NewsEdit Η νέα στρατηγική της Ελληνικής Αστυνομίας για την πρόληψη της βίας και την ενίσχυση της κοινωνικής ασφάλειας
Ένα πρωτοποριακό μήνυμα κοινωνικής πρόληψης και δημόσιας ασφάλειας εξέπεμψε το πρώτο διήμερο διαδραστικό εργαστήριο «Προστατεύω τα ζώα, προστατεύω τους ανθρώπους», που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, της Ελληνικής Αστυνομίας και του οργανισμού Zero Stray Pawject (ZSP). Στόχος του προγράμματος ήταν η εκπαίδευση στελεχών της ΕΛΑΣ και της Δημοτικής Αστυνομίας στη διαχείριση περιστατικών κακοποίησης ζώων και η ανάδειξη της σύνδεσης ανάμεσα στη βία κατά ζώων και στη βία κατά ανθρώπων.
Η βία κατά των ζώων ως προειδοποιητικό σημάδι
Η κεντρική ιδέα του προγράμματος, όπως τόνισε η Σίλια Σίλερ-Μουμτζίδη, συνιδρύτρια του Zero Stray Pawject, είναι πως «τα αδέσποτα δεν φυτρώνουν». Κάθε ζώο που εγκαταλείπεται ήταν κάποτε κατοικίδιο και η ύπαρξή του στον δρόμο συνδέεται άμεσα με βαθύτερες κοινωνικές παθογένειες. «Η κακοποίηση ζώων συνδέεται με ενδοοικογενειακή βία, οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία. Όσοι κακοποιούν ζώα είναι έξι φορές πιο πιθανό να βλάψουν ανθρώπους», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ανάμεσα στους εισηγητές ξεχώρισε η Jessica K. Rock, πολιτειακή εισαγγελέας στις ΗΠΑ, η οποία παρουσίασε υποθέσεις που απέδειξαν ότι η κακοποίηση ζώων αποτελεί πρώιμο δείκτη βίαιης ή εγκληματικής συμπεριφοράς. Τόνισε τη σημασία της συνεργασίας αστυνομικών, εισαγγελέων, κτηνιάτρων και κοινωνικών λειτουργών, ώστε η διερεύνηση τέτοιων περιστατικών να είναι αποτελεσματική και ολοκληρωμένη.
Αστυνομικοί σε ρόλο ερευνητή
Το εργαστήριο περιλάμβανε πρακτικές ασκήσεις, προσομοιώσεις και μελέτες περίπτωσης, με τη συμμετοχή Ελλήνων και ξένων ειδικών. Ο αστυνόμος Μανώλης Βουτυράκης, επικεφαλής της Αστυνομίας Ζώων Λασιθίου, καθοδήγησε ομάδες αστυνομικών στην ανάλυση εικονικών υποθέσεων, ενώ ο καθηγητής Μιχάλης Κατσιμπούλας παρουσίασε τις βασικές αρχές της πειραματικής χειρουργικής που σχετίζονται με την ιατροδικαστική έρευνα. Παράλληλα, ο κτηνιατροδικαστής Αλέξανδρος Χάρδας ανέδειξε πώς η επιστήμη μπορεί να αποκαλύψει κρίσιμα στοιχεία για την ταυτοποίηση δραστών κακοποίησης.
Από τη Βρετανία, ο πρώην αστυνομικός επιθεωρητής Mark Randell παρουσίασε διεθνείς πρακτικές, ενώ η εγκληματολόγος Michelle Newberry ανέλυσε τα ψυχολογικά μοτίβα που οδηγούν από τη βία κατά ζώων στη βία κατά ανθρώπων.
Ενίσχυση της κοινωνικής αστυνόμευσης
Το πρόγραμμα, που συντονίστηκε από τη Σταματίνα Σταματάκου της Zero Stray Academy, έχει ήδη εκπαιδεύσει 1.786 αστυνομικούς σε όλη τη χώρα από το 2023, με τον αριθμό να αναμένεται να ξεπεράσει τους 2.000 έως το τέλος του 2025. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά: αύξηση 140% στα αναφερόμενα περιστατικά, 45% στις συλλήψεις, 35% στις δικογραφίες και 60% στα διοικητικά πρόστιμα, συνολικού ύψους άνω των 5 εκατομμυρίων ευρώ. Το Τμήμα Προστασίας Ζώων της ΕΛΑΣ, που ιδρύθηκε το 2022, έχει ήδη δεχθεί σχεδόν 10.000 καταγγελίες μέσω της γραμμής 10410.
Τα αδέσποτα στο κέντρο της πρόληψης
Το Zero Stray Pawject επισημαίνει ότι η πρόληψη αποτελεί τον μόνο δρόμο για τη μείωση των περιστατικών βίας. Ο συνιδρυτής Θοδωρής Μουμτζίδης χαρακτήρισε το microchip «εμβόλιο για τα αδέσποτα», τονίζοντας πως η ηλεκτρονική σήμανση και η υπεύθυνη κηδεμονία είναι οι βάσεις μιας σύγχρονης πολιτικής πρόληψης. Η ύπαρξη αδέσποτων, υπογραμμίζουν οι ειδικοί, δεν είναι μόνο ζήτημα φιλοζωίας, αλλά και δημόσιας υγείας, καθώς συνδέεται με την αύξηση φαινομένων παραβατικότητας.
Οι τοπικές αρχές στην πρώτη γραμμή
Ο επικεφαλής της Δημοτικής Αστυνομίας Ιεράπετρας, Γιάννης Γαϊτανάκης, παρουσίασε το έργο της υπηρεσίας του, που κατέχει πανελλήνιο ρεκόρ βεβαιωμένων παραβάσεων. Ο διοικητής του Α.Τ. Ευόσμου Κορδελιού, Γεώργιος Παπαδόπουλος, μοιράστηκε εμπειρίες από εξιχνίαση κυνομαχιών, αναδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα της τοπικής αστυνόμευσης.
Μια νέα αντίληψη ασφάλειας
Το εργαστήριο «Προστατεύω τα ζώα, προστατεύω τους ανθρώπους» διαμόρφωσε μια νέα, ενιαία θεώρηση της βίας: η κακοποίηση ζώων, η ενδοοικογενειακή βία και το οργανωμένο έγκλημα δεν είναι ξεχωριστά φαινόμενα, αλλά κρίκοι της ίδιας αλυσίδας. Η προστασία των ζώων μετατρέπεται έτσι σε θεμελιώδη στρατηγική για την πρόληψη της εγκληματικότητας και την οικοδόμηση μιας πιο ανθρώπινης κοινωνίας — όπου η ασφάλεια ξεκινά από τον σεβασμό προς κάθε μορφή ζωής.