Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι, η Γαλλική Δημόσια Ραδιοφωνία αποτίει έναν συγκινητικό φόρο τιμής στον μεγάλο Έλληνα δημιουργό. Ο σταθμός πολιτισμού France Culture (Radio France) αφιερώνει ειδική σελίδα στο έργο του, παρουσιάζοντας το αρχειακό βιογραφικό ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αρχιμανδρίτη με τίτλο «Μια ζωή, ένα έργο: Μάνος Χατζιδάκις».
Το γαλλικό αυτό ραδιοφωνικό αφιέρωμα επιχειρεί να ανασυνθέσει την πορεία του συνθέτη μέσα από φωνές ανθρώπων που τον γνώρισαν, συνεργάστηκαν μαζί του και υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες της καλλιτεχνικής του επανάστασης.
Η μουσική ως ποίηση και πολιτισμική γέφυρα
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του σταθμού, το ντοκιμαντέρ συνθέτει «μια υψηλής αισθητικής προσωπογραφία του Μάνου Χατζιδάκι», ακολουθώντας τους βασικούς άξονες της ζωής και του έργου του. Οι μαρτυρίες μεγάλων προσωπικοτήτων φωτίζουν διαφορετικές πτυχές της δημιουργίας του, από την κλασική μουσική και το θέατρο έως το πολιτικό του σχόλιο και την εσωτερική του ευαισθησία.
Ο Maurice Béjart μιλά για τη συνεργασία του με τον Χατζιδάκι στους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη και στις «Μπαλάντες της Οδού Αθηνάς», περιγράφοντας πώς ο Έλληνας συνθέτης τον έκανε να αγαπήσει βαθιά την Ελλάδα. «Το ταλέντο και η ευαισθησία του με δίδαξαν τι σημαίνει να συνθέτεις με ψυχή», σημειώνει ο διάσημος χορογράφος, σκιαγραφώντας έναν δημιουργό που ένωσε την Ανατολή και τη Δύση με νότες.
Η φωνή της Νάνας και η γενιά του φωτός
Η Νάνα Μούσχουρη, σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση, ανασύρει μνήμες από τη στιγμή που ο Χατζιδάκις την ανακάλυψε και πίστεψε στο ταλέντό της. Μιλά για τη βαθιά φιλία που την ένωνε με τον συνθέτη και τον Νίκο Γκάτσο, των οποίων τα τραγούδια σφράγισε με τη φωνή της. «Ο Μάνος μού έμαθε να τραγουδώ όχι για να αρέσω, αλλά για να λέω αλήθειες», αφηγείται.
Από την πλευρά της, η Νένα Βενετσάνου υπογραμμίζει τη συμβολή του Χατζιδάκι στη διαμόρφωση του έντεχνου τραγουδιού και στην αναγέννηση της ελληνικής μουσικής σκηνής. Θυμάται τα έργα του που σημάδεψαν το θέατρο και τον κινηματογράφο, τις σχέσεις του με τον Μίκη Θεοδωράκη, καθώς και τη θητεία του στο Τρίτο Πρόγραμμα, το οποίο μετέτρεψε σε εργαστήρι πολιτισμού.
Μια γενιά που άλλαξε την Ελλάδα
Ο συγγραφέας Μένης Κουμανταρέας προσθέτει τη δική του μαρτυρία, συνδέοντας τον Χατζιδάκι με μια ολόκληρη γενιά δημιουργών που καθόρισε την αισθητική και πνευματική ταυτότητα της μεταπολεμικής Ελλάδας: Τσαρούχης, Ελύτης, Κούν, Εγγονόπουλος, Γκάτσος. Όπως λέει, «ήταν μια γενιά που μιλούσε με την τέχνη της, όχι με τα συνθήματα». Ο ίδιος αναφέρεται και στον «πολιτικό Χατζιδάκι», που δεν δίσταζε να εκφράζει τις απόψεις του για τη διακυβέρνηση, την κοινωνική πρόοδο και τη θέση της Ελλάδας στον κόσμο.
Ο κόσμος του Χατζιδάκι: ποίηση, κάλλος και λυρισμός
Το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αρχιμανδρίτη, που είχε πρωτομεταδοθεί από τη Γαλλική Ραδιοφωνία, επιχειρεί μια ανασύσταση του «κόσμου του Χατζιδάκι»: ενός σύμπαντος ποιητικού, πολυδιάστατου και βαθιά ανθρώπινου. Μέσα από τις φωνές των συνομιλητών του, αναδύεται ο Μάνος ως καλλιτέχνης του μέτρου και της ευαισθησίας, αλλά και ως στοχαστής που υπερασπίστηκε την αξία της ελευθερίας και της αισθητικής παιδείας σε εποχές αντιφατικές.
Η πρωτοβουλία του France Culture να παρουσιάσει αυτό το αρχειακό υλικό δεν αποτελεί απλώς μια πράξη μνήμης, αλλά μια αναγνώριση του διαχρονικού αποτυπώματος του Χατζιδάκι στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Έναν αιώνα μετά τη γέννησή του, ο συνθέτης του «Όρνιθες» και του «Μεγάλου Ερωτικού» εξακολουθεί να γεφυρώνει κόσμους – τον ελληνικό και τον ευρωπαϊκό, το λαϊκό και το λόγιο, το προσωπικό και το οικουμενικό.
Γιατί ο Μάνος Χατζιδάκις δεν υπήρξε απλώς ένας μουσικός. Υπήρξε μια στάση ζωής, ένας υπερασπιστής της ομορφιάς και της ευαισθησίας μέσα σ’ έναν κόσμο που συχνά τις ξεχνά.
- Ο Μάνος Χατζιδάκις των λέξεων: Ο στοχαστής πίσω από τις νότες
- Η Γαλλία τιμά τον Μάνο Χατζιδάκι: Ένα ραδιοφωνικό πορτρέτο για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του
- «Μπαλάκι» ευθυνών για τον θάνατο της 16χρονης στο Γκάζι – Αντιπαράθεση ΕΛ.ΑΣ. και Υπουργείου Υγείας για την ενημέρωση των αρχών
- ΟΠΕΚΕΠΕ: «Αστυνομικό σόου» η μεταγωγή των συλληφθέντων – Στο φως το δαιδαλώδες κύκλωμα των αγροτικών επιδοτήσεων
- Δημοσκόπηση Metron Analysis: Η απογοητευμένη κοινωνία, η φθαρμένη κυβέρνηση και η πολιτική δεξαμενή του Αλέξη Τσίπρα