Η Ελλάδα καταγράφει για τρίτη συνεχή χρονιά αρνητικό δείκτη αποταμίευσης, σύμφωνα με την εφημερίδα taz του Βερολίνου. Το 2024 ο δείκτης έφτασε στο -2,5%, μετά από -2,4% το 2023 και -5% το 2022. Αυτό σημαίνει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά όχι μόνο δεν κατάφεραν να αποταμιεύσουν, αλλά χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουν και υπάρχουσες οικονομίες τους για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Το φαινόμενο αυτό είναι μοναδικό στην Ευρώπη, δεδομένου ότι ο μέσος δείκτης αποταμίευσης στην ΕΕ το 2024 ήταν 15,4%. Μοναδική εξαίρεση αποτέλεσαν οι χρονιές της πανδημίας, όταν τα κλειστά καταστήματα περιόρισαν αναγκαστικά τις δαπάνες των πολιτών.
Η πρωτιά της Ελλάδας στον δείκτη υποκειμενικής φτώχειας
Παράλληλα, η Ελλάδα ηγείται και στον λεγόμενο δείκτη «υποκειμενικής φτώχειας», που αντικατοπτρίζει το πώς τα νοικοκυριά αντιλαμβάνονται την ικανότητά τους να καλύψουν τις βασικές ανάγκες. Το 2024, το 66,8% των Ελλήνων δήλωσαν ότι τους είναι «πολύ δύσκολο» ή «δύσκολο» να τα βγάλουν πέρα, ποσοστό που την κατατάσσει πρώτη σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η Βουλγαρία ακολουθεί με 37,4%, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 17,6%.
Ιλιγγιώδες το ιδιωτικό χρέος
Το δημοσίευμα τονίζει επίσης την εκρηκτική αύξηση του ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα. Στο τέλος του 2024, το συνολικό ιδιωτικό χρέος έφτασε τα 394,85 δισ. ευρώ, δηλαδή 166% του ΑΕΠ. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται φορολογικές οφειλές, εκκρεμείς εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, δάνεια – τόσο εξυπηρετούμενα όσο και μη – ακάλυπτες επιταγές και ανεξόφλητοι λογαριασμοί κοινής ωφέλειας. Η τάση παραμένει αυξητική, γεγονός που καθιστά την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών ιδιαίτερα επισφαλή.
Θετικοί δείκτες ανάπτυξης αλλά περιορισμένο όφελος για τους πολίτες
Παρά την αρνητική εικόνα των νοικοκυριών, η Ελλάδα παρουσιάζει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, που όμως οφείλονται εν μέρει στη χαμηλή αφετηρία της οικονομίας και κυρίως στη ροή των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Από το 2021 έως το 2027, σχεδόν 60 δισ. ευρώ από τα ταμεία της ΕΕ θα εισρεύσουν στην Ελλάδα. Ωστόσο, σύμφωνα με το δημοσίευμα, η κυβέρνηση περιορίζει τη διάθεση αυτών των κεφαλαίων σε λίγες μεγάλες εταιρείες, αφήνοντας εκατοντάδες χιλιάδες πολύ μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εκτός.
Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού και η καθημερινή δυσκολία
Η taz επισημαίνει τη μονοκουλτούρα του τουρισμού ως κύριας πηγής εσόδων και αναφέρεται στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο μέσος πολίτης. Ο μέσος ακαθάριστος μισθός παραμένει σχεδόν στα ίδια επίπεδα με το 2009, ενώ ο πληθωρισμός και οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων – έως 30% από το 2020 – έχουν μειώσει την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων στην προτελευταία θέση της ΕΕ, πίσω μόνο από τη Βουλγαρία. Παράλληλα, ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ 24% επιβαρύνει δυσανάλογα τα φτωχότερα στρώματα.
Το παράδοξο των δημόσιων οικονομικών
Το δημοσίευμα καταλήγει στο παράδοξο της ελληνικής οικονομίας: ενώ τα δημόσια οικονομικά δείχνουν σταθερότητα λόγω των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων και της δημοσιονομικής διαχείρισης, οι ίδιοι οι Έλληνες βρίσκονται σε κατάσταση χρεοκοπίας. Η καθημερινότητα των νοικοκυριών χαρακτηρίζεται από οικονομική πίεση, περιορισμένη αποταμίευση και αυξανόμενα χρέη, δημιουργώντας ένα κοινωνικό και οικονομικό χάσμα που συνεχίζει να βαθαίνει.
Η εικόνα αυτή καταδεικνύει την αντίθεση ανάμεσα σε ένα κράτος με διαθέσιμους πόρους και σε πολίτες που παλεύουν να καλύψουν βασικές ανάγκες, φέρνοντας στο προσκήνιο ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του μοντέλου ανάπτυξης, την αύξηση των ανισοτήτων και τη διανομή των ευρωπαϊκών πόρων στην ελληνική κοινωνία.
- Ο κυκλώνας Μελίσα σαρώνει την Καραϊβική: Τουλάχιστον 20 νεκροί και 10 αγνοούμενοι από την υπερχείλιση ποταμού
- Πεντάγωνο: Η βιοκλιματική πρόσοψη που αλλάζει την εικόνα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας
- Εξόριστα τα πατίνια από το ιστορικό κέντρο της Αθήνας – Αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας και στάθμευσης φέρνει ο νέος κανονισμός του Δήμου
- Κωστάντζα Σμπώκου-Κωνσταντακοπούλου: Η νέα Ελληνίδα Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO για τον Πολιτισμό
- «Only Murders in the Building»: Η επιτυχημένη σειρά μυστηρίου μετακομίζει στο Λονδίνο για την έκτη σεζόν της