Ο Λαγός μιλά για «σκευωρία», ο Κασιδιάρης για «πολιτική δίωξη» και ο Παππάς δηλώνει «ρομαντικός»
Με την απολογία του πρώην ευρωβουλευτή Γιάννη Λαγού ολοκληρώθηκε ο κύκλος των απολογιών των κατηγορουμένων στη δίκη της Χρυσής Αυγής, που διεξάγεται ενώπιον του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων. Η εισαγγελέας της έδρας ζήτησε 30 εργάσιμες ημέρες για να ετοιμάσει την πρότασή της, την οποία θα παρουσιάσει στις 12 Δεκεμβρίου. Το δεύτερο βαθμό δικάζει εκ νέου τη βαριά υπόθεση που οδήγησε το 2020 στην ιστορική καταδίκη της Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής οργάνωσης, ωστόσο οι απολογίες των πρωταγωνιστών δείχνουν πως η μεταμέλεια παραμένει άγνωστη λέξη.
«Σκευωρία» και θεωρίες συνωμοσίας από τον Λαγό
«Έρχομαι εγώ κατηγορούμενος, ο καταραμένος της γης», δήλωσε με θεατρικό ύφος ο Γιάννης Λαγός, επιμένοντας ότι η δίκη είναι αποτέλεσμα «πολιτικής σκευωρίας». Ο πρώην ευρωβουλευτής κατήγγειλε ότι παραβιάστηκαν τα δικαιώματά του και υποστήριξε πως θα προσφύγει στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Αναφερόμενος στη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ισχυρίστηκε ότι «το υλικό από τις κάμερες χάθηκε» και πως δεν είχε καμία γνώση για τα γεγονότα της νύχτας εκείνης. Προσπάθησε να αποσυνδέσει τον εαυτό του από τις πράξεις των μελών της οργάνωσης, επαναλαμβάνοντας ότι δεν ήταν «φυγόποινος» και ότι «ουδέποτε παρέσυρε κανέναν».
Ο Λαγός χαρακτήρισε την καταδίκη του «πολιτική», ισχυριζόμενος ότι «από το 2012 και μετά» η Χρυσή Αυγή στοχοποιήθηκε λόγω της εκλογικής της ανόδου. Παρουσίασε τον εαυτό του ως «πατριώτη και εθνικιστή» και απέδωσε ευθύνες για την ίδρυση γραφείων της οργάνωσης στον Νίκο Μιχαλολιάκο. «Αν ήξερα τι θα επακολουθούσε, δεν θα άνοιγα ποτέ γραφεία», ανέφερε, για να καταλήξει: «Η δίωξή μου είναι καθαρά πολιτική».
Η «δολοφονία» του Φύσσα και του… Κασιδιάρη
Με εξίσου προκλητικό τόνο κινήθηκε και η απολογία του Ηλία Κασιδιάρη. Ο καταδικασμένος πρώην βουλευτής προσπάθησε να διαχωρίσει τη θέση του από τα εγκλήματα της οργάνωσης, εμφανίζοντας εαυτόν ως «θύμα της ίδιας υπόθεσης». «Η δολοφονία Φύσσα δολοφόνησε κι εμένα», είπε χαρακτηριστικά, επιχειρώντας να μετατρέψει την προσωπική του καταδίκη σε συμβολική θυματοποίηση.
Ο Κασιδιάρης δήλωσε ότι «καταδικάζει τη δολοφονία» και πως δεν είχε ευθύνη για τις επιθέσεις κατά Αιγύπτιων αλιεργατών, υποστηρίζοντας ότι οι δηλώσεις του «παρερμηνεύτηκαν». Επικαλέστηκε μάλιστα την εισαγγελική πρόταση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου που έκανε λόγο για «μεμονωμένα περιστατικά», ενώ κατηγόρησε τη Δικαιοσύνη και τα ΜΜΕ για «εργαλειοποίηση» της υπόθεσης.
Σε μια προσπάθεια αυτοκριτικής χωρίς βάθος, ο Κασιδιάρης είπε πως «αν γύριζε τον χρόνο πίσω, δεν θα άνοιγε γραφεία παντού», υπονοώντας ότι η ταχύτατη εξάπλωση του κόμματος οδήγησε στην «απώλεια ελέγχου». Παράλληλα, ισχυρίστηκε ότι δεν συμμετείχε σε «στρατιωτικές εκπαιδεύσεις» και ότι οι φωτογραφίες με στολή παραλλαγής ήταν από «δραστηριότητες εφέδρων».
Όσο για τις ναζιστικές εμφανίσεις στα μνημόσυνα του Μελιγαλά, παραδέχθηκε ότι ήταν δική του ιδέα, την οποία σήμερα «έχει μετανιώσει». «Ήταν λάθος μου», είπε, «ήθελα να δείξουμε σεβασμό στους πεσόντες».
Ο «ρομαντικός» Παππάς και το παρελθόν που δεν απαρνήθηκε
Με τη σειρά του, ο Χρήστος Παππάς —ο «υπαρχηγός» κατά την πρωτόδικη απόφαση— δήλωσε αδυναμία να κατανοήσει γιατί είναι κατηγορούμενος. Υποστήριξε ότι δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο εις βάρος του και ότι η πρωτόδικη απόφαση «παρασύρθηκε από τα ΜΜΕ και την πολιτική πίεση».
Ο Παππάς χαρακτήρισε «μύθο» τον τίτλο του υπαρχηγού και μίλησε για «πολιτικό γκανγκστερισμό» σε βάρος της Χρυσής Αυγής. Δεν αρνήθηκε την κουμπαριά του με τον Νίκο Μιχαλολιάκο, αλλά δήλωσε πως «δεν ανήκε στον στενό του κύκλο».
Σχολιάζοντας τις φωτογραφίες του με ναζιστικά σύμβολα, προσπάθησε να τις υποβαθμίσει: «Ήμουν νέος, πιο ρομαντικός τότε», είπε, αποδίδοντάς τες σε «νεανικές ιδεολογικές αναζητήσεις». Ακόμη και για τη φωτογραφία μπροστά στον τάφο του Μουσολίνι ισχυρίστηκε ότι έγινε «χάριν τιμής προς φίλο».
«Η στέρηση της ζωής είναι ύψιστο αμάρτημα», πρόσθεσε, για να υποστηρίξει λίγο αργότερα ότι «έμεινε φυλακή γιατί έτρωγε ψήφους του Σαμαρά». Έκλεισε την απολογία του μιλώντας για «παραμύθια» και «δικαστές που επηρεάστηκαν από τα πλήθη έξω από το Εφετείο την ημέρα της απόφασης».
Η δήλωση Ρουπακιά και το τέλος του κύκλου
Η συνεδρίαση ολοκληρώθηκε με την ανάγνωση δήλωσης του Γιώργου Ρουπακιά, του καθ’ ομολογίαν δολοφόνου του Παύλου Φύσσα. Στο έγγραφο που παρέδωσε ο συνήγορός του, ο Ρουπακιάς ζήτησε «ταπεινά συγγνώμη για τον ανείπωτο πόνο» που προκάλεσε, δηλώνοντας πως «μακάρι να μπορούσε να γυρίσει τον χρόνο πίσω». Η φράση του, ωστόσο, ήχησε περισσότερο ως ατομική μεταμέλεια παρά ως ηθική κάθαρση ενός ολόκληρου πολιτικού μορφώματος.
Αναμονή για την εισαγγελική πρόταση
Η δίκη της Χρυσής Αυγής σε δεύτερο βαθμό, που ξεκίνησε το 2022, πλησιάζει πλέον στην τελική της φάση. Μετά την ολοκλήρωση των απολογιών, το ενδιαφέρον στρέφεται στην εισαγγελική πρόταση της 12ης Δεκεμβρίου, η οποία θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την πορεία προς την τελική απόφαση.
Παρά τις βαριές καταδίκες και τη διεθνή κατακραυγή, οι πρωταγωνιστές της Χρυσής Αυγής εξακολουθούν να εμφανίζονται αμετανόητοι, εγκλωβισμένοι στην ίδια ρητορική του μίσους και της συνωμοσίας. Η δικαιοσύνη καλείται τώρα να αποδείξει ότι, πέρα από το παρελθόν, η κοινωνία δεν θα ανεχθεί ξανά τη βία που γεννήθηκε από το σκοτάδι.