NewsEdit Πώς η ψηφιακή μετάβαση αλλάζει ριζικά τις διαδικασίες, τι ισχύει πλέον και τι πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες
Τι αλλάζει με το myPROPERTY και τα νέα ΚΕΦΟΚ – ΚΕΒΕΙΣ
Η φορολογία κληρονομιών και δωρεών περνά οριστικά στη σφαίρα της ψηφιακής εξυπηρέτησης, με την ΑΑΔΕ να επιταχύνει τις αλλαγές που είχαν ξεκινήσει τα προηγούμενα χρόνια. Τα Κέντρα Φορολογίας Κεφαλαίου (ΚΕΦΟΚ) και τα Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕΒΕΙΣ) έχουν ήδη αναλάβει την πλειονότητα των υποθέσεων που αφορούν την περιουσία, αντικαθιστώντας τα πρώην Τμήματα Κεφαλαίου των ΔΟΥ.
Η μετάβαση δεν είναι μόνο οργανωτική· είναι και ουσιαστική. Οι δηλώσεις φόρου κληρονομιάς και δωρεών γίνονται πλέον σχεδόν αποκλειστικά μέσω της πλατφόρμας myPROPERTY, με αποτέλεσμα λιγότερες ουρές και μετακινήσεις, αλλά και περισσότερη ευθύνη για τον πολίτη, ο οποίος οφείλει να γνωρίζει προθεσμίες, απαιτούμενα δικαιολογητικά και κυρίως πού υπάγεται η υπόθεσή του.
Σε ποια περιουσία επιβάλλεται ο φόρος κληρονομιάς;
Ο φόρος κληρονομιάς επιβάλλεται σε κάθε τύπο περιουσίας που βρίσκεται στην Ελλάδα και ανήκει σε ημεδαπούς ή αλλοδαπούς, καθώς και στην κινητή περιουσία που βρίσκεται στο εξωτερικό και ανήκει σε Έλληνα ή αλλοδαπό που διέμενε μόνιμα στην Ελλάδα.
Ποιος υποβάλλει τη δήλωση και ποιες είναι οι προθεσμίες;
Υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης είναι ο κληρονόμος ή ο κληροδόχος ή ο νόμιμος αντιπρόσωπός του.
Η δήλωση υποβάλλεται:
- εντός 9 μηνών αν ο θάνατος συνέβη στην Ελλάδα
- εντός 12 μηνών αν ο θάνατος συνέβη στο εξωτερικό ή οι κληρονόμοι διέμεναν στο εξωτερικό την ημέρα του θανάτου
Πώς γίνονται σήμερα οι δηλώσεις κληρονομιάς στο myPROPERTY;
Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί από τον ίδιο τον κληρονόμο με τους κωδικούς myAADE, από συμβολαιογράφο ή από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο. Μετά την υποβολή:
- η ΔΟΥ ή το αρμόδιο ΚΕΦΟΚ επαληθεύει τα στοιχεία συγγένειας και περιουσίας
- η πράξη προσδιορισμού φόρου κοινοποιείται ψηφιακά στα «Μηνύματά μου» στο myAADE
- ο πολίτης πρέπει να έχει έτοιμα σε ψηφιακή μορφή όλα τα δικαιολογητικά (ληξιαρχικές πράξεις, διαθήκες, συμβόλαια, βεβαιώσεις τραπεζών)
Τι ισχύει στις δωρεές και τις γονικές παροχές;
Όλες οι προηγούμενες δωρεές και γονικές παροχές – ακόμη και όσες είχαν γίνει χειρόγραφα – πρέπει πλέον να αναγράφονται στη δήλωση. Η πλατφόρμα αντλεί στοιχεία από διάφορες βάσεις (Ε9, κτηματολόγιο, τράπεζες), ωστόσο ο πολίτης οφείλει να ελέγξει το ιστορικό του. Οποιαδήποτε απόκρυψη ή λάθος επηρεάζει τα αφορολόγητα όρια και μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετους φόρους και πρόστιμα.
Ποιος είναι ο ρόλος των ΚΕΦΟΚ;
Τα ΚΕΦΟΚ συγκεντρώνουν όλες τις υποθέσεις φόρων κεφαλαίου:
κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές, μεταβιβάσεις ακινήτων, καθώς και πράξεις για ακίνητα και οχήματα. Πολλές ΔΟΥ έχουν πλέον απολέσει αυτές τις αρμοδιότητες, άρα ο πολίτης πρέπει να γνωρίζει σε ποιο κέντρο ανήκει η υπόθεσή του.
Τι αναλαμβάνουν τα ΚΕΒΕΙΣ;
Τα ΚΕΒΕΙΣ διαχειρίζονται τη βεβαίωση και την είσπραξη των φόρων. Είναι τα σημεία στα οποία ο πολίτης ή οι κληρονόμοι ενός θανόντος θα δουν τις οφειλές τους να μεταφέρονται και να ρυθμίζονται.
