NewsEdit Η Βρετανία ανακοίνωσε σήμερα την αποτυχία των συνομιλιών για ένταξή της στο πρόγραμμα SAFE, ένα χρηματοδοτικό εργαλείο 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που στοχεύει στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Η εξέλιξη αυτή συνιστά σημαντικό πλήγμα στην προσπάθεια επανεκκίνησης των σχέσεων μετά το Brexit.
Τον Μάιο, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ είχε χαρακτηρίσει τη συμφωνία για επανεκκίνηση των αμυντικών και εμπορικών δεσμών με την Ευρωπαϊκή Ένωση ως μια «νέα εποχή» στις σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ, ανοίγοντας τον δρόμο για τη συμμετοχή της Βρετανίας στο πρόγραμμα SAFE. Ωστόσο, δύο ημέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας για ολοκλήρωση των συνομιλιών, το Λονδίνο ανακοίνωσε ότι δεν ήταν δυνατή η επίτευξη συμφωνίας.
Ο Βρετανός υπουργός για τις Σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, Νικ Τόμας-Σίμοντς, δήλωσε ότι «παρά την απογοήτευση για την αποτυχία ολοκλήρωσης των συζητήσεων, η αμυντική βιομηχανία του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να συμμετάσχει σε προγράμματα μέσω του SAFE ως τρίτη χώρα». Τόνισε ότι οι διαπραγματεύσεις έγιναν με καλή πίστη, αλλά η θέση της Βρετανίας ήταν σαφής: θα υπογράψουν μόνο συμφωνίες που υπηρετούν το εθνικό συμφέρον και έχουν αξία.
Βάσει των όρων του προγράμματος, τα δημόσια συμβόλαια πρέπει να διασφαλίζουν ότι το πολύ το 35% του κόστους των συστατικών στοιχείων προέρχεται εκτός ΕΕ ή άλλων συμμετεχουσών χωρών, όπως η Ουκρανία. Αυτός ο περιορισμός αποτέλεσε σημείο διαπραγμάτευσης ανάμεσα σε Λονδίνο και Βρυξέλλες.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέφυγε να σχολιάσει άμεσα την έκβαση των διαπραγματεύσεων, επισημαίνοντας ότι οι συνομιλίες διεξήχθησαν εντατικά και με καλή πίστη. Εκπρόσωπος της Επιτροπής υπενθύμισε ότι το πρόγραμμα SAFE παραμένει ανοιχτό από τον σχεδιασμό του, και η Βρετανία θα μπορούσε να συμμετάσχει ως τρίτη χώρα έως το όριο του 35%.
Η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει τις προκλήσεις της συνεργασίας Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας μετά το Brexit, παρά την αμοιβαία δέσμευση για ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και στρατηγικής αυτονομίας. Παρά τις δυσκολίες, οι δύο πλευρές δηλώνουν ότι παραμένουν πλήρως αφοσιωμένες στη φιλόδοξη σύμπραξή τους στον κρίσιμο αυτό τομέα.