NewsEdit Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν άφησε για πρώτη φορά δημόσια ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικής συμφωνίας με βάση το περίγραμμα ειρηνευτικού σχεδίου που συζητήθηκε πρόσφατα ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ουκρανία, επιβεβαιώνοντας ότι το σχετικό κείμενο έχει ήδη αποσταλεί στο Κρεμλίνο.
Ωστόσο, η θετική αυτή αναφορά συνοδεύτηκε από σαφείς όρους και κόκκινες γραμμές, με πρώτο και αδιαπραγμάτευτο —σύμφωνα με Μόσχα— την οριστική ματαίωση ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
«Σε γενικές γραμμές, συμφωνούμε ότι αυτό μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μελλοντικές συμφωνίες», δήλωσε ο Ρώσος ηγέτης, τονίζοντας πως η Ουάσιγκτον λαμβάνει υπόψη κάποιες από τις ρωσικές θέσεις, αν και παραμένουν σημεία που απαιτούν περαιτέρω διαπραγμάτευση. Η τοποθέτηση αυτή συνιστά μια από τις ελάχιστες ενδείξεις ότι η Μόσχα δεν κλείνει την πόρτα σε διαδικασία διπλωματικής αποκλιμάκωσης — τουλάχιστον υπό όρους που θεωρεί συμβατούς με τα στρατηγικά της συμφέροντα.
Κομβικός όρος, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, είναι η δέσμευση πως η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στη Συμμαχία. Μια εξέλιξη την οποία το Κρεμλίνο αντιμετωπίζει ως υπαρξιακή απειλή, διατηρώντας σταθερά την αντίθεσή του από το 2008, όταν στο Βουκουρέστι οι ηγέτες του ΝΑΤΟ είχαν ανοίξει για πρώτη φορά την πόρτα ένταξης σε Κίεβο και Τιφλίδα.
Η Μόσχα επαναφέρει αυτό το σημείο ως θεμέλιο κάθε μελλοντικής συμφωνίας, την ώρα που το κείμενο του 28σέλιδου ειρηνευτικού σχεδίου —όπως μεταδίδεται— προβλέπει πως η Ουκρανία θα ενσωματώσει στο Σύνταγμά της ρήτρα μη ένταξης, ενώ το ΝΑΤΟ θα δεσμευθεί ότι δεν θα προχωρήσει σε αποδοχή της στο μέλλον.
Το ζήτημα έχει ενεργοποιήσει και την Ουάσιγκτον, με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να δηλώνει πως η υποστήριξη ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ υπήρξε καθοριστικός παράγοντας για την έκρηξη του πολέμου, επαναλαμβάνοντας ότι το Κίεβο δεν πρόκειται να γίνει μέλος της Συμμαχίας υπό την προεδρία του.
Στον πυρήνα των ρωσικών επιφυλάξεων βρίσκεται επίσης η συζήτηση για τον περιορισμό των στρατιωτικών δαπανών της Ρωσίας. Πρόταση που διατύπωσε η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Κάγια Κάλας, χωρίς όμως να εξηγήσει τη διαδικασία εφαρμογής της. Η Μόσχα απάντησε άμεσα και σκληρά: «Καμία εξωτερική δύναμη δεν μπορεί να περιορίσει τον στρατιωτικό μας προϋπολογισμό», τόνισε ο υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Γκρούσκο, επικαλούμενος δηλώσεις που μετέφερε το πρακτορείο TASS.
Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι η Ρωσία απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε ενδεχόμενο παρουσίας ξένων στρατιωτικών δυνάμεων από τον λεγόμενο «συνασπισμό των προθύμων» στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας την αποφασιστικότητα της Μόσχας να διατηρήσει τον επιχειρησιακό έλεγχο στον πόλεμο.
Παρά τις νέες αναφορές σε πλαίσιο διαπραγμάτευσης, το χάσμα παραμένει βαθύ. Η Ρωσία επιμένει σε στρατηγικές εγγυήσεις ασφάλειας και σε μακροπρόθεσμη απομάκρυνση του ΝΑΤΟ από τα ουκρανικά σύνορα, ενώ η Δύση εξακολουθεί να ζητά σεβασμό της ουκρανικής κυριαρχίας και απόσυρση ρωσικών δυνάμεων.
Σημειολογικά, όμως, η δήλωση Πούτιν δείχνει πως στο παρασκήνιο υπάρχει πλέον κείμενο προς επεξεργασία. Αν αυτό θα αποτελέσει πράγματι το θεμέλιο μιας μελλοντικής συμφωνίας ή ένα ακόμη διπλωματικό χαρτί σε έναν πόλεμο που έχει μετατραπεί σε παγκόσμια εξίσωση ισχύος, θα κριθεί στην πορεία — και κυρίως στο πεδίο όπου ακόμη γράφεται το παρόν της Ουκρανίας.