Ο οδηγός της ΑΑΔΕ: Τα βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζετε
Ο νέος οδηγός των 86 συχνών ερωτήσεων της ΑΑΔΕ δίνει πρακτικές απαντήσεις για δηλώσεις, διορθώσεις και πληρωμές. Τα σημαντικότερα:
Ποιοι τύποι δήλωσης υπάρχουν στο myPROPERTY και πώς διαφέρουν;
Στην πλατφόρμα υπάρχουν δύο κατηγορίες:
- Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς (Α.1151/2020): Εκκαθαρίζεται αυτόματα με την υποβολή.
- Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς μέσω ΔΟΥ: Αποστέλλεται σε ΔΟΥ ή ΚΕΦΟΚ για έλεγχο και χειροκίνητη εκκαθάριση.
Ποιες δηλώσεις υποβάλλονται πλήρως ηλεκτρονικά;
Όλες οι δηλώσεις για θανάτους από 1/1/2022 και μετά, εφόσον δεν έχει προηγηθεί χειρόγραφη δήλωση.
Πότε υποβάλλονται δηλώσεις μέσω ΔΟΥ;
Για θανάτους έως 31/12/2021, αλλά και για περιπτώσεις που δεν υποστηρίζει η πλατφόρμα (αναβολές φορολογίας, προηγούμενες έντυπες δηλώσεις κ.ά.).
Ποιες δηλώσεις εξακολουθούν να είναι χειρόγραφες;
Παραμένουν σε έντυπη μορφή:
κηδεμονία σχολάζουσας κληρονομιάς, περιπτώσεις χωρίς ΑΦΜ, τεχνική αδυναμία, συνενώσεις επικαρπίας με ψιλή κυριότητα.
Πώς υποβάλλονται δηλώσεις με μόνο κινητά περιουσιακά στοιχεία;
Από συμβολαιογράφο αν υπάρχει συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής, ή από τον κληρονόμο αν δεν υπάρχει.
Ποιος εισάγει τα ακίνητα και με ποια δήλωση;
Αν υπάρχει συμβολαιογραφική αποδοχή, ο συμβολαιογράφος συμπληρώνει και υποβάλλει τη δήλωση.
Αν δεν υπάρχει συμβολαιογραφική πράξη, η δήλωση γίνεται μέσω ΔΟΥ από τον κληρονόμο.
Πού υποβάλλονται οι τροποποιητικές δηλώσεις;
Ακολουθούν το κανάλι της αρχικής δήλωσης:
χειρόγραφα – μέσω ΔΟΥ,
ηλεκτρονικά – μέσω myPROPERTY.
Μπορεί να διορθωθεί λάθος στο ακίνητο μέσω myPROPERTY;
Όχι. Αν υπάρχει λάθος σε στοιχεία ΕΝΦΙΑ ή ΑΤΑΚ, η διόρθωση γίνεται αποκλειστικά στην αρμόδια ΔΟΥ ή ΚΕΦΟΔΕ.
Πώς διορθώνεται μια υποβληθείσα δήλωση;
Με την επιλογή «Δημιουργία Τροποποιητικής Δήλωσης» στο myPROPERTY, από συμβολαιογράφο ή κληρονόμο.
Σε πόσες δόσεις πληρώνεται ο φόρος κληρονομιάς;
Ο φόρος καταβάλλεται:
- σε έως 12 διμηνιαίες δόσεις,
- σε έως 24 δόσεις αν ο υπόχρεος είναι ανήλικος.
Η ελάχιστη δόση είναι 500 ευρώ (εκτός τελευταίας).
Υπάρχει έκπτωση 5% για εφάπαξ εξόφληση στην πρώτη προθεσμία.
Για φόρο κάτω των 500 ευρώ, η πληρωμή γίνεται εφάπαξ.
Αν πρόκειται μόνο για κινητά και δεν διασφαλίζεται η είσπραξη, η πληρωμή γίνεται εντός 3 ημερών.
Τι πρέπει να προσέξει ο πολίτης στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα
Η νέα αρχιτεκτονική της ΑΑΔΕ φέρνει ταχύτερη εξυπηρέτηση, αλλά απαιτεί προσοχή:
- Έλεγχος της αρμόδιας υπηρεσίας (ΚΕΦΟΚ ή ΚΕΒΕΙΣ)
- Συνεπής τήρηση προθεσμιών
- Συνεχής παρακολούθηση της ενότητας «Τα Μηνύματά μου»
- Πλήρης και σωστή συγκέντρωση δικαιολογητικών
- Αναλυτικός έλεγχος του ιστορικού δωρεών/γονικών παροχών
Η ψηφιακή μετάβαση απλοποιεί τη διαδικασία, αλλά αυξάνει την ευθύνη του πολίτη να γνωρίζει τους κανόνες. Με σωστή ενημέρωση, μπορεί να αποφύγει παγίδες και καθυστερήσεις και να ολοκληρώσει τις διαδικασίες γρηγορότερα και ασφαλέστερα.