Αυτόματο κλείσιμο μικροφώνου και κάμερας για όσους υπερβαίνουν τον χρόνο — αντιδράσεις για τις νέες ρυθμίσεις
Επίσημη «πρεμιέρα» κάνει σήμερα στη Βουλή ο νέος αυτοματοποιημένος «χρονοκόφτης» των ομιλιών, το σύστημα που θα διακόπτει τον εκάστοτε βουλευτή, υπουργό ή αρχηγό κόμματος μόλις υπερβεί τον προβλεπόμενο χρόνο. Πρόκειται για ένα μέτρο που, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη, σηματοδοτεί «το τέλος της ανοχής» απέναντι στις συχνές υπερβάσεις των ομιλιών και αποσκοπεί στην «επαναφορά της τάξης και της ισοτιμίας του λόγου».
Το σύστημα, που τίθεται από σήμερα σε πλήρη λειτουργία κατά τη διάρκεια των διαδικασιών του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, ενεργοποιείται μετά την ολοκλήρωση των τελικών δοκιμών στην αίθουσα της Ολομέλειας. Όπως διευκρινίζει η Βουλή, θα χρησιμοποιείται σε όλες τις συνήθεις συνεδριάσεις — στις επικαίρες ερωτήσεις και στις νομοθετικές συζητήσεις — και θα συνοδεύεται από ένα οπτικοακουστικό σύστημα προειδοποιήσεων για τον χρόνο που απομένει.
Πώς λειτουργεί ο «κόφτης»
Με βάση τον αναθεωρημένο Κανονισμό, κάθε ομιλητής θα διαθέτει ένα πρόσθετο περιθώριο 25% πέραν του προκαθορισμένου χρόνου, προκειμένου να ολοκληρώσει τη φράση ή το επιχείρημά του. Αν υπερβεί και αυτό το περιθώριο, το μικρόφωνο θα απενεργοποιείται αυτόματα, ενώ η κάμερα της Βουλής θα απομακρύνεται από τον ομιλητή, προβάλλοντας γενικά πλάνα της αίθουσας.
Οι μεγάλες οθόνες στην αίθουσα —δύο πάνω από το προεδρείο και μία απέναντι από τον ομιλητή— θα ενημερώνουν σε πραγματικό χρόνο για τον χρόνο που απομένει. Στην έναρξη της ομιλίας τα γράμματα θα είναι λευκά, ένα λεπτό πριν τη λήξη θα γίνονται κίτρινα, και όταν εξαντλείται ο χρόνος θα κοκκινίζουν, συνοδευόμενα από ηχητικό σήμα. Μόλις περάσει και το επιπλέον 25%, το μικρόφωνο θα κλείνει αυτόματα.
Οι νέοι χρόνοι που προβλέπονται από τον Κανονισμό είναι αυξημένοι, ώστε να υπάρχει ένα πιο δίκαιο περιθώριο για τους ομιλητές: οι εισηγητές και αγορητές θα έχουν έως 28 λεπτά (αντί 22), οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι έως 27 (αντί 21), οι βουλευτές 9 (αντί 7), οι αρχηγοί μεγάλων κομμάτων 25 (αντί 20), οι επικεφαλής μικρότερων 19 (αντί 15) και οι υπουργοί 13 (αντί 10).
Οι νέες ρυθμίσεις και οι αντιδράσεις
Μαζί με τον «χρονοκόφτη», τίθενται σήμερα σε εφαρμογή τρεις ακόμη σημαντικές αλλαγές στον Κανονισμό της Βουλής, που ψηφίστηκαν στις 30 Οκτωβρίου. Πρώτον, οι υπουργοί και οι αρχηγοί κομμάτων θα μπορούν να παρεμβαίνουν έως τρεις φορές ημερησίως. Δεύτερον, κάθε ομιλητής θα μπορεί να μιλά μόνο με μία ιδιότητα, και τρίτον, καταργείται η δυνατότητα διπλής επίκλησης ρόλων — όπως η περίπτωση πρώην προέδρου της Βουλής που είναι ταυτόχρονα αρχηγός κόμματος.
Η τελευταία αυτή ρύθμιση έχει προκαλέσει ήδη αντιδράσεις, με πιο χαρακτηριστική εκείνη της προέδρου της «Πλεύσης Ελευθερίας» Ζωής Κωνσταντοπούλου, η οποία έχει χαρακτηρίσει τη διάταξη «φωτογραφική» και στοχευμένη εναντίον της. Η ίδια αναμένεται να τοποθετηθεί επίσημα τις επόμενες ημέρες στην Ολομέλεια.
Ο Νικήτας Κακλαμάνης, πάντως, έχει δεσμευθεί ότι ως τον Μάρτιο θα προωθήσει συνολική αναθεώρηση του Κανονισμού, τονίζοντας ότι ο ισχύων θεσπίστηκε επί προεδρίας Γιάννη Αλευρά, σε μια εποχή όπου στη Βουλή συμμετείχαν μόλις τέσσερα κόμματα — συνθήκες που «δεν ανταποκρίνονται πλέον στη σημερινή κοινοβουλευτική πραγματικότητα».
Οι εξαιρέσεις και η εφαρμογή στην πράξη
Το νέο σύστημα δεν θα εφαρμόζεται σε ειδικού χαρακτήρα συνεδριάσεις, όπως η συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού ή οι προ ημερησίας διατάξεως συζητήσεις των πολιτικών αρχηγών. Ωστόσο, μένει να φανεί κατά πόσο η νέα ρύθμιση θα λειτουργήσει ομαλά στην πράξη. Όπως σχολιάζουν κοινοβουλευτικοί κύκλοι, το αν ο «κόφτης» θα τηρηθεί «επί του πεδίου» θα εξαρτηθεί από την πολιτική βούληση της Προεδρίας της Βουλής να επιβάλει τους κανόνες χωρίς εξαιρέσεις.
Η διάσταση των βουλευτών
Η εφαρμογή του συστήματος, σύμφωνα με την ηγεσία της Βουλής, αποσκοπεί και στην ενίσχυση της παρουσίας των απλών βουλευτών, οι οποίοι συχνά βλέπουν τις συνεδριάσεις να μονοπωλούνται από υπουργούς και κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους. «Θέλουμε να αποκαταστήσουμε τον ρόλο του βουλευτή, ιδίως του περιφερειακού», έχει επισημάνει ο Νικήτας Κακλαμάνης.
Ωστόσο, οι ίδιες οι εσωτερικές εντάσεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο δείχνουν ότι οι δυσλειτουργίες παραμένουν. Ενδεικτικό είναι το πρόσφατο περιστατικό με το σχέδιο «εξυγίανσης» των ΕΛΤΑ, για το οποίο —όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο πρόεδρος της Βουλής— «περίπου 30 βουλευτές της ΝΔ παρέλασαν από το γραφείο μου σε έξαλλη κατάσταση». Παράλληλα, ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Μάξιμος Χαρακόπουλος παραδέχθηκε ότι «ο χαμός έγινε επειδή δεν υπήρξε καμία ενημέρωση της κοινωνίας και των βουλευτών για την επόμενη μέρα».
Επισήμως, πάντως, για το θέμα των ΕΛΤΑ δεν έχει ακόμη προγραμματιστεί συνεδρίαση των αρμόδιων επιτροπών, στοιχείο που δείχνει ότι ο «χρονοκόφτης» ίσως να είναι το πιο μικρό από τα προβλήματα της κοινοβουλευτικής διαδικασίας.
Η σημερινή έναρξη εφαρμογής του συστήματος αποτελεί, έτσι, ένα τεστ όχι μόνο για την τεχνολογική του αξιοπιστία, αλλά κυρίως για την πολιτική του αντοχή. Αν ο «χρονοκόφτης» επιβιώσει του ελληνικού Κοινοβουλίου, τότε ίσως αποδειχθεί ότι η Βουλή μπορεί πράγματι να «κόψει» κάτι παραπάνω από τον χρόνο — να περιορίσει την ακατάσχετη φλυαρία της πολιτικής σκηνής.