Η πολυαναμενόμενη ψηφιακή ενοποίηση της φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας παίρνει νέα παράταση, καθώς τα ασύμβατα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ και του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) μπλοκάρουν την εφαρμογή του ενιαίου πιστοποιητικού οικονομικής ενημερότητας. Το μέτρο, που προοριζόταν να απλουστεύσει δραστικά τις συναλλαγές πολιτών και επιχειρήσεων με το Δημόσιο, φαίνεται πως μετατίθεται για το 2026.
Ασυμβατότητα συστημάτων και τεχνικά εμπόδια
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ και του ΕΦΚΑ δεν «επικοινωνούν» ακόμη μεταξύ τους, καθιστώντας αδύνατη την αυτόματη ανταλλαγή δεδομένων που απαιτείται για την έκδοση του κοινού πιστοποιητικού. Η τεχνική αυτή ασυμβατότητα έχει ως αποτέλεσμα να συντηρείται η πολυπλοκότητα των διαδικασιών, με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να συνεχίζουν να εκδίδουν χωριστά πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας.
Αλυσιδωτές καθυστερήσεις στις ψηφιακές μεταρρυθμίσεις
Η αναβολή αυτή έρχεται να προστεθεί στη μετάθεση, επίσης για το 2026, της καθολικής εφαρμογής του ηλεκτρονικού τιμολογίου στη χώρα, καθώς και της επέκτασης του ψηφιακού πελατολογίου. Το υπουργείο Οικονομικών αποδίδει τις καθυστερήσεις στην ανάγκη περισσότερου χρόνου προσαρμογής των επιχειρήσεων στα νέα ψηφιακά εργαλεία, αν και στελέχη της αγοράς εκφράζουν ανησυχίες για το κατά πόσο το Δημόσιο είναι έτοιμο τεχνικά να υποστηρίξει την πλήρη μετάβαση.
Από το 2022 στις συνεχείς αναβολές
Η «πορεία» του ενιαίου πιστοποιητικού ξεκίνησε το 2022, με τον αρχικό σχεδιασμό να προβλέπει την έναρξη λειτουργίας του από τον Σεπτέμβριο του 2024. Το χρονοδιάγραμμα μετατέθηκε πρώτα για το 2025 και πλέον, όπως όλα δείχνουν, πάει για το 2026 — εκτός κι αν υπάρξει νέα καθυστέρηση.
Τι προβλέπει ο νόμος
Με βάση τον νόμο 4934/2022, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο θα μπορεί να εκδίδει μέσω gov.gr ένα κοινό Πιστοποιητικό Οικονομικής Ενημερότητας που θα συγκεντρώνει σε ένα ενιαίο έγγραφο όλα τα στοιχεία των σημερινών ξεχωριστών πιστοποιητικών. Το νέο πιστοποιητικό θα έχει πλήρη ισχύ για κάθε νόμιμη χρήση από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, καθώς και από δικαστικές αρχές.
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα αντλεί αυτόματα δεδομένα από την ΑΑΔΕ και τον ΕΦΚΑ, επιτρέποντας την ταχεία έκδοση του εγγράφου χωρίς γραφειοκρατία. Ωστόσο, προϋπόθεση για την έκδοση είναι ο ενδιαφερόμενος να μην έχει καμία ληξιπρόθεσμη οφειλή ούτε προς την Εφορία ούτε προς τον ΕΦΚΑ. Εάν εντοπιστεί χρέος σε οποιονδήποτε από τους δύο φορείς, η έκδοση του πιστοποιητικού θα απορρίπτεται αυτόματα μέχρι την εξόφληση ή ρύθμιση της οφειλής.
160 δισ. ευρώ τα ληξιπρόθεσμα χρέη
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία αποκαλύπτουν το εύρος του προβλήματος: οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές των πολιτών και επιχειρήσεων προς την Εφορία και τον ΕΦΚΑ ξεπερνούν τα 160 δισεκατομμύρια ευρώ — 111,6 δισ. ευρώ προς την ΑΑΔΕ και περίπου 50 δισ. ευρώ προς τον ΕΦΚΑ.
Η υλοποίηση του ενιαίου πιστοποιητικού αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό βήμα στη διαφάνεια και τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών. Ωστόσο, όσο τα πληροφοριακά συστήματα των δύο φορέων παραμένουν ασύνδετα, η πολυπόθητη απλοποίηση των συναλλαγών με το Δημόσιο θα παραμένει στα χαρτιά.