Με στολές μακεδονομάχων και Ιερολοχιτών του Αλέξανδρου Υψηλάντη εμφανίστηκαν, στο πρώτο σκέλος της παρέλασης της 28ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη, μέλη της οργάνωσης «Ελληνική Ορθόδοξη Νεολαία – Εθνικό Κίνημα Νέων».
Η παρουσία τους, δίπλα στα υπόλοιπα πολιτικά τμήματα, προκάλεσε αίσθηση αλλά και έντονες αντιδράσεις, με κυριότερη εκείνη του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ Νίκου Παπανδρέου, ο οποίος καταγγέλλει ότι πρόκειται για μια οργάνωση «με ακραιφνώς ναζιστική ιδεολογία».
Η καταγγελία Παπανδρέου: “Μια οργάνωση εχθρική προς τη Δημοκρατία”
Σε σκληρή δήλωσή του, ο Νίκος Παπανδρέου χαρακτηρίζει την οργάνωση «βαθιά αντιδημοκρατική και επικίνδυνη για την κοινωνική συνοχή». Όπως υποστηρίζει, η «Ελληνική Ορθόδοξη Νεολαία» έχει επανειλημμένα προβεί σε δημόσιες παρεμβάσεις που υβρίζουν τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου, υποστηρίζουν εκδότες και συγγραφείς που συνδέονται με το καθεστώς της 21ης Απριλίου και αναρτούν φωτογραφίες με καλυμμένα πρόσωπα, μιμούμενοι τη ρητορική και την αισθητική των «ταγμάτων εφόδου» της Χρυσής Αυγής.
«Η οργάνωση αυτή δεν είναι ούτε πατριωτική ούτε εθνικοαπελευθερωτική. Είναι ναζιστική, και όποιος δεν το βλέπει, κλείνει τα μάτια μπροστά στον κίνδυνο», τόνισε χαρακτηριστικά ο ευρωβουλευτής.
Ευθύνη και σιωπή της κυβέρνησης
Ο κ. Παπανδρέου στρέφει τα βέλη του και προς την κυβέρνηση, την οποία κατηγορεί για αδράνεια και πολιτική ανοχή. Όπως αναφέρει, «η σιωπή του κυβερνητικού εκπροσώπου, του υπουργού Εθνικής Άμυνας και του ίδιου του πρωθυπουργού, που παρακολούθησαν την παρέλαση, συνιστά έμμεση νομιμοποίηση της παρουσίας αυτών των μορφωμάτων».
Παράλληλα, κατηγορεί τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ότι «προχώρησε σε ανιστόρητους συμψηφισμούς» και «παρέπεμψε το ζήτημα στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας», αποφεύγοντας να πάρει σαφή πολιτική θέση.
Η οργάνωση και η δημόσια δράση της
Η «Ελληνική Ορθόδοξη Νεολαία – Εθνικό Κίνημα Νέων» εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια με διαδικτυακή δραστηριότητα που περιλαμβάνει βίντεο, ανακοινώσεις και αναρτήσεις με εθνικιστικό και θρησκοληπτικό περιεχόμενο. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα μέλη της καλούν σε «αναγέννηση του Έθνους» και «επιστροφή στις αξίες της Ορθοδοξίας», ενώ συχνά καταφέρονται κατά πολιτικών, δημοσιογράφων και θεσμών με ύβρεις και υπονοούμενα.
Η οργάνωση, όπως σημειώνει ο Νίκος Παπανδρέου, «καταθέτει στεφάνια σε μνημεία εθνικού διχασμού» και προβάλλει πρόσωπα και ιδέες που συνδέονται με τη δικτατορία των Συνταγματαρχών. Οι εικόνες με μέλη της να φωτογραφίζονται με καλυμμένα πρόσωπα και στρατιωτικού τύπου στολές ενισχύουν, κατά τον ίδιο, τον παραλληλισμό με τη Χρυσή Αυγή.
Πολιτικός απόηχος και θεσμικά ερωτήματα
Το ζήτημα της συμμετοχής της οργάνωσης στην παρέλαση προκαλεί πλέον πολιτικό θόρυβο και ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίο εγκρίνονται οι συμμετοχές στα λεγόμενα «πολιτικά τμήματα». Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αιτήσεις για συμμετοχή δεν περνούν από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αλλά από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στην οποία υποβάλλονται όλα τα σχετικά αιτήματα.
Ωστόσο, ο κ. Παπανδρέου επιμένει ότι η ευθύνη δεν μπορεί να εξαντλείται σε τυπικές διαδικασίες: «Όταν μιλάμε για δημόσιες εκδηλώσεις με εθνικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα, δεν μπορεί το κράτος να κρύβεται πίσω από τις υπηρεσίες. Χρειάζεται πολιτική κρίση και σαφές όριο απέναντι στην ακροδεξιά ρητορική».
“Προσβολή στη Δημοκρατία και στα παιδιά που παρακολουθούν”
Στην εκτενή του δήλωση, ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ επισημαίνει ότι η παρέλαση αποτελεί θεσμό τιμής προς τους αγωνιστές της ελευθερίας και όχι «σκηνικό για μισαλλοδοξία». «Η εικόνα μιας ομάδας με καλυμμένα πρόσωπα, που επικαλείται τον πατριωτισμό αλλά διακηρύσσει μίσος και αποκλεισμό, δεν έχει θέση σε μια δημοκρατική κοινωνία — ιδίως όταν το θέαμα παρακολουθούν παιδιά», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Αιτήματα διερεύνησης και πολιτικές ευθύνες
Ο Νίκος Παπανδρέου ζητά από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας να διερευνήσει ποιος ενέκρινε τη συμμετοχή της οργάνωσης στην παρέλαση και από τον πρωθυπουργό να αναλάβει «νομοθετική πρωτοβουλία» για να μην επαναληφθούν τέτοια φαινόμενα. «Η Δημοκρατία δεν πρέπει να δείχνει ανοχή στους εχθρούς της», υπογραμμίζει.
«Εάν η κυβέρνηση δεν το πράξει, θα φέρει ιστορικές και πολιτικές ευθύνες», προειδοποιεί, ζητώντας να προστατευθούν οι πολιτειακοί θεσμοί από την εκ των έσω υπονόμευσή τους.
Το ευρύτερο διακύβευμα
Η υπόθεση επαναφέρει στο προσκήνιο το ερώτημα για την επανεμφάνιση ακροδεξιών μορφωμάτων με εθνικοπατριωτικό μανδύα και για τα όρια της κρατικής ανοχής. Μετά τη δίκη και καταδίκη της Χρυσής Αυγής, η ελληνική κοινωνία καλείται να αντιμετωπίσει νέες εκδοχές του ίδιου φαινομένου, που αξιοποιούν τη ρητορική της θρησκείας και της εθνικής ταυτότητας για να διεκδικήσουν χώρο στο δημόσιο πεδίο.
Όπως προειδοποιεί ο Νίκος Παπανδρέου, «ο ψευδοπατριωτισμός είναι η μεγαλύτερη απειλή για το έθνος, γιατί δηλητηριάζει τον ίδιο τον λαό με μίσος αντί για ενότητα».
Το περιστατικό στη Θεσσαλονίκη ανοίγει μια ευρύτερη πολιτική συζήτηση: πού τελειώνει η ελευθερία της έκφρασης και πού αρχίζει η υπονόμευση της Δημοκρατίας.