Σφοδρή κριτική στον τρόπο που η κυβέρνηση χειρίστηκε την τραγωδία των Τεμπών ασκεί ο Ευάγγελος Βενιζέλος, υπογραμμίζοντας πως έχει «κλονιστεί βαθιά» η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στους θεσμούς.
Σε συνέντευξή του στην Ελευθερία της Λάρισας, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου κατηγορεί την κυβέρνηση ότι προσεγγίζει την υπόθεση όχι ως θεσμικός εγγυητής της δικαιοσύνης, αλλά ως «αντίδικος των γονέων των θυμάτων». Κατά τον κ. Βενιζέλο, η στάση αυτή αλλοιώνει τη θεσμική ισορροπία, καθώς το κράτος επιχειρεί να εμφανιστεί ταυτόχρονα ως διάδικος και ως «εκπρόσωπος» της Δικαιοσύνης, υπαγορεύοντας κατευθύνσεις που δεν του ανήκουν.
Η διπλή αυτή ταυτότητα, όπως επισημαίνει, πλήττει καίρια το κύρος του κράτους δικαίου και διαβρώνει τη θεσμική εμπιστοσύνη. «Η κοινωνία αισθάνεται ότι οι θεσμοί λειτουργούν μεροληπτικά, ότι δεν υπάρχει ισότιμη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και ότι η πολιτική εξουσία προσπαθεί να επιβληθεί ακόμη και στις διαδικασίες της», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Κατά τον κ. Βενιζέλο, η αδυναμία συντονισμού και σεβασμού προς τις ανεξάρτητες διαδικασίες, είτε πρόκειται για την ποινική διερεύνηση είτε για την ταυτοποίηση των θυμάτων, ενίσχυσε το αίσθημα αδικίας και υπονόμευσε περαιτέρω τη νομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος. «Η εμπιστοσύνη δεν αποκαθίσταται με επικοινωνιακές κινήσεις, αλλά με σεβασμό στους θεσμούς και στους πολίτες που δοκιμάζονται», τόνισε.
Το τέλος των μονοκομματικών κυβερνήσεων
Παράλληλα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος προχωρά σε μια συνολικότερη αποτίμηση της πολιτικής συγκυρίας, διαπιστώνοντας ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα φάση πολιτικής μετάβασης. Όπως σημειώνει, «η εποχή των μονοκομματικών, αυτοδύναμων κυβερνήσεων, με έναν πανίσχυρο πρωθυπουργό που ελέγχει όλες τις πτυχές της εξουσίας, πλησιάζει στο τέλος της».
Οι δημοσκοπικές τάσεις και η κοινωνική κόπωση, προσθέτει, δείχνουν ότι οι πολίτες στρέφονται σε πιο πολυσύνθετες πολιτικές εκφράσεις, που απαιτούν συνεργασίες, συναινέσεις και προγραμματικές συγκλίσεις. «Το μοντέλο του αρχηγού-μονάρχη, που επιβάλλει τη βούλησή του σε κόμμα, κυβέρνηση και θεσμούς, δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της εποχής», δηλώνει, επισημαίνοντας ότι η επόμενη μέρα προϋποθέτει «πολιτική ωριμότητα, θεσμικά αντίβαρα και μια κουλτούρα συνεννόησης».
Κατά τον πρώην αντιπρόεδρο, η νέα φάση πολιτικής ζωής θα απαιτήσει συλλογική διαχείριση της εξουσίας, με διαφανείς μηχανισμούς ελέγχου και ουσιαστική λογοδοσία. «Η χώρα μπαίνει σε μια περίοδο θεσμικής ενηλικίωσης. Η εξουσία πρέπει να είναι ελεγχόμενη, οι αποφάσεις να έχουν κοινωνική νομιμοποίηση και η ευθύνη να επιμερίζεται», σημειώνει, προβλέποντας ότι οι κυβερνήσεις συνεργασίας θα αποτελέσουν σύντομα τον κανόνα και όχι την εξαίρεση.
Η πρόκληση της Κεντροαριστεράς
Ο κ. Βενιζέλος αφιερώνει ιδιαίτερη αναφορά στην κατάσταση του χώρου της Κεντροαριστεράς, επισημαίνοντας ότι εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από «πολυδιάσπαση και έλλειψη προγραμματικής συνοχής». Όπως εξηγεί, οι πολιτικοί σχηματισμοί του χώρου διστάζουν να προχωρήσουν σε μια συνεκτική στρατηγική συνεργασίας, καθώς επιδιώκουν να διατηρήσουν την αυτονομία τους και να βελτιώσουν την εκλογική τους επιρροή μεμονωμένα.
Η στάση αυτή, σύμφωνα με τον ίδιο, «περιορίζει τη δυνατότητα της αντιπολίτευσης να συγκροτήσει ένα αξιόπιστο εναλλακτικό κυβερνητικό σχέδιο» και αφήνει το πολιτικό σύστημα χωρίς ένα στιβαρό αντίβαρο εξουσίας. «Η δημοκρατία χρειάζεται ισορροπίες και αντίλογο», τονίζει, «και αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ένα προγραμματικά συγκροτημένο και θεσμικά υπεύθυνο κεντροαριστερό ρεύμα».
Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ καλεί τα κόμματα του χώρου να προχωρήσουν σε ουσιαστικό διάλογο και να καταθέσουν κοινές προτάσεις διακυβέρνησης, στη βάση ευρωπαϊκών προτύπων συνεργασίας. «Το πρώτο κόμμα μετά τις επόμενες εκλογές πρέπει να δείξει καθαρά πώς αντιλαμβάνεται τη συγκρότηση μιας βιώσιμης κυβέρνησης συνεργασίας δύο ή περισσότερων κομμάτων», υπογραμμίζει.
Μια νέα πολιτική ισορροπία
Το μήνυμα του Ευάγγελου Βενιζέλου είναι σαφές: η ελληνική πολιτική ζωή εισέρχεται σε μια περίοδο ανακατατάξεων όπου τίποτε δεν είναι δεδομένο. Από τη θεσμική κρίση που ανέδειξε η υπόθεση των Τεμπών έως την κόπωση των πολιτών από την υπερσυγκέντρωση εξουσίας, τα σημάδια δείχνουν ότι το μοντέλο της μονοκομματικής κυριαρχίας δεν αντέχει πλέον.
Στο επίκεντρο, όπως προειδοποιεί, βρίσκεται η ανάγκη αποκατάστασης της εμπιστοσύνης: στην πολιτική, στη Δικαιοσύνη, στους θεσμούς. Και αυτό, κατά τον κ. Βενιζέλο, δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ειλικρίνεια, αυτογνωσία και νέα θεσμική αρχιτεκτονική. «Η χώρα χρειάζεται περισσότερη δημοκρατία, όχι περισσότερη εξουσία», καταλήγει με νόημα.
- Σαμαράς κατά Μητσοτάκη: «Δεν έχω γινάτι – εκείνος δεν χωνεύει τη Δεξιά»
- Βενιζέλος για Τέμπη και πολιτικό σύστημα: «Κλονίστηκε η εμπιστοσύνη – τελειώνει η εποχή των πανίσχυρων πρωθυπουργών»
- Η “παραλίγο ήττα” της ΝΔ στην Αυτοδιοίκηση – Τα πρώτα μηνύματα πολιτικής φθοράς από τα «γαλάζια» κάστρα
- Ασφυξία στους δρόμους της Αθήνας: Κυκλοφοριακό χάος ενόψει του 42ου Αυθεντικού Μαραθωνίου
- Ποκρόφσκ: Το τελευταίο οχυρό του Ντονέτσκ πριν από την πτώση