Σε λειτουργία τέθηκε το βράδυ της Δευτέρας η Grokipedia, το νέο εγχείρημα του Έλον Μασκ που φιλοδοξεί να αποτελέσει την «ανεξάρτητη εναλλακτική» της Wikipedia.
Ο ιστότοπος, δημιούργημα της ομάδας της xAI, έκανε την πρώτη του εμφάνιση υπό τη μορφή έκδοσης «v0.1», με περίπου 885.000 άρθρα — πολύ λιγότερα από τα πάνω από οκτώ εκατομμύρια λήμματα της Wikipedia. Ωστόσο, όπως μεταδίδει η Washington Post, αρκετοί χρήστες ανέφεραν από την πρώτη στιγμή σφάλματα πρόσβασης, ενώ το Business Insider σημείωσε πως η δομή και το ύφος του ιστότοπου παραπέμπουν άμεσα στη γνωστή διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια.
Η «αντικειμενική» αλήθεια του Μασκ
Η δημιουργία της Grokipedia δεν είναι ένα ουδέτερο τεχνολογικό βήμα. Ο Έλον Μασκ έχει εδώ και μήνες επιτεθεί δημόσια στη Wikipedia, κατηγορώντας τη για «πολιτική μεροληψία υπέρ της φιλελεύθερης ατζέντας». Ο δισεκατομμυριούχος είχε μάλιστα καλέσει τους ακόλουθούς του στο Χ (πρώην Twitter) να σταματήσουν να τη χρηματοδοτούν «μέχρι να αποκατασταθεί η ισορροπία». Η νέα πλατφόρμα, όπως ο ίδιος δήλωσε, είναι «ένα αναγκαίο βήμα για την αποστολή της xAI να κατανοήσει το Σύμπαν». Στόχος, σύμφωνα με τον Μασκ, είναι μια εγκυκλοπαίδεια «ανοιχτή στην αλήθεια», στηριγμένη στην τεχνητή νοημοσύνη και απαλλαγμένη –όπως υποστηρίζει– από ιδεολογικά φίλτρα.
Συντηρητική στροφή και πρώτα λάθη
Τα πρώτα λήμματα που εμφανίστηκαν στην πλατφόρμα δείχνουν μια σαφή συντηρητική κατεύθυνση. Ενδεικτικά, η σελίδα του ίδιου του Μασκ περιλάμβανε ανακρίβειες, όπως τον ισχυρισμό ότι ο Ρεπουμπλικανός πολιτικός Βιβέκ Ραμασουάμι συμμετείχε στη διαχείριση του κρυπτονομίσματος DOGE μετά την αποχώρηση του Μασκ – κάτι που δεν συνέβη ποτέ. Ο συνιδρυτής της Wikipedia, Τζίμι Γουέιλς, σχολίασε ότι έχει «μικρές προσδοκίες» από τη νέα πλατφόρμα, θεωρώντας ότι «τα μοντέλα γλώσσας τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι ακόμη αρκετά ώριμα και θα παράγουν πολλά λάθη».
Από το Grok στο Grokipedia: μια αμφιλεγόμενη συνέχεια
Η ονομασία Grokipedia προέρχεται από το chatbot Grok, το οποίο ανέπτυξε η xAI και το οποίο έχει ήδη βρεθεί στο στόχαστρο επικρίσεων για την αναπαραγωγή θεωριών συνωμοσίας και αντισημιτικών σχολίων. Σε παλαιότερα περιστατικά, το Grok είχε διαδώσει ψευδείς πληροφορίες για τη «λευκή γενοκτονία» στη Νότια Αφρική, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις. Ο Μασκ ισχυρίστηκε ότι τα λάθη αυτά «διορθώνονται» και απέδωσε τις αστοχίες σε «λανθασμένες ρυθμίσεις» του συστήματος.
Η πολιτική διάσταση και οι επιθέσεις στη Wikipedia
Η ίδρυση της Grokipedia έρχεται σε συνέχεια της προσωπικής διαμάχης του Μασκ με τη Wikipedia και τον συνιδρυτή της. Ο ίδιος έχει επανειλημμένα ειρωνευτεί την εγκυκλοπαίδεια –το 2023 είχε προσφερθεί να δωρίσει ένα δισεκατομμύριο δολάρια αν εκείνη άλλαζε το όνομά της σε «Dickipedia»– ενώ φέτος κατηγόρησε τους διαχειριστές της ότι προβάλλουν επιλεκτικά γεγονότα για τον ίδιο, όπως τη χειρονομία του κατά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ που θεωρήθηκε ναζιστικός χαιρετισμός.
Την ανακοίνωση για την έναρξη λειτουργίας της Grokipedia πυροδότησε ανάρτηση του επιχειρηματία Ντέιβιντ Ζακς, στενού συμμάχου του Μασκ και νέου επιτρόπου της κυβέρνησης Τραμπ για την τεχνητή νοημοσύνη. Ο Ζακς υποστήριξε ότι «η Wikipedia ελέγχεται από έναν στρατό αριστερών ακτιβιστών» και ότι η χρήση του περιεχομένου της για την εκπαίδευση AI συστημάτων «διαιωνίζει την προκατάληψη».
Η νέα μάχη της πληροφορίας
Η Grokipedia εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική του Μασκ να ανατρέψει το τοπίο των μεγάλων πλατφορμών γνώσης και επικοινωνίας, τις οποίες θεωρεί «αιχμάλωτες της πολιτικής ορθότητας». Μετά την εξαγορά του Χ και την ίδρυση της xAI, η νέα του διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει ποιος «ορίζει την αλήθεια» στην ψηφιακή εποχή — με το τίμημα, όμως, να κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα ακόμη πεδίο πολιτικής πόλωσης.