NewsEdit Η Ακαδημία Αθηνών, ο κορυφαίος πνευματικός θεσμός της χώρας, φιλοξένησε τη Δημόσια Συνεδρία Υποδοχής του Κωνσταντίνου Τσουκαλά, Ομότιμου Καθηγητή Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ, ως τακτικού μέλους. Σε συγκινησιακά φορτισμένο λόγο, ο κ. Τσουκαλάς περιέγραψε την πρώτη του «συνάντηση» με την Ακαδημία σε ηλικία 14 ετών, υπό την καθοδήγηση του θείου του, Καίσαρα Αλεξόπουλου, και τη σημασία αυτής της εμπειρίας στη διαμόρφωση της επιστημονικής του πορείας.
«Η Ακαδημία Αθηνών δεν είναι μόνο θεσμός, είναι και μια ζέουσα πραγματικότητα», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι αποτελεί τόπο παραγωγής γνώσης και αναζήτησης απαντήσεων σε αδιατύπωτα ακόμα ερωτήματα. «Μισό αιώνα αργότερα, στην ίδια μαγική αίθουσα, η παρουσία μου σήμερα αναβιώνει το απαράγραπτο χρέος μου στον θείο Καίσαρα», πρόσθεσε, αναφερόμενος στις αρχές και τις αξίες που του μετέδωσε: να αμφιβάλλει για όλα και να προτιμά να αδικείται ο ίδιος, παρά να αδικεί τους άλλους.
Η ομιλία για την κοινωνική αλλαγή και τα αδιέξοδα της εποχής μας
Στην ομιλία του με τίτλο «Προς ένα νέο ιστορικό συμβιβασμό: Ανατροπές και αδιέξοδα», ο κ. Τσουκαλάς αναφέρθηκε σε καίρια ζητήματα της σύγχρονης ιστορίας και κοινωνιολογίας. Ενδεικτικά μίλησε για την περίοδο της δικτατορίας, για το βιβλίο του «Η ελληνική τραγωδία», που όπως είπε άλλαξε τη ζωή του, για τον Μάη του ’68 στη Γαλλία και τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που ακολούθησαν.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη λέξη «Ανάπτυξη», την οποία χαρακτήρισε «θορυβώδη, ρηξικέλευθη και μοιραία», επισημαίνοντας ότι η αφηρημένη έννοια της προόδου μετατράπηκε σε μετρήσιμη και επηρέασε την πολιτική και οικονομική σκέψη. Ολοκληρώνοντας, αναφέρθηκε στον νεοφιλελευθερισμό και στο σύγχρονο πολιτικό αδιέξοδο, ειδικά στη σύγκρουση ανάμεσα στην ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.
Παρουσίαση και τιμητικές παρουσίες
Η εκδήλωση περιελάμβανε την προσφώνηση του Προέδρου της Ακαδημίας Μιχάλη Τιβέριου και την παρουσίαση από τον ακαδημαϊκό Μιχάλη Σταθόπουλο στην κατάμεστη Αίθουσα Τελετών της Ακαδημίας. Στην τελετή παρευρέθηκαν εξέχουