Δεκέμβριος 1944. Ο φωτορεπόρτερ Ντμίτρι Κέσελ κινείται αργά προς την Πλατεία Συντάγματος, ανάμεσα σε πλήθη που κατευθύνονται στο μεγαλειώδες συλλαλητήριο του ΕΑΜ. Μπροστά του, οι μαυροφορεμένες γυναίκες κρατούν ένα πανό που θα χαραχθεί για πάντα στη συλλογική μνήμη: «Όταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα – Ε.Α.Μ.».
Σε λίγα δευτερόλεπτα, ο Κέσελ θα σηκώσει την κάμερα και θα καταγράψει μια στιγμή που θα διατρέξει τις δεκαετίες ως τεκμήριο ενός λαϊκού αγώνα που σημάδεψε την πολιτική συνείδηση γενιών ολόκληρων.
Οι φωτογράφοι που στέκονται στην πρώτη γραμμή δεν καταγράφουν απλώς γεγονότα. Συγκροτούν την ίδια τη μνήμη. Είναι τα μάτια μας σε όσα συνέβησαν πριν από εμάς και σε όσα συνεχίζουν να καθορίζουν το σήμερα. Χωρίς αυτούς, η ιστορία θα ήταν πιο φτωχή, οι αποχρώσεις της συλλογικής εμπειρίας πιο θολές.
Η γενναιότητα του Ντμίτρι Κέσελ
Ο Ντμίτρι Κέσελ ανήκε στους ανθρώπους εκείνους που δεν δίσταζαν να μπουν στη φωτιά. Την ώρα που οι σφαίρες διαπερνούσαν τον αέρα και τα κανόνια αντηχούσαν πάνω από την πόλη, εκείνος έμενε στη θέση του, σηκώνοντας τον φακό όχι μόνο για να φωτογραφίσει, αλλά για να κατανοήσει και να τιμήσει τον ανθρώπινο αγώνα. Η συμβολή του, όπως και όλων των φωτορεπόρτερ που βρέθηκαν σε πολεμικές ή κοινωνικές συγκρούσεις, παραμένει ανεκτίμητη. Έγραψαν με φως αυτό που άλλοι έγραψαν με αίμα.