημαίνει υποχώρηση στα ζητήματα αρχής. Ανέφερε ότι η Ελλάδα έθεσε σαφή όρια όπου κρίθηκε απαραίτητο, όπως στα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, υπογραμμίζοντας παράλληλα την αδυναμία της Τουρκίας να ενταχθεί στο πρόγραμμα SAFE. Το μήνυμα ήταν σαφές: διάλογος μεν, χωρίς εκπτώσεις σε στρατηγικά συμφέροντα.
Λιβύη και μεταναστευτικό: Σταθερή επικοινωνία και αισθητή βελτίωση
Για τη Λιβύη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχθηκε ότι η κατάσταση παραμένει περίπλοκη, σημείωσε όμως πως η ελληνική διπλωματία έχει πετύχει κάτι κρίσιμο: να διατηρεί ανοικτά κανάλια επικοινωνίας και με τις δύο πλευρές της λιβυκής πραγματικότητας. Στο μεταναστευτικό, υποστήριξε ότι η χώρα βρίσκεται σε καλύτερη θέση σε σύγκριση με τους προηγούμενους έξι μήνες, υποδηλώνοντας μια εικόνα σχετικής σταθεροποίησης.
Ισραήλ, Παλαιστίνη και τα όρια της απάντησης στη Χαμάς
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη στρατηγική σχέση Ελλάδας – Ισραήλ διαχρονική, με βαθιές ρίζες και ουσιαστικό περιεχόμενο, αναφερόμενος χαρακτηριστικά στο σχήμα συνεργασίας 3+1. Τόνισε ότι από την πρώτη στιγμή η Ελλάδα υπερασπίστηκε το δικαίωμα του Ισραήλ στην άμυνα μετά την επίθεση της Χαμάς, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι στην πορεία «πολλές φορές ξεπέρασε τα όρια» στην απάντησή του. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η αναφορά του ότι «κάποια στιγμή θα γίνει η αναγνώριση της Παλαιστίνης», τοποθέτηση που προσθέτει μια νέα διάσταση στη δημόσια συζήτηση.
Κυπριακό: Ρεαλισμός χωρίς εγκατάλειψη της προσπάθειας
Για το Κυπριακό, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι με την προηγούμενη ηγεσία του ψευδοκράτους δεν υπήρχε ουσιαστικό περιθώριο προόδου, ενώ χαρακτήρισε αδιανόητη τη θέση της Άγκυρας για «λύση δύο κρατών». Όπως υπογράμμισε, αυτή η θέση δεν είναι απαράδεκτη μόνο για την Ελλάδα, αλλά για κάθε εμπλεκόμενο στη διαδικασία. «Δεν είμαι απαισιόδοξος με το Κυπριακό, αλλά είμαι ρεαλιστής», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ελληνοαμερικανικές σχέσεις και η «επιθετική» εμπλοκή Τραμπ στο Παλαιστινιακό
Αναφερόμενος στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι το βασικό δεν είναι το πότε θα πραγματοποιηθεί η επόμενη επίσκεψη στην Ουάσινγκτον, αλλά το συνολικό πλαίσιο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Τόνισε ότι παραμένουν εξαιρετικές και δεν επηρεάζονται από ζητήματα συγκυρίας. Σχολιάζοντας τη στάση των ΗΠΑ επί προεδρίας Τραμπ, είπε ότι επιλέχθηκε πιο επιθετική εμπλοκή στην επίλυση του Παλαιστινιακού σε σχέση με προηγούμενες διοικήσεις.
Ουκρανία, Ρωσία και αιχμές για το 2015
Για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα στηρίζει τον αμυνόμενο, απορρίπτοντας τη νοοτροπία ότι «οι άλλοι πρέπει να βοηθούν εμάς και όχι εμείς εκείνους». Με αιχμηρή αναφορά στο παρελθόν, δήλωσε ότι «πριν από δέκα χρόνια ψάχναμε λεφτά από τη Ρωσία και πήγαμε να τινάξουμε τη χώρα στον αέρα», στέλνοντας σαφές μήνυμα για την ανάγκη ξεκάθαρης στρατηγικής ταυτότητας.
Μονοκομματικές κυβερνήσεις και πολιτική σταθερότητα
Σε ερώτηση για την πολιτική σταθερότητα, ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι δεν ανησυχεί ενόψει εκλογών, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση διαθέτει άνετη πλειοψηφία και παραμένει πρώτη στις δημοσκοπήσεις. Παρουσίασε τη Νέα Δημοκρατία ως «άγκυρα σταθερότητας», επισημαίνοντας ότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η πολιτική σταθερότητα δεν είναι αυτονόητη. Υπογράμμισε επίσης ότι οι μονοκομματικές κυβερνήσεις διευκολύνουν την ταχεία υλοποίηση μεταρρυθμίσεων.
Το 2030 ως εθνικό ορόσημο και η φθορά του χρόνου
Κλείνοντας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε το 2030 μεγάλο εθνικό ορόσημο, καθώς συμπληρώνονται 200 χρόνια από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, καλώντας σε έναν συνολικό αναστοχασμό για το πού θέλουμε να βρίσκεται η χώρα τότε. Σημείωσε ότι πολλές από τις μεταρρυθμίσεις εντάσσονται σε αυτό το μακροπρόθεσμο σχέδιο, παραδεχόμενος ωστόσο ότι η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με τη φυσιολογική φθορά του χρόνου, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη διαρκή ανανέωση.