NewsEdit Από το πρωί, το νέο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα με τίτλο «Ιθάκη» βρίσκεται σε όλα τα βιβλιοπωλεία της χώρας. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg, ενώ είναι διαθέσιμο και σε audiobook μέσω της Bookvoice. Η πρώτη επίσημη παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου στο θέατρο Παλλάς, σε μια εκδήλωση που αναμένεται να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον τόσο του πολιτικού όσο και του ευρύτερου κοινού.
Το βιβλίο, χωρισμένο σε 11 κεφάλαια, επιχειρεί μια αναδρομή στην πιο ταραχώδη δεκαετία της σύγχρονης Ελλάδας. Ο πρώην πρωθυπουργός παρουσιάζει τρεις παράλληλες Οδύσσειες: εκείνη της χώρας κατά την περίοδο των μνημονίων, εκείνη της διαπραγμάτευσης του ΣΥΡΙΖΑ από το 2015 και μετά, και την προσωπική του πορεία από την ΚΝΕ μέχρι την κορυφή της πολιτικής εξουσίας.
Ο Τσίπρας αφηγείται τα δραματικά γεγονότα του πρώτου εξαμήνου του 2015, δίνοντας έμφαση στις δύσκολες στιγμές της διαπραγμάτευσης, τις ενδοκυβερνητικές εντάσεις, το δημοψήφισμα και τις κρίσιμες αποφάσεις που οδήγησαν στην υπογραφή του τρίτου μνημονίου. Παράλληλα, ξεδιπλώνει την πορεία της κυβέρνησης μέχρι και τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015, όπου μετατοπίστηκε το κέντρο βάρους από τις συγκρούσεις με τους δανειστές σε σύγκρουση με τα εγχώρια συμφέροντα, όπως στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών.
Η περίοδος 2019–2023 και το «χαμένο στοίχημα»
Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στη φάση από το 2019 έως το 2023. Ο Τσίπρας καταθέτει τη δική του εκδοχή για το πώς ένα κόμμα του 32% άρχισε να χάνει έδαφος, εγκλωβισμένο στις εσωτερικές του αντιθέσεις. Μιλά για τη «μάχη» μεταξύ αριστερού ελιτισμού και τοξικού λαϊκισμού, προσωποποιώντας το δίπολο στο σχήμα Τσακαλώτος εναντίον Πολάκης.
Παράλληλα, περιγράφει την προσωπική του ευθύνη. Αναγνωρίζει ότι καθυστέρησε να πάρει δύσκολες αποφάσεις για χάρη των ισορροπιών, δίνοντας χώρο στη φθορά του κόμματος και στην υποχώρηση του πολιτικού του δυναμισμού.
Η παραίτηση και το ναυάγιο της ομαλής μετάβασης
Μετά τις εκλογές του 2023, εξηγεί πώς οδηγήθηκε στην απόφαση να αποχωρήσει από την ηγεσία, προσπαθώντας ταυτόχρονα να διασφαλίσει μια σταθερή μετάβαση. Η προσπάθεια, όπως περιγράφει, να προτείνει την Έφη Αχτσιόγλου ή τον Αλέξη Χαρίτση ως επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, προσέκρουσε σε αρνήσεις. Αυτό τον οδήγησε στην τελική του απόφαση να μην παρέμβει στις εσωκομματικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2023. Για την εκλογή Κασσελάκη αποδίδει ευθύνες κυρίως σε όσους δεν κατάφεραν να πείσουν το κομματικό σώμα.
Οι πρωταγωνιστές στο επίκεντρο
Ο Τσίπρας δεν αποφεύγει να ασκήσει κριτική σε πρόσωπα που σημάδεψαν τις κρίσιμες περιόδους. Ο Γιάνης Βαρουφάκης παρουσιάζεται ως εμμονικός με θεωρητικά σχήματα, αδιαφορώντας –όπως γράφει– για τον αντίκτυπο των επιλογών του. Για τον Νίκο Παππά σημειώνει ότι δεν διευκόλυνε το κόμμα μετά την καταδικαστική απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου, παρότι αναγνωρίζει ότι δεν του είχε ζητήσει ο ίδιος παραίτηση τότε.
Ιδιαίτερη θέση καταλαμβάνουν οι αναφορές στον Παύλο Πολάκη. Ο Τσίπρας περιγράφει τις στιγμές που βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα της απομάκρυνσής του, τόσο στην περίοδο της πανδημίας όσο και το 2023. Τελικά, παραδέχεται πως η οριστική σύγκρουση αποφεύχθηκε λόγω των εξελίξεων αλλά και των εσωκομματικών συσχετισμών.
Η στάση της Έφης Αχτσιόγλου και το παρασκήνιο
Στο βιβλίο περιλαμβάνονται λεπτομερείς αναφορές στην πρόταση που έκανε στην Έφη Αχτσιόγλου ώστε να ηγηθεί της προεκλογικής καμπάνιας του Ιουνίου 2023 και να εκπροσωπήσει τον ΣΥΡΙΖΑ στο ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών. Η άρνησή της, λόγω προσωπικών και πολιτικών ενστάσεων, όπως την περιγράφει, αποτέλεσε καμπή για τον ίδιο.
Αντίστοιχα, περιγράφεται και η αρνητική στάση του Αλέξη Χαρίτση, ο οποίος –σύμφωνα με τον Τσίπρα– δεν αισθάνθηκε έτοιμος να αναλάβει ένα τέτοιο βάρος, ζητώντας του μάλιστα να μην παραιτηθεί.
Το εσωτερικό τοπίο και η στρατηγική σιωπή
Το βιβλίο καταγράφει τις πιέσεις, τις φήμες, τις ψευδείς ειδήσεις και τις ενδοκομματικές διεργασίες που τον ώθησαν να περιορίσει τον δημόσιο ρόλο του. Αναφέρεται στις συζητήσεις για το σχέδιο «Δήμητρα», σε φήμες περί μυστικών συναντήσεων, αλλά και στις στιγμές που συνειδητοποίησε ότι η πορεία του στον ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώνεται. Αποκαλύπτει μάλιστα τη σκληρή φράση του Νίκου Μαραντζίδη: «Είσαι ήδη τελειωμένος», η οποία –όπως γράφει– τον συγκλόνισε με την ωμότητά της.
Η κληρονομιά και το βλέμμα στο μέλλον
Μετά την αφήγηση, ο Τσίπρας επιχειρεί μια συνολική αποτίμηση των επιτευγμάτων της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και προτείνει έναν νέο ιδεολογικό προσανατολισμό για τον προοδευτικό χώρο. Κλείνει με έναν συμβολικό στοχασμό για την «Ιθάκη» και το ταξίδι που δεν τελειώνει, αφήνοντας διακριτικά ανοικτό ένα ενδεχόμενο επιστροφής στην πολιτική δράση.
Το βιβλίο, με τον συνδυασμό αυτοκριτικής, αποκαλύψεων και ερμηνείας των εσωτερικών συγκρούσεων, θέτει τον αναγνώστη μπροστά σε μια σύνθετη και συχνά αιχμηρή αποτίμηση μιας ολόκληρης πολιτικής εποχής.