NewsEdit Το F-35, το πιο προηγμένο μαχητικό stealth στον κόσμο, βασίζει την υπεροχή του σε σύνθετα ηλεκτρονικά, αισθητήρες και κινητήρες — όλα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από μαγνήτες σπάνιων γαιών όπως οι μαγνήτες σαμαρίου-κοβαλτίου.
Αυτοί οι μικροί αλλά κρίσιμοι πυρήνες τεχνολογίας βρίσκονται σε στροβιλοκινητήρες, αισθητήρες και στους μηχανισμούς ελέγχου πτερύγων, και με μια κίνηση μπορούν να καταστούν σημείο ευαλωτότητας για ολόκληρο το οπλοστάσιο. Η παραγωγή και η επεξεργασία αυτών των υλικών είναι συγκεντρωμένες σε λίγα σημεία του κόσμου, με αποτέλεσμα μια πολιτική απόφαση προμηθευτή να έχει απευθείας συνέπειες στο πεδίο μάχης.
Τους τελευταίους μήνες η Κίνα διεύρυνε δραστικά τους ελέγχους εξαγωγής σπάνιων γαιών και μαγνητών, προσθέτοντας νέα στοιχεία και τεχνολογίες στον κατάλογο ελέγχου και εισάγοντας πρακτικές με εξωτερικό αποτέλεσμα: προϊόντα που περιέχουν ακόμη και μικρό ποσοστό κινεζικής προέλευσης πλέον υπόκεινται σε άδειες εξαγωγής και σε έλεγχο χρήσης. Οι αλλαγές αυτές στοχεύουν όχι μόνο στη διαχείριση εμπορίου αλλά και στην προστασία τεχνογνωσίας και προσωπικού, περιορίζοντας την ικανότητα τρίτων χωρών να αναπτύξουν ανεξάρτητες αλυσίδες προμήθειας.
Γεωπολιτική μόχλευση: από τις γραμμές παραγωγής στις διαπραγματεύσεις
Η Κίνα ελέγχει πολύ μεγάλο ποσοστό της παγκόσμιας επεξεργασίας και παραγωγής μαγνητών — μια «δεσπόζουσα» θέση που αναγνωρίζουν αναλύσεις και χρηματοοικονομικοί οίκοι. Η μείωση των εξαγωγών και οι νέοι περιορισμοί έχουν ήδη προκαλέσει ανησυχία για προμήθειες στον αμυντικό και εμπορικό τομέα και οδήγησαν σε έντονες διπλωματικές αντιδράσεις από τις ΗΠΑ και συμμαχίες. Η πτώση των εξαγωγών μαγνητών το τελευταίο διάστημα έχει πυροδοτήσει φόβους για πιθανή χρήση της προμήθειας ως μοχλού πίεσης στις εμπορικές διαπραγματεύσεις.
Κίνδυνοι για την άμυνα και ανάγκη διαφοροποίησης
Η εξάρτηση από συγκεκριμένους τύπους μαγνητών —ιδιαίτερα τους βαρείς μαγνήτες που χρησιμοποιούνται σε Tomahawk, υποβρύχια, ραντάρ και άλλα — σημαίνει ότι μια «συστημική» διαταραχή στην προμήθεια μπορεί να πλήξει τη λειτουργική ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων. Ειδικοί προβλέπουν ότι η μόνη απάντηση είναι συνδυασμός επειγουσών διπλωματικών κινήσεων, επιτάχυνσης επενδύσεων σε εναλλακτικές προμήθειες και ενίσχυσης εγχώριας επεξεργασίας — διαδικασία που όμως απαιτεί χρόνο και μεγάλα κεφάλαια.
Η τεχνολογία που έκανε αόρατο το μαχητικό μπορεί τώρα να αποκαλυφθεί από ένα προμηθευτικό μπουτόν — και οι αποφάσεις πολιτικών για το εμπόριο σπάνιων γαιών καθίστανται, περισσότερο από ποτέ, στρατηγικά όπλα.