NewsEdit Η προαναγγελθείσα σύνοδος κορυφής μεταξύ των προέδρων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας στη Βουδαπέστη δεν θα πραγματοποιηθεί – τουλάχιστον όχι σύντομα. Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ ότι σχεδίαζε να συναντήσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν «σε περίπου δύο εβδομάδες», ο Αμερικανός πρόεδρος ανέστειλε επ’ αόριστον το ραντεβού.
«Δεν θέλω να έχω μια άσκοπη συνάντηση», δήλωσε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, προσθέτοντας: «Δεν θέλω να χάνω χρόνο, οπότε θα δω τι θα συμβεί».
Σύμφωνα με το BBC, μαζί με τη σύνοδο ακυρώθηκε και η προκαταρκτική συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, Μάρκο Ρούμπιο και Σεργκέι Λαβρόφ. Η εξέλιξη αυτή καταγράφει τη δυσκολία του Τραμπ να μεταφέρει τη δυναμική που πέτυχε στη Μέση Ανατολή —με τη συμφωνία για εκεχειρία στη Γάζα— στο ουκρανικό μέτωπο, όπου η διπλωματία φαίνεται να έχει βαλτώσει.
Από τη Γάζα στην Ουκρανία: δύο διαφορετικά πεδία ισχύος
Ο Τραμπ είχε πανηγυρίσει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, στρεφόμενος προς τον επικεφαλής διαπραγματευτή του, Στιβ Γουίτκοφ, με τη φράση: «Πρέπει να τακτοποιήσουμε το θέμα με τη Ρωσία». Ωστόσο, όπως παρατηρεί το BBC, η υπόθεση της Ουκρανίας είναι εντελώς διαφορετική.
Στην περίπτωση της Γάζας, ο Τραμπ αξιοποίησε ένα ισχυρό δίκτυο επιρροής: το μακρύ ιστορικό στήριξης του Ισραήλ, την προσωπική δημοφιλία του μεταξύ των Ισραηλινών, τις στενές του σχέσεις με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και τους δεσμούς του με βασικούς Άραβες παίκτες. Η απόφαση του Ισραήλ να πιέσει τη Χαμάς στο Κατάρ, αν και προκάλεσε την οργή των Αράβων συμμάχων, έδωσε στον Αμερικανό πρόεδρο τη δυνατότητα να επιβάλει τη συμφωνία.
Αντίθετα, στο ουκρανικό πεδίο, ο Τραμπ δεν διαθέτει αντίστοιχη επιρροή. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν ελέγχει τη δυναμική του πολέμου, ενώ οι ευρωπαϊκοί σύμμαχοι των ΗΠΑ κινούνται με δισταγμό, ανησυχώντας για τις οικονομικές και ενεργειακές συνέπειες μιας περαιτέρω κλιμάκωσης.
Εννέα μήνες διπλωματικής φθοράς
Εδώ και εννέα μήνες, ο Τραμπ προσπαθεί να συνδυάσει πίεση και προσέγγιση, χωρίς χειροπιαστά αποτελέσματα. Έχει απειλήσει με νέες κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα συζητά την προμήθεια νέων όπλων στην Ουκρανία. Ωστόσο, φοβάται τις επιπτώσεις μιας τέτοιας κίνησης στην παγκόσμια οικονομία και τη σταθερότητα των αγορών ενέργειας.
Την ίδια στιγμή, η σχέση του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι παραμένει τεταμένη. Ο Τραμπ επέπληξε δημόσια τον Ουκρανό πρόεδρο, πάγωσε προσωρινά τις αποστολές όπλων και διέκοψε την ανταλλαγή πληροφοριών, προτού αναγκαστεί να κάνει πίσω ύστερα από πιέσεις των Ευρωπαίων εταίρων. Η στάση του ενισχύει την αίσθηση ότι η Ουάσινγκτον κινείται χωρίς σαφή στρατηγική εξόδου από τον πόλεμο.
Η διπλωματία ως εργαλείο πίεσης – και ως παγίδα
Ο Τραμπ συχνά προβάλλει την ικανότητά του να «κλείνει συμφωνίες» μέσα από προσωπικές επαφές. Όμως, αυτή ακριβώς η προσέγγιση φαίνεται να έχει μετατραπεί σε αδυναμία. Όπως σημειώνει το BBC, ο Πούτιν ίσως χρησιμοποιεί την επιθυμία του Τραμπ για μια συμφωνία ως μοχλό επιρροής, γνωρίζοντας πόσο ο Αμερικανός πρόεδρος επενδύει στο αφήγημα του «μεγάλου διαπραγματευτή».
Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό του Ιουλίου, όταν ο Ρώσος πρόεδρος φέρεται να συμφώνησε να συμμετάσχει σε σύνοδο στην Αλάσκα, τη στιγμή που το Κογκρέσο ετοιμαζόταν να ψηφίσει πακέτο κυρώσεων εναντίον της Μόσχας. Λίγο αργότερα, το νομοσχέδιο «πάγωσε».
Ανάλογη τακτική επαναλήφθηκε και πρόσφατα: καθώς ο Λευκός Οίκος διέρρεε ότι εξετάζει την αποστολή πυραύλων Tomahawk και συστημάτων Patriot στο Κίεβο, ο Πούτιν τηλεφώνησε στον Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος αντέδρασε ανακοινώνοντας την επικείμενη σύνοδο στη Βουδαπέστη. Την επομένη, ωστόσο, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο και έφυγε με άδεια χέρια.
Η διπλωματική «ζυγαριά» του Ντονμπάς
Σύμφωνα με το BBC, ο Τραμπ φέρεται να ζήτησε από τον Ζελένσκι να αποδεχθεί την απώλεια ολόκληρου του Ντονμπάς — ακόμη και περιοχών που δεν έχουν κατακτηθεί από τη Ρωσία. Όταν η Ουκρανία αρνήθηκε, η Μόσχα σταμάτησε να δείχνει ενδιαφέρον για νέες συνομιλίες.
Το αποτέλεσμα ήταν ο Τραμπ να μετακινηθεί από την ιδέα της ενίσχυσης του Κιέβου στο αίτημα για άμεση κατάπαυση του πυρός και «πάγωμα» των γραμμών στα σημερινά όρια. Η ρωσική πλευρά αρνήθηκε, κρίνοντας ότι δεν έχει λόγο να δεχθεί μια συμφωνία που κατοχυρώνει την παρούσα στασιμότητα χωρίς πρόσθετα κέρδη.
Από τις υποσχέσεις στις παραδοχές
Κατά την περσινή προεκλογική εκστρατεία, ο Τραμπ είχε διαβεβαιώσει ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο «μέσα σε λίγες ώρες». Σήμερα, παραδέχεται ότι η ειρήνη αποδεικνύεται πιο δύσκολη απ’ ό,τι υπολόγιζε. Πρόκειται για μια σπάνια αναγνώριση των ορίων της αμερικανικής ισχύος και της πολυπλοκότητας ενός πολέμου που έχει εισέλθει στον τέταρτο χρόνο του.
Η αναβολή της συνάντησης με τον Πούτιν δεν είναι απλώς διπλωματική λεπτομέρεια· είναι ένδειξη ότι η Ουάσινγκτον αναζητεί νέα ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη για σταθερότητα και στην επιθυμία για επιρροή. Για τον Τραμπ, που έχει επενδύσει πολιτικά στην εικόνα του «ειρηνοποιού προέδρου», η καθυστέρηση αυτή ισοδυναμεί με πλήγμα κύρους.
Και για τη διεθνή σκηνή, αποτελεί υπενθύμιση ότι ακόμη και οι ισχυρότεροι ηγέτες, όσο βέβαιοι κι αν δηλώνουν για τη δύναμή τους, δύσκολα μπορούν να επιβάλουν ειρήνη σε πολέμους όπου κανείς δεν είναι έτοιμος να χάσει.
- Η τεχνητή νοημοσύνη και η κρίση αξιοπιστίας στην ενημέρωση
- Ο Τραμπ αναβάλλει επ’ αόριστον τη σύνοδο με τον Πούτιν – Το διπλωματικό φιάσκο και τα όρια της αμερικανικής ισχύος
- Το αντίο των πολιτικών στον σπουδαίο Διονύση Σαββόπουλο
- Διονύσης Σαββόπουλος: Ο τροβαδούρος μιας Ελλάδας που τραγουδούσε τα όνειρά της
- “Έφυγε” ο Διονύσης Σαββόπουλος: Ο τροβαδούρος που ένωσε γενιές – Ο Νιόνιος που έγινε η συνείδησή μας