Οι βιτρίνες γεμίζουν μαύρες ετικέτες και οι οθόνες αναβοσβήνουν από «-40%» και «limited offers». Στις 28 Νοεμβρίου, η Black Friday 2025 αναμένεται να αποτελέσει ξανά το κορυφαίο εμπορικό γεγονός του φθινοπώρου, με τις ελληνικές επιχειρήσεις να προετοιμάζονται πυρετωδώς, επιδιώκοντας να δώσουν ώθηση σε μια αγορά που κινείται εδώ και μήνες σε χαμηλούς ρυθμούς.
Από τα μεγάλα πολυκαταστήματα και τις αλυσίδες ηλεκτρονικών ειδών, μέχρι τις μικρότερες επιχειρήσεις της γειτονιάς, όλοι ποντάρουν στη φετινή «μαύρη Παρασκευή» για να ενισχύσουν τη ρευστότητά τους και να ανακτήσουν μέρος της χαμένης ζήτησης.
Από την άλλη πλευρά, οι καταναλωτές, πιεσμένοι από το αυξημένο κόστος διαβίωσης, αντιμετωπίζουν τη Black Friday ως μια ευκαιρία για «έξυπνες αγορές». Πολλοί οργανώνουν στρατηγικά τις κινήσεις τους: συγκρίνουν τιμές εβδομάδες πριν, καταρτίζουν λίστες προτεραιοτήτων και αξιοποιούν τις διαδικτυακές πλατφόρμες ώστε να αποφύγουν τις ουρές των φυσικών καταστημάτων. Η προσμονή για τις εκπτώσεις είναι μεγάλη, αλλά το πορτοφόλι παραμένει υπό πίεση.
Ο εμπορικός κόσμος σε κατάσταση ετοιμότητας
«Η Black Friday θεωρείται ίσως σήμερα το μεγαλύτερο εκπτωτικό γεγονός της χρονιάς και αποτελεί μια καλή ευκαιρία έξυπνων αγορών για πάνω από οκτώ στους δέκα Έλληνες», επισημαίνει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Βασίλης Κορκίδης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, η φετινή αγοραστική κίνηση αναμένεται να κινηθεί στα περσινά επίπεδα, με περίπου τρία εκατομμύρια πωλήσεις, μέση αξία απόδειξης κοντά στα 100 ευρώ και συνολικό τζίρο γύρω στα 300 εκατομμύρια ευρώ.
Η τάση των τελευταίων ετών δείχνει πως η Black Friday έχει πάψει να είναι μία μόνο ημέρα εκπτώσεων και έχει εξελιχθεί σε πολυήμερο εμπορικό γεγονός. Πολλές επιχειρήσεις ξεκινούν τις προσφορές εβδομάδες νωρίτερα, επεκτείνοντάς τες μέχρι και τη Cyber Monday. Παράλληλα, έχει αλλάξει και ο τρόπος αγορών: οι διαδικτυακές πωλήσεις έχουν διπλασιαστεί σε σχέση με τα φυσικά καταστήματα, ενδεικτικό της μετάβασης της ελληνικής αγοράς στην ψηφιακή εποχή.
Ανάσα για την αγορά – στοίχημα για την εμπιστοσύνη
Η φετινή Black Friday έρχεται σε μια περίοδο όπου πολλές επιχειρήσεις δοκιμάζονται από υψηλά κόστη ενέργειας, αυξημένα λειτουργικά έξοδα και συγκρατημένη κατανάλωση. Ωστόσο, η αισιοδοξία επιστρέφει. Όπως δείχνουν τα περσινά στοιχεία του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, το 81% των επιχειρήσεων συμμετείχε στις εκπτώσεις, με τις μισές να δηλώνουν ικανοποιημένες από τα αποτελέσματα. Σχεδόν πέντε στις δέκα είδαν αύξηση πωλήσεων σε σχέση με το 2022, ενώ εννέα στις δέκα ανέφεραν θετικά επίπεδα επισκεψιμότητας.
Η στρατηγική διαφοροποιείται: οι έξι στις δέκα επιχειρήσεις προχώρησαν σε εκπτώσεις από 21% έως 40%, ενώ πάνω από το ένα τρίτο προσέφερε εκπτώσεις σε ολόκληρη τη γκάμα προϊόντων. Τα ψηφιακά μέσα πληρωμών κυριάρχησαν στις συναλλαγές – ένδειξη ότι η ελληνική αγορά ωριμάζει ψηφιακά. Παράλληλα, πολλές εταιρείες δίνουν έμφαση στη βελτίωση των logistics, στην ταχύτερη εξυπηρέτηση και σε ευέλικτες πολιτικές επιστροφών, επιδιώκοντας να χτίσουν μακροπρόθεσμη σχέση εμπιστοσύνης με τους πελάτες τους.
Τι αγοράζουν οι Έλληνες
Η ανάλυση των δεδομένων του Skroutz για το 2024 δείχνει με σαφήνεια τις προτιμήσεις των Ελλήνων καταναλωτών. Οι κατηγορίες «Σπίτι & Κήπος» και «Τεχνολογία» κατέλαβαν τις δύο πρώτες θέσεις, συγκεντρώνοντας μαζί πάνω από το 60% των παραγγελιών. Ακολουθούν η «Υγεία & Ομορφιά» και η «Μόδα». Ωστόσο, σε όρους τζίρου, η τεχνολογία εξακολουθεί να κυριαρχεί, απορροφώντας το 36% των συνολικών πωλήσεων – smartphones, τηλεοράσεις και έξυπνες συσκευές παραμένουν σταθερά στην κορυφή των προτιμήσεων.
Παρόμοια εικόνα δίνουν και τα στοιχεία της Public: τα δημοφιλέστερα προϊόντα ήταν τα κινητά τηλέφωνα, οι τηλεοράσεις και τα gaming gadgets, ενώ μεγάλη άνοδο σημείωσαν οι υπηρεσίες εγκατάστασης και υποστήριξης, δείχνοντας ότι η Black Friday έχει μετατραπεί σε μια ολοκληρωμένη εμπειρία που συνδυάζει αγορά, εξυπηρέτηση και ψυχαγωγία.
Η ηλικιακή ομάδα 35-54 ετών παραμένει η πιο ενεργή αγοραστικά, ωστόσο η συμμετοχή των νεότερων γενιών αυξάνεται εντυπωσιακά. Οι millennials και η Generation Z, πιο εξοικειωμένοι με το ηλεκτρονικό εμπόριο, προτιμούν τις mobile αγορές – το 2024, σχεδόν το 84% των ηλεκτρονικών συναλλαγών πραγματοποιήθηκε μέσω κινητού τηλεφώνου, ενώ οι αγορές από υπολογιστή παρουσίασαν περαιτέρω πτώση.
Η ψυχολογία του καταναλωτή: ελπίδα μέσα στην αβεβαιότητα
Παρά τον ενθουσιασμό, το κλίμα δεν είναι ανέφελο. Η τελευταία έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ καταγράφει σαφή υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Ο δείκτης για τον Οκτώβριο διαμορφώθηκε στις -47,6 μονάδες, καθιστώντας τους Έλληνες τους πιο απαισιόδοξους καταναλωτές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών επιδεινώνονται, ενώ η αποταμίευση φαίνεται να εξασθενεί. Κι όμως, η πρόθεση για σημαντικές αγορές παρουσιάζει μικρή αύξηση, γεγονός που δείχνει πως, έστω και υπό πίεση, οι καταναλωτές εξακολουθούν να επιδιώκουν στιγμές κατανάλωσης και ανταμοιβής.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Black Friday λειτουργεί για πολλούς όχι μόνο ως εμπορική ευκαιρία, αλλά και ως ψυχολογική διέξοδος. Για τέσσερις στους δέκα καταναλωτές, το βασικό κίνητρο είναι η αγορά προϊόντων πρώτης ανάγκης σε χαμηλότερη τιμή. Τρεις στους δέκα αναζητούν επώνυμα προϊόντα που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν απρόσιτα, ενώ δύο στους δέκα εκμεταλλεύονται τις εκπτώσεις για να αγοράσουν χριστουγεννιάτικα δώρα. Ένας στους δέκα κάνει ένα δώρο στον εαυτό του – μια μικρή «πολυτέλεια» σε εποχή οικονομικής στενότητας.
Ανάμεσα στην ευκαιρία και την ψευδαίσθηση
Η Black Friday του 2025 αναμένεται να επιβεβαιώσει την εντυπωσιακή ανθεκτικότητα του θεσμού, αλλά και τα όρια μιας αγοράς που κινείται ανάμεσα στην ανάγκη και την επιθυμία. Για τις επιχειρήσεις, είναι μια κρίσιμη περίοδος ανάκτησης τζίρου και προβολής. Για τους καταναλωτές, μια δοκιμασία εξισορρόπησης ανάμεσα στην οικονομική σύνεση και τη γοητεία της προσφοράς.
Κι αν κάτι χαρακτηρίζει τη φετινή χρονιά, είναι η ωριμότητα και των δύο πλευρών: οι επιχειρήσεις ποντάρουν περισσότερο στην αξιοπιστία και στην εξυπηρέτηση, ενώ οι καταναλωτές μαθαίνουν να ψάχνουν, να συγκρίνουν και να επιλέγουν. Ίσως τελικά η Black Friday να μην είναι μόνο μια μέρα εκπτώσεων, αλλά ένας καθρέφτης της ίδιας της οικονομικής πραγματικότητας – με όλα τα αντιφατικά της πρόσωπα.