Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών, συγκεντρωμένοι στις Βρυξέλλες, έστειλαν ένα σαφές μήνυμα προς την Ουάσινγκτον: η ειρήνη στην Ουκρανία δεν μπορεί να έχει ως αντάλλαγμα την εδαφική της ακεραιότητα ή την ικανότητά της να αμύνεται. Το υπό διαμόρφωση αμερικανικό σχέδιο –που φέρει τη σφραγίδα της κυβέρνησης Τραμπ και έχει ήδη παρουσιαστεί στο Κίεβο– προβλέπει παραχώρηση του Ντονμπάς στη Ρωσία και μείωση του ουκρανικού στρατού στο μισό.
Για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι όροι αυτοί δεν συνιστούν ειρήνη αλλά ουσιαστική συνθηκολόγηση. Όπως ανέφεραν αξιωματούχοι στο Reuters, η Ουάσινγκτον έχει μεταφέρει στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι αναμένει αποδοχή του πλαισίου. Η απάντηση από την ΕΕ, ωστόσο, ήταν ηχηρή: καμία λύση που θα επιβάλλει παραχωρήσεις στο θύμα της επίθεσης δεν είναι βιώσιμη.
Ζελένσκι υπό πίεση: στρατιωτικά, πολιτικά, προσωπικά
Το χρονοδιάγραμμα της αμερικανικής πρωτοβουλίας συμπίπτει με τη δυσκολότερη, ίσως, περίοδο για τον Ουκρανό πρόεδρο. Στο μέτωπο, ο ουκρανικός στρατός υποχωρεί σε κομβικές πόλεις της ανατολικής Ουκρανίας, ενώ η Μόσχα καταγράφει σταθερά εδαφικά κέρδη.
Την ίδια στιγμή, στο Κίεβο ξετυλίγεται πολιτικός σεισμός. Το σκάνδαλο διαφθοράς που αγγίζει τον στενό του συνεργάτη Τιμούρ Μίντιτς, με κατηγορίες για μίζες άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων, έχει πλήξει την εικόνα του Ζελένσκι όσο καμία προηγούμενη κρίση. Οι Αρχές Δίωξης Διαφθοράς, τις οποίες ο ίδιος είχε επιχειρήσει να φέρει υπό έλεγχο, προχωρούν πλέον σε συλλήψεις και ελέγχους που αγγίζουν κορυφαία κυβερνητικά στελέχη.
Οι αποπομπές των υπουργών Ενέργειας και Άμυνας την Τετάρτη επιβεβαιώνουν ότι η κρίση βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ο Μίντιτς παραμένει άφαντος μετά τη διαφυγή του από τη χώρα. Αναλυτές προειδοποιούν ότι η πολιτική θύελλα μπορεί να απειλήσει ευθέως τη συνοχή της κυβέρνησης, σε μια στιγμή που το Κίεβο χρειάζεται όσο ποτέ ενότητα και διεθνή αξιοπιστία.
«Η ειρήνη δεν μπορεί να είναι παράδοση»: η ευρωπαϊκή γραμμή
Η στάση της ΕΕ συνοψίστηκε σχεδόν ταυτόχρονα από τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό, την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας και τον Πολωνό υπουργό Ράντοσλαβ Σικόρσκι: η Ευρώπη είναι ανοικτή σε συζητήσεις για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά όχι με όρους που αποδυναμώνουν την Ουκρανία.
Ο Μπαρό τόνισε ότι «η ειρήνη δεν μπορεί να είναι παράδοση», επισημαίνοντας ότι η σταθερότητα απαιτεί όρους που δεν θα επιτρέψουν μελλοντική ρωσική επίθεση. Η Κάλας υπογράμμισε πως «κανένα σχέδιο δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τη στήριξη των Ουκρανών και των Ευρωπαίων», ενώ ο Σικόρσκι πήγε ένα βήμα παραπέρα: «Η Ευρώπη πρέπει να συμβουλεύεται για τέτοιες πρωτοβουλίες, γιατί η δική της ασφάλεια είναι αυτή που διακυβεύεται».
Η βασική ευρωπαϊκή αρχή παραμένει αμετακίνητη: το θύμα της εισβολής δεν μπορεί να υποχρεωθεί να περιορίσει την άμυνά του – αντιθέτως, ο επιτιθέμενος πρέπει να αντιμετωπίσει συνέπειες.
Η Ουάσινγκτον συνεχίζει τις επαφές στο Κίεβο
Την ώρα που η ΕΕ χαράσσει ενιαία γραμμή, η αμερικανική διπλωματία και το Πεντάγωνο εντείνουν την παρουσία τους στο Κίεβο. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο μίλησε για «ανταλλαγή σοβαρών και ρεαλιστικών ιδεών», επιμένοντας ότι κάθε σταθερή ειρήνη θα απαιτήσει «δύσκολες αλλά αναγκαίες παραχωρήσεις και από τις δύο πλευρές».
Στο Κίεβο βρίσκεται ήδη αντιπροσωπεία του αμερικανικού στρατού, με επικεφαλής τον υπουργό Στρατού Νταν Ντρίσκολ και τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ Ράντι Τζορτζ. Ο αρχηγός των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, Ολεξάντρ Σύρσκι, τους μετέφερε ότι ο μόνος δρόμος προς μια «δίκαιη ειρήνη» είναι η ενίσχυση της ουκρανικής άμυνας: προστασία του εναέριου χώρου, δυνατότητα πλήγματος σε βάθος στη Ρωσία και σταθεροποίηση της γραμμής του μετώπου.
Το ευρωπαϊκό στοίχημα: ειρήνη με όρους δικαιοσύνης
Η ΕΕ, η Πολωνία, η Ισπανία και άλλες χώρες-μέλη διαμορφώνουν μια κοινή διπλωματική θέση: μόνο μια ειρηνευτική συμφωνία που διασφαλίζει την ύπαρξη ενός κυρίαρχου, δημοκρατικού και αμυντικά επαρκούς ουκρανικού κράτους μπορεί να θεωρηθεί πραγματική λύση.
Για τις Βρυξέλλες, το διακύβευμα ξεπερνά τα ουκρανικά σύνορα. Αφορά την ασφάλεια της Ευρώπης, το διεθνές δίκαιο και την αποτροπή ενός μοντέλου όπου οι στρατιωτικές νίκες κατοχυρώνονται διπλωματικά υπό την πίεση «ειρηνευτικών» πλάνων.
Το μήνυμα που προκύπτει από τη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών είναι σαφές: η Ευρώπη δεν απορρίπτει τις αμερικανικές προσπάθειες, αλλά δεν θα αποδεχθεί μια ειρήνη εις βάρος της Ουκρανίας. Κι αν η Ουάσινγκτον κινείται προς μια συμφωνία που προϋποθέτει παραχωρήσεις, στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα παγίωνε την αστάθεια αντί να την θεραπεύσει.
Η συνέχεια των διαβουλεύσεων –και κυρίως η στάση του Ζελένσκι σε αυτή τη συμπληγάδα πιέσεων– θα καθορίσει όχι μόνο την πορεία του πολέμου, αλλά και τη γεωπολιτική αρχιτεκτονική της Ευρώπης για τα επόμενα χρόνια.
- Η Ευρώπη μπλοκάρει το αμερικανικό σχέδιο για την Ουκρανία: «Η ειρήνη δεν μπορεί να είναι συνθηκολόγηση»
- Τραγωδία στο Κορωπί: Κατέληξε ο 22χρονος που είχε καταπιεί αμάσητο μπέργκερ
- Η Ζωή Κωνσταντοπούλου για την παραίτηση Καραναστάση: «Δεν είμαστε όλοι ίδιοι»
- Γιάννης Γούναρης / Η επανεφεύρεση της Ευρώπης: Πρακτικός φεντεραλισμός & νέα αρχιτεκτονική για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση
- Σύλληψη γνωστής ηθοποιού για οδήγηση χωρίς δίπλωμα και υπερβολική ταχύτητα