NewsEdit Με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή ανασφάλεια και τις γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή, οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες, σε μια Σύνοδο που αποκτά αυξημένο στρατηγικό βάρος.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να θέσει στο επίκεντρο την ανάγκη μιας «προσέγγισης 360 μοιρών» στην ευρωπαϊκή άμυνα, επιμένοντας πως κάθε νέα αμυντική δυνατότητα της Ένωσης πρέπει να προστατεύει εξίσου όλα τα κράτη-μέλη — όχι μόνο εκείνα στα ανατολικά σύνορα που απειλούνται από τη Ρωσία, αλλά και όσα βρίσκονται στα νότια σύνορα, αντιμέτωπα με κινδύνους από την περιοχή της Μεσογείου.
Η ευρωπαϊκή άμυνα σε νέο πλαίσιο
Η συζήτηση για την άμυνα και την ασφάλεια εστιάζει στην υλοποίηση του Οδικού Χάρτη για την Αμυντική Ετοιμότητα της Ε.Ε. 2030, που παρουσίασε πρόσφατα η Κομισιόν. Ανάμεσα στις τέσσερις εμβληματικές πρωτοβουλίες που εξετάζονται, βρίσκεται η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος αεράμυνας, πρόταση που συνδιαμόρφωσαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ.
Παράλληλα, η Κομισιόν φαίνεται να υιοθετεί την ελληνική πρόταση για ένα κοινό «τείχος» κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones), το οποίο θα καλύπτει όχι μόνο τις ανατολικές αλλά και τις νότιες πύλες της Ένωσης. Για την Αθήνα, αυτή η γεωγραφική ισορροπία στην αμυντική θωράκιση είναι κομβική, καθώς αφορά ευθέως τα ελληνικά και κυπριακά σύνορα, τα οποία αποτελούν εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.
Η θέση Μητσοτάκη: Άμυνα για όλους, όχι μόνο για την Ανατολή
«Όταν εξετάζουμε νέα έργα κοινού ενδιαφέροντος, πρέπει να έχουμε επίγνωση ότι μελλοντικές απειλές ενδέχεται να μην προέλθουν μόνο από τα ανατολικά, αλλά και από τον νότο», αναμένεται να τονίσει ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας πως η ασφάλεια της Ευρώπης είναι ενιαία και αδιαίρετη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρεί ότι η νέα αμυντική αρχιτεκτονική της Ευρώπης πρέπει να στηριχθεί σε μια συλλογική στρατηγική που να λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές γεωπολιτικές πραγματικότητες. Η θέση αυτή συνδέεται με την ευρύτερη ελληνική στρατηγική να ενισχύσει τον ρόλο της χώρας ως πυλώνα σταθερότητας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και ως παράγοντα ασφάλειας στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης.
Η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα στο μικροσκόπιο
Πέραν των ζητημάτων άμυνας, η ατζέντα της Συνόδου περιλαμβάνει και το φλέγον θέμα της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας. Ο πρωθυπουργός θα επαναλάβει την ανάγκη δημιουργίας μιας κοινής ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας και την περαιτέρω ενοποίηση των ενεργειακών δικτύων, ώστε να μειωθούν οι τιμές στην ευάλωτη αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Η Αθήνα υπογραμμίζει ότι η ενοποίηση των ενεργειακών υποδομών θα συμβάλει στη σταθεροποίηση των τιμών και στη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των κρατών-μελών. Σε αυτή τη γραμμή, ο κ. Μητσοτάκης επιδιώκει να αναδείξει τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου της περιοχής, με τη διασύνδεση αγωγών, ηλεκτρικών δικτύων και πλωτών τερματικών LNG που ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Η πράσινη μετάβαση και η ανάγκη για ρεαλισμό
Στην ενότητα που αφορά την πράσινη μετάβαση και την απανθρακοποίηση, ο πρωθυπουργός αναμένεται να τονίσει ότι η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί με «πραγματισμό» και να αποφύγει επιλογές που θα διαρρήξουν την κοινωνική συνοχή ή θα πλήξουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών οικονομιών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με άρθρο του στους Financial Times, έχει ήδη επισημάνει την ανάγκη για μεγαλύτερη ευελιξία στην εφαρμογή των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας. Υπογραμμίζει ότι οι φιλόδοξοι περιβαλλοντικοί στόχοι πρέπει να συνδυαστούν με πολιτικές που θα προστατεύουν τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και θα διατηρούν βιώσιμες τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στον διεθνή ανταγωνισμό.
Η γεωπολιτική διάσταση: Μέση Ανατολή και Μετανάστευση
Η Σύνοδος πραγματοποιείται μία εβδομάδα μετά την εκεχειρία στη Μέση Ανατολή και τη Διάσκεψη του Σαρμ Ελ Σέιχ για την ειρήνη, ενώ χθες το βράδυ προηγήθηκε άτυπο δείπνο των Ευρωπαίων ηγετών με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Το δείπνο αυτό, στο πλαίσιο της πρώτης Συνόδου Κορυφής Ε.Ε.-Αιγύπτου, εστίασε στην ασφάλεια στη Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα, καθώς και στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Γάζας.
Το μεταναστευτικό ζήτημα, που παραμένει σταθερά ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα, αναμένεται να συζητηθεί υπό το πρίσμα της ανάγκης για κοινές πολιτικές φύλαξης των εξωτερικών συνόρων και δίκαιης κατανομής των βαρών. Για την Ελλάδα, το θέμα συνδέεται άμεσα με την αμυντική και γεωπολιτική διάσταση των νοτίων συνόρων της Ευρώπης.
Η ευρωπαϊκή ατζέντα σε τροχιά αναπροσαρμογής
Η σημερινή Σύνοδος αναδεικνύει τον μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής στρατηγικής: από την αντίδραση στις κρίσεις προς μια πιο ολιστική και προληπτική πολιτική. Ο «χάρτης πορείας για την αμυντική ετοιμότητα έως το 2030» και η συζήτηση για την κοινή αγορά ενέργειας σηματοδοτούν την πρόθεση της Ε.Ε. να αποκτήσει στρατηγική αυτονομία, ενεργειακή ασφάλεια και ενιαία φωνή στα διεθνή ζητήματα.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην πρόσκλησή του προς τους 27, τόνισε ότι η στήριξη προς την Ουκρανία και η άσκηση πίεσης στη Ρωσία παραμένουν «οι δύο αναγκαίες προϋποθέσεις για την επίτευξη δίκαιης και διαρκούς ειρήνης». Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη για επιτάχυνση των εργασιών σχετικά με την κοινή ευρωπαϊκή αμυντική ετοιμότητα, ιδίως απέναντι στις υβριδικές απειλές και τη χρήση drones.
Η Ελλάδα ως παράγοντας σταθερότητας και πυλώνας ευρωπαϊκής ασφάλειας
Η παρέμβαση Μητσοτάκη στις Βρυξέλλες εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια να αναδειχθεί ο ρόλος της Ελλάδας ως εγγυητή σταθερότητας στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το Πορτορόζ της Σλοβενίας έως τις Βρυξέλλες, ο πρωθυπουργός επιχειρεί να συνδέσει την ατζέντα της ευρωπαϊκής άμυνας με την ασφάλεια της Μεσογείου, προβάλλοντας την ανάγκη για έναν ενιαίο ευρωπαϊκό σχεδιασμό που θα καλύπτει όλες τις περιφέρειες της Ένωσης.
Σε μια περίοδο όπου η Ε.Ε. αναζητά νέα ισορροπία ανάμεσα στην ασφάλεια, την οικονομία και την ενεργειακή μετάβαση, η ελληνική φωνή επιδιώκει να ακουστεί ως φωνή ρεαλισμού, ενότητας και στρατηγικής πρόνοιας.
- Ενεργειακές κυρώσεις: Η Ρωσία κατηγορεί ΗΠΑ και ΕΕ για «αυτοϋπονόμευση»
- Έμα Στόουν: Αιθέρια κομψότητα στην πρεμιέρα του «Bugonia» στη Νέα Υόρκη
- Γιάννης Βαληνάκης: «Η Διάσκεψη της Ανατολικής Μεσογείου είναι τουρκικής έμπνευσης σχέδιο»
- Η στρατηγική των «360 μοιρών» του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών
- ΔΕΗ: Επεκτείνει το αιολικό πάρκο Deleni στη Ρουμανία