Η έκρηξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και η πίεση της ΑΑΔΕ
Η φορολογική πίεση εντείνεται για περίπου 1,7 εκατομμύριο φορολογούμενους που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο, με το συνολικό υπόλοιπο να έχει εκτοξευθεί στα 112,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, αναγκαστικά μέτρα έχουν ήδη επιβληθεί σε 1.636.279 οφειλέτες, ενώ 681.302 φορολογούμενοι βρίσκονται ένα βήμα πριν από κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.
Η αυξανόμενη δεξαμενή των χρεών «φουσκώνει» κάθε μήνα, καθώς πολλοί πολίτες και επαγγελματίες αδυνατούν να καλύψουν εγκαίρως τις υποχρεώσεις τους. Οι επαγγελματικοί φορείς ζητούν διαρκώς μεγαλύτερη ευελιξία στις ρυθμίσεις, πέραν των 24 δόσεων της πάγιας ρύθμισης, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ανταπόκριση.
Τα μέτρα της ΑΑΔΕ και ο κίνδυνος απώλειας περιουσίας
Η φορολογική διοίκηση ετοιμάζεται να αποστείλει μαζικές ειδοποιήσεις σε όσους έχουν ανοιχτές οφειλές, ζητώντας να προχωρήσουν σε ρύθμιση. Σε αντίθετη περίπτωση, θα δρομολογούνται κατασχέσεις καταθέσεων και περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της κύριας κατοικίας όταν το χρέος ξεπερνά τα 500 ευρώ.
Το σύστημα των κατασχέσεων λειτουργεί πλέον αυτοματοποιημένα και στοχεύει πρώτα σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Γι’ αυτό οι οφειλέτες καλούνται να γνωρίζουν με ακρίβεια τα δικαιώματα και τις εξαιρέσεις που τους παρέχει η νομοθεσία.
Ποιοι και πώς μπορούν να προστατεύσουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς
Οι καταθέσεις σε έναν μοναδικό τραπεζικό λογαριασμό μπορούν να χαρακτηριστούν ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ μηνιαίως. Η προστασία αυτή ισχύει μόνο εφόσον ο λογαριασμός έχει δηλωθεί στην ΑΑΔΕ μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Σε λογαριασμό όπου κατατίθενται μισθοί, συντάξεις ή ασφαλιστικά βοηθήματα, οφείλει να δηλωθεί αποκλειστικά αυτός ως ακατάσχετος τόσο στην εφορία όσο και στην τράπεζα.
Στην περίπτωση κοινού λογαριασμού, το ακατάσχετο όριο των 1.250 ευρώ ισχύει για κάθε συνδικαιούχο ξεχωριστά, με την προϋπόθεση ότι όλοι έχουν προβεί σε δήλωση του ίδιου λογαριασμού ως ακατάσχετου. Αν ακόμη και ένας συνδικαιούχος δεν έχει προχωρήσει σε αυτή την ενέργεια, υπάρχει κίνδυνος δέσμευσης ποσών ακόμη και κάτω από το επιτρεπτό όριο.
Τι δεν μπορεί να κατασχέσει η Εφορία
Ο νόμος προβλέπει συγκεκριμένες κατηγορίες εισοδημάτων που εξαιρούνται από κατασχέσεις, ώστε να προστατεύεται ένα ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
• Ποσά διατροφής
• Μισθοί, συντάξεις και τακτικά ασφαλιστικά βοηθήματα έως 1.000 ευρώ μηνιαίως
• Το 1/2 του ποσού μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ και το σύνολο του υπερβάλλοντος πάνω από 1.500 ευρώ
• Τα 4/5 των ημερομισθίων
• Το 1/2 εφάπαξ παροχών αποχώρησης από ασφαλιστικούς φορείς
Επιπλέον, δεν επιτρέπεται η κατάσχεση σε επιδόματα και ενισχύσεις όπως:
• Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα
• Το επίδομα ανεργίας
• Το επίδομα θέρμανσης
• Προνοιακά επιδόματα
• Επιδότηση ενοικίου
• Η διατροφή ανήλικου τέκνου
• Ενισχύσεις του ΕΛΓΑ
• Βοηθήματα δήμων σε έκτακτες περιπτώσεις
• Οποιοδήποτε επίδομα έχει χαρακτηριστεί ρητά ως ακατάσχετο
Τι πρέπει να κάνουν οι οφειλέτες τώρα
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι όσοι έχουν οφειλές και δεν θέλουν να βρεθούν αντιμέτωποι με κατασχέσεις θα πρέπει να δράσουν άμεσα. Τα βασικά βήματα περιλαμβάνουν:
• Δήλωση ακατάσχετου λογαριασμού στην ΑΑΔΕ
• Έλεγχο όλων των λογαριασμών σε περίπτωση συνδικαιούχων
• Ένταξη σε ρύθμιση οφειλών, ακόμη και στην υφιστάμενη των 24 δόσεων, ώστε να αποτραπούν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης
• Τακτική παρακολούθηση της φορολογικής καρτέλας για τυχόν προειδοποιήσεις ή νέα χρέη
Η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών δεν αποτελεί απλώς λογιστικό βάρος. Αποτελεί ζήτημα κοινωνικής συνοχής και οικονομικής ασφάλειας για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Το επόμενο διάστημα θα φανεί κατά πόσο οι φορολογούμενοι μπορούν να προστατευθούν αποτελεσματικά ή αν το κύμα κατασχέσεων θα λάβει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις.