Δημοσκόπηση Interview: Η μεγάλη «γκρίζα ζώνη» αλλάζει το πολιτικό παιχνίδι

Αναποφάσιστοι, οικονομική ασφυξία και πτώση εμπιστοσύνης διαμορφώνουν ένα ασταθές τοπίο

Η νέα δημοσκόπηση της Interview για την POLITIC καταγράφει ένα πολιτικό περιβάλλον όπου οι αναποφάσιστοι και ο «κανένας» κυριαρχούν, ενώ η οικονομική πίεση διαμορφώνει καθοριστικά το κλίμα. Η ελληνική κοινωνία δείχνει εξαντλημένη οικονομικά, με το 95% να έχει περικόψει βασικά είδη και ανάγκες, και το εκλογικό σώμα παρουσιάζει πρωτοφανή ρευστότητα: σχεδόν ένας στους πέντε ψηφοφόρους (19,9%) δηλώνει ότι δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι θα ψηφίσει.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η Νέα Δημοκρατία διατηρεί προβάδισμα με 24,1%, ενώ το ΠΑΣΟΚ εδραιώνεται στη δεύτερη θέση με 13,5%. Ωστόσο, τα ποσοστά αυτά, όπως επιβεβαιώνει η διαχρονική μέτρηση της Interview για το 2025, φαίνεται να έχουν φτάσει ένα συγκεκριμένο «ταβάνι»: η ΝΔ κινείται με μέσο όρο 25% από την αρχή του έτους, ενώ το ΠΑΣΟΚ σταθεροποιείται κοντά στο 13%.

Η εικόνα αυτή, αν και δείχνει μια σχετική σταθερότητα για τους δύο βασικούς πόλους, υπονομεύεται από το εύρος της αβεβαιότητας: σχεδόν το 20% των ψηφοφόρων παραμένει χωρίς επιλογή, ενώ στις μετρήσεις εμπιστοσύνης στους πολιτικούς αρχηγούς, πρώτος έρχεται ο «κανένας» με 35,7%.

Η εδραίωση του διπόλου ΝΔ – ΠΑΣΟΚ και η αποσύνθεση του υπόλοιπου πολιτικού σκηνικού

Η πρόθεση ψήφου, όπως αποτυπώνεται στη μέτρηση, περιγράφει ένα πολιτικό σκηνικό στο οποίο το δίπολο ΝΔ – ΠΑΣΟΚ σταθεροποιείται, αλλά το υπόλοιπο πολιτικό περιβάλλον παραμένει κατακερματισμένο και ρευστό.

Τα ποσοστά διαμορφώνονται ως εξής:
Νέα Δημοκρατία: 24,1%
ΠΑΣΟΚ: 13,5%
Ελληνική Λύση: 6,4%
ΚΚΕ: 4,5%
Φωνή Λογικής: 4,3%
Πλεύση Ελευθερίας: 4,2%
Κίνημα Δημοκρατίας: 4,0%
ΜέΡΑ25: 3,8%
ΣΥΡΙΖΑ: 2,9%
Νέα Αριστερά: 1,4%
Νίκη: 1,3%
Άλλο: 10,6%
Δεν έχω αποφασίσει: 19,9%

Ο κατακερματισμός κάτω από την κορυφή είναι εμφανής: οκτώ κόμματα κινούνται μεταξύ 3% και 6,5%, ενώ ο άλλοτε κυρίαρχος ΣΥΡΙΖΑ υποχωρεί κάτω από το 3%. Ταυτόχρονα, τέσσερις πολιτικοί σχηματισμοί κινούνται μεταξύ 4% και 4,5%, σε μια περιοχή όπου η είσοδος στη Βουλή μοιάζει μεν πιθανή, αλλά εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τη συμπεριφορά των αναποφάσιστων.

Το εύρος αυτό δείχνει ότι το νέο πολιτικό μοντέλο είναι πολυκεντρικό, ασυνεχές και εξαρτημένο από την ευμετάβλητη διάθεση ενός εξαιρετικά πιεσμένου εκλογικού σώματος.

Η «γκρίζα ζώνη» του 20% και ο ψηφοφόρος-κινούμενη άμμος

Το πιο χαρακτηριστικό εύρημα της έρευνας αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι αναποφάσιστοι λαμβάνουν την τελική απόφασή τους. Πρόκειται για ένα εκλογικό σώμα σε κίνηση, που αποφασίζει αργά, συχνά υπό το βάρος της καθημερινότητας:

59% αποφασίζουν λίγες ημέρες πριν τις εκλογές
30% αρκετές εβδομάδες πριν
5% κυριολεκτικά μέσα στο παραβάν
6% δεν απαντούν

Αυτά τα ποσοστά δείχνουν το εξής: αυτή η μεγάλη δεξαμενή δεν είναι αποστασιοποιημένη. Πηγαίνει στην κάλπη – σε ποσοστό 82% δηλώνει ότι θα ψηφίσει. Απλώς δεν έχει καταλήξει.

Στην ερώτηση αν επιστρέφουν στο προηγούμενο κόμμα:

39% απαντούν «σπάνια»
11% «ποτέ»
26% «τις περισσότερες φορές»

Πρόκειται δηλαδή για ψηφοφόρους που δεν έχουν ισχυρή κομματική ταύτιση. Η αφοσίωση δεν υφίσταται· η κομματική μνήμη έχει διαβρωθεί. Το αποτέλεσμα των εκλογών, αναπόφευκτα, θα εξαρτηθεί από μια ομάδα πολιτών που κινείται από επιλογή σε επιλογή χωρίς σταθερό σημείο αναφοράς.

Ο «κανένας» μπροστά από τους πολιτικούς αρχηγούς

Από τα πιο αποκαλυπτικά ευρήματα είναι η μέτρηση εμπιστοσύνης προς τους πολιτικούς αρχηγούς, όπου ο «κανένας» έρχεται πρώτος με 35,7%. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ακολουθεί με 28,8%, ενώ ο Νίκος Ανδρουλάκης βρίσκεται στο 9,8%.

Τα υπόλοιπα ποσοστά έχουν περισσότερο συμβολική παρά πολιτική βαρύτητα:

Βελόπουλος: 5,2%
Κασσελάκης: 4,7%
Κωνσταντοπούλου: 4,3%
Κουτσούμπας: 3,5%
Φάμελλος: 2,9%
Λατινόπουλος: 2,2%
Χαρίτσης: 1,2%
Διονέλλας: 0,8%

Το εντυπωσιακό είναι ότι ο «κανένας» ενισχύεται σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (32,3%). Η δυσπιστία προς τους πολιτικούς αρχηγούς ξεπερνά τις κομματικές γραμμές και αποτελεί –ίσως για πρώτη φορά– τη σταθερότερη τάση της πολιτικής περιόδου.

Η οικονομία ως μόνιμη πηγή ασφυξίας

Οι απαντήσεις στα οικονομικά ερωτήματα επιβεβαιώνουν ότι οι ψηφοφόροι δεν είναι απλώς πιεσμένοι αλλά εξαντλημένοι. Η εικόνα μοιάζει με κοινωνία που ζει σε συνεχή κατάσταση ανάγκης.

Στο ερώτημα προς τα πού πάει η χώρα:

67% λένε «σε λάθος κατεύθυνση»
30% «σε σωστή»

Το ένα πρόβλημα που πρέπει να λυθεί:

Ακρίβεια: 52%
Δημογραφικό: 21%
Μισθοί – Συντάξεις: 19%
Στεγαστικό: 7%

Πώς φτάνει το εισόδημα μέσα στον μήνα:

38% μέχρι το τέλος του μήνα
43% μέχρι τα μέσα
17% εξαντλείται από τις πρώτες ημέρες

Πώς περιγράφουν την οικονομική κατάσταση:

Πολύ σοβαρή δυσκολία: 10%
Με μεγάλη δυσκολία: 34%
Ανταποκρίνομαι με δυσκολίες: 44%
Τα βγάζω πέρα άνετα: 12%

Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: μόνο ένας στους δέκα πολίτες νιώθει ότι μπορεί να ζήσει χωρίς οικονομική πίεση.

Περικοπές ακόμη και στην υγεία: το πιο ανησυχητικό εύρημα

Η πιο δραματική ένδειξη της οικονομικής κόπωσης βρίσκεται στις περικοπές ακόμη και σε δαπάνες υγείας.

Περικοπές σε τρόφιμα:

Κρέας: 30%
Ψάρι: 24%
Γλυκά: 18%
Γαλακτοκομικά: 11%
Φρούτα – λαχανικά: 7%

Περικοπές σε λοιπές δαπάνες:

Διακοπές – ταξίδια: 26%
Έξοδοι – εστίαση: 25%
Ένδυση – υπόδηση: 16%
Γιατρός: 8%
Θέρμανση: 8%
Σούπερ μάρκετ: 8%
Χρήση ΙΧ: 4%
Δεν έχω περιορίσει τίποτα: 5%

Το στοιχείο ότι 8% των πολιτών έχει περιορίσει επισκέψεις σε γιατρό δεν είναι απλώς αριθμός αλλά προειδοποίηση για υγειονομικούς κινδύνους που συσσωρεύονται αθόρυβα.

Πώς διαμορφώνεται το νέο πολιτικό σκηνικό

Η δημοσκόπηση της Interview αποκαλύπτει μια χώρα σε διπλή μετάβαση: κοινωνική και πολιτική. Ο ψηφοφόρος εμφανίζεται περισσότερο ταλαντευόμενος από ποτέ, η οικονομία βρίσκεται στο κέντρο κάθε πολιτικής συμπεριφοράς και ο κατακερματισμός των κομμάτων καθιστά τα αποτελέσματα των επόμενων εκλογών εξαιρετικά αβέβαια.

Τρία είναι τα βασικά συμπεράσματα:

Η Νέα Δημοκρατία έχει σταθεροποιηθεί μεταξύ 24% και 28%, αλλά δεν φαίνεται να διαθέτει πλέον περιθώρια ανόδου.
Το ΠΑΣΟΚ έχει αποκτήσει μόνιμη πρόσβαση στη δεύτερη θέση, με μια δυναμική που μοιάζει να έχει ανώτατο όριο μεταξύ 13% και 15%.
Το αποτέλεσμα των εκλογών θα κριθεί κυριολεκτικά από το 20% των αναποφάσιστων, οι οποίοι αποφασίζουν την τελευταία στιγμή και δεν έχουν στενή κομματική ταύτιση.

Ένας εκλογικός χάρτης χωρίς βεβαιότητες

Σε μια κοινωνία που κόβει ακόμη και τα βασικά, που ζει με διαρκή οικονομική ανασφάλεια και που δεν εμπιστεύεται κανέναν πολιτικό αρχηγό, το πολιτικό αποτέλεσμα δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένο ούτε για τα μεγάλα κόμματα ούτε για όσους φιλοδοξούν να μπουν στη Βουλή.

Ο κύκλος της βεβαιότητας φαίνεται να έχει κλείσει στην ελληνική πολιτική σκηνή. Ένας νέος κύκλος, αυτός της ρευστότητας και του ψηφοφόρου-«κινούμενη άμμος», έχει ήδη ανοίξει.

Αυτό είναι το νέο πολιτικό τοπίο που περιγράφει η δημοσκόπηση της Interview–και οι επόμενοι μήνες θα δείξουν σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί.