NewsEdit Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε μια συνολική μεταρρύθμιση των αδειών οδήγησης με στόχο τη μείωση των τροχαίων θανάτων.
Από ψηφιακές άδειες και αυστηρότερους κανόνες για νέους οδηγούς έως διασυνοριακές κυρώσεις, η ΕΕ επιχειρεί να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στους ασφαλέστερους και στους πιο επικίνδυνους δρόμους της ηπείρου.
Η ανάγκη για νέα μέτρα
Οι θάνατοι από τροχαία στην ΕΕ ανήλθαν σε σχεδόν 20.000 το 2024, με ελάχιστη μείωση 2% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, και η Ένωση θέλει να μειώσει σημαντικά αυτόν τον αριθμό έως το 2050, σύμφωνα με το σχέδιο Vision Zero. Η Γερμανίδα ευρωβουλευτής Γιούτα Πάουλους τόνισε ότι η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία για την προστασία των οδηγών και των πεζών και ότι αποτελεί μέρος του ευρύτερου Πακέτου Οδικής Ασφάλειας της ΕΕ.
Ανισότητες στην οδική ασφάλεια
Η πρόοδος στην οδική ασφάλεια ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών. Σουηδία, Μάλτα και Δανία καταγράφουν τους ασφαλέστερους δρόμους με 20-24 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους, ενώ Ρουμανία και Βουλγαρία φτάνουν έως 78 και 74 θανάτους αντίστοιχα. Η Πολωνία ξεχώρισε με τη μεγαλύτερη μείωση θανάτων από το 2019 (35%). Αντίθετα, χώρες όπως η Σλοβενία και η Πορτογαλία αντιμετωπίζουν αυξήσεις σοβαρών ατυχημάτων, ιδίως μεταξύ μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων. Στην Ισπανία, η απόσπαση προσοχής λόγω κινητών τηλεφώνων παραμένει κύρια αιτία τροχαίων.
Τι αλλάζει για τους οδηγούς
Οι νέοι κανόνες εισάγουν αυστηρότερες προϋποθέσεις για απόκτηση και ανανέωση αδειών οδήγησης, με έμφαση στη διασυνοριακή επιβολή κυρώσεων. Σοβαρές παραβάσεις, όπως οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή υπερβολική ταχύτητα, θα μπορούν να οδηγούν σε απαγόρευση οδήγησης σε όλη την ΕΕ, ενώ οι παραβάσεις μικρής σημασίας εξαιρούνται για επισκέπτες. Παράλληλα, η ελάχιστη ηλικία για οδήγηση φορτηγών και λεωφορείων μειώνεται για την αντιμετώπιση έλλειψης εργατικού δυναμικού.
Νέα πρότυπα για εκπαίδευση και εξετάσεις
Οι υποψήφιοι οδηγοί θα διδάσκονται πλέον ειδικά για την αποφυγή περισπασμών από κινητά, την αναγνώριση τυφλών σημείων και τη χρήση συστημάτων υποβοήθησης οδηγού. Η οδήγηση με συνοδεία θα επεκταθεί σε όλη την ΕΕ, ενώ οι νέοι οδηγοί θα υπόκεινται σε διετή δοκιμαστική περίοδο με αυστηρότερους κανόνες. Στις χώρες με έντονη ποδηλατική δραστηριότητα, όπως η Ολλανδία, δίδεται έμφαση στην προστασία ποδηλατών, συμπεριλαμβανομένης της υποχρεωτικής χρήσης κράνους για ανήλικους.
Ψηφιακές άδειες και μελλοντικές προκλήσεις
Η μεταρρύθμιση στοχεύει στην ψηφιοποίηση των αδειών οδήγησης, αν και τα κράτη μέλη θα μπορούν να συνεχίσουν να εκδίδουν έντυπες εκδόσεις. Η εφαρμογή της ψηφιακής άδειας στην ΕΕ αντιμετωπίζει τεχνικά εμπόδια λόγω διαφορετικών συστημάτων λογισμικού, με στόχο να είναι διαθέσιμη στη Γερμανία έως το τέλος του 2026, ενώ χώρες όπως η Βουλγαρία δηλώνουν έτοιμες για πλήρη εφαρμογή.
Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής
Οι νέοι κανόνες θα ισχύσουν 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Τα κράτη μέλη έχουν τρία χρόνια για να ενσωματώσουν τους κανόνες στη νομοθεσία τους και ένα ακόμη έτος για πλήρη εφαρμογή στην πράξη. Η ΕΕ ελπίζει ότι αυτές οι αλλαγές θα μειώσουν σημαντικά τους θανάτους και τους σοβαρούς τραυματισμούς, οδηγώντας σε ασφαλέστερους δρόμους για όλους τους πολίτες.