NewsEdit Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο με τίτλο «Εκσυγχρονισμός νομικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης Ανώνυμης Εταιρείας (Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.) και ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της και της ανταγωνιστικότητάς της στην αγορά των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης». Το σχέδιο νόμου, που καταρτίστηκε από τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, εναρμονίζεται και με τον ευρωπαϊκό κανονισμό European Media Freedom Act (EMFA), θεσπίζοντας σειρά ρυθμίσεων που στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και τη θωράκιση της ελευθερίας των ΜΜΕ.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ευρύ φάσμα παρεμβάσεων που καλύπτουν από ζητήματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης έως διατάξεις για την ενίσχυση της διαφάνειας στη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης και την επιβράβευση του προσωπικού της ΕΡΤ.
Ενίσχυση του δημόσιου ρόλου και νέες κοινωνικές δράσεις
Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, το νομοσχέδιο ενισχύει τον κοινωνικό και περιφερειακό ρόλο της ΕΡΤ, δίνοντάς της τη δυνατότητα συνεργασιών με επιμελητήρια, πανεπιστήμια και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι δράσεις θα έχουν κοινωνικό, πολιτιστικό και ενημερωτικό χαρακτήρα, στοχεύοντας στη μεγαλύτερη τοπική παρουσία και συνεισφορά της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Εκπαιδευτική τηλεόραση και αξιοποίηση του αρχείου
Η ΕΡΤ αποκτά θεσμοθετημένο ρόλο και στην εκπαίδευση. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, θα διαθέτει το πλούσιο οπτικοακουστικό της αρχείο για την υποστήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε όλες τις βαθμίδες, αλλά και για τη δια βίου μάθηση. Πρόκειται για πρωτοβουλία που συνδέει τη δημόσια ραδιοτηλεόραση με την εκπαιδευτική πολιτική, καθιστώντας την έναν σύγχρονο φορέα γνώσης και πολιτισμού.
Ανταποδοτικό τέλος: Ρυθμίσεις για διαφάνεια και αποτελεσματικότητα
Το ανταποδοτικό τέλος, που αποτελεί τη βασική πηγή εσόδων της ΕΡΤ, μπαίνει σε νέο πλαίσιο. Με στόχο τη βελτίωση της εισπραξιμότητας, το νομοσχέδιο θεσπίζει ρυθμίσεις που κατοχυρώνουν τη διασφάλιση των πόρων από τους παρόχους ενέργειας, επιβάλλοντας κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. Παράλληλα, διευθετείται το χρόνιο ζήτημα των ανείσπρακτων ποσών παρελθόντων ετών.
Η ΕΡΤ, η οποία ήδη παρουσιάζει εισπραξιμότητα 99%, ενισχύει θεσμικά τη βιωσιμότητα του μοντέλου της, αποτρέποντας απώλειες εσόδων που στο παρελθόν έφταναν σε εκατομμύρια ευρώ.
«Bonus» αποδοτικότητας για το προσωπικό
Με το νέο πλαίσιο, προβλέπεται για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια πρόσθετη αμοιβή αποδοτικότητας (bonus) για το τακτικό προσωπικό της ΕΡΤ. Το συνολικό ύψος της αμοιβής μπορεί να φθάσει έως τα 6,5 εκατομμύρια ευρώ ετησίως και θα συνδέεται με την επίτευξη δημοσιονομικών και στρατηγικών στόχων. Το μέτρο ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι η εταιρεία παραμένει πλεονασματική — όπως συμβαίνει τα τελευταία πέντε χρόνια, χάρη στον εξορθολογισμό των δαπανών και την αύξηση των εσόδων της.
Διασφάλιση συντακτικής ανεξαρτησίας και διαφάνειας
Κεντρικός άξονας του νομοσχεδίου είναι η ενίσχυση της ανεξαρτησίας των ΜΜΕ. Εισάγονται για πρώτη φορά σαφείς κανόνες για τη διασφάλιση της συντακτικής ελευθερίας των δημοσιογράφων και την αποτροπή αθέμιτης επιρροής στα μέσα ενημέρωσης.
Παράλληλα, θεσμοθετείται υποχρέωση όλων των φορέων του δημόσιου τομέα να δημοσιοποιούν εκ των προτέρων τις δαπάνες κρατικής διαφήμισης και συμβάσεις με παρόχους ΜΜΕ ή διαδικτυακές πλατφόρμες. Οι δαπάνες θα αναρτώνται τόσο στις ιστοσελίδες των φορέων όσο και στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, ενισχύοντας τη λογοδοσία και τις ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στους δημόσιους πόρους.
Επιπλέον, οι ίδιοι οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης θα είναι υποχρεωμένοι να δημοσιοποιούν στον ιστότοπό τους τα στοιχεία ιδιοκτησίας τους και το ύψος των κρατικών πόρων που λαμβάνουν.
Νέοι θεσμοί για την ελευθερία του Τύπου
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία δύο νέων θεσμών:
- Ετήσια έκθεση του ΕΣΡ για την κατανομή της κρατικής διαφήμισης, που θα δημοσιοποιείται δημόσια.
- Ελληνικό Συμβούλιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ως ανεξάρτητο αυτορρυθμιστικό όργανο εκπροσώπων ιδιοκτητών και εργαζομένων στα ΜΜΕ. Το Συμβούλιο θα λειτουργεί ως θεσμικός συνομιλητής του κράτους για ζητήματα ελευθερίας του Τύπου, πολυφωνίας και επαγγελματικής δεοντολογίας, ενισχύοντας τη συλλογική αυτορρύθμιση του κλάδου.
Εθνική Στρατηγική για την Παιδεία στα Μέσα
Θεσμοθετείται επίσης Εθνική Στρατηγική για την Παιδεία στα Μέσα, με στόχο την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και την ενίσχυση της κριτικής κατανόησης του ρόλου των ΜΜΕ από τους πολίτες. Η στρατηγική αυτή θεωρείται κεντρικός πυλώνας για την ενδυνάμωση της δημοκρατίας και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς την ενημέρωση.
Σύνδεση με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό EMFA
Το νέο θεσμικό πλαίσιο ενσωματώνει διατάξεις του European Media Freedom Act (EMFA), που θεσπίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Απρίλιο του 2024. Ο κανονισμός αυτός αποτελεί την πρώτη κοινή ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την προστασία της ελευθερίας των ΜΜΕ, της πολυφωνίας και της διαφάνειας στην ιδιοκτησία των μέσων.
Ορισμένες διατάξεις, όπως αυτές που αφορούν τη βάση δεδομένων ιδιοκτησίας των ΜΜΕ και την αξιολόγηση συγκεντρώσεων στην αγορά, μετατίθενται σε επόμενο νομοσχέδιο — αυτό για την αδειοδότηση των περιφερειακών σταθμών — προκειμένου να αποφευχθεί η επικάλυψη με την ισχύουσα νομοθεσία.
Ένα βήμα προς μια πιο σύγχρονη δημόσια ραδιοτηλεόραση
Το νομοσχέδιο για την ΕΡΤ επιχειρεί να συνδυάσει τη θεσμική θωράκιση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα με τη γενικότερη ευρωπαϊκή στρατηγική για τα ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης. Η μεταρρύθμιση στοχεύει όχι μόνο στη βελτίωση της λειτουργίας της ΕΡΤ, αλλά και στη διαμόρφωση ενός διαφανούς, αξιόπιστου και πλουραλιστικού περιβάλλοντος για το σύνολο των ελληνικών ΜΜΕ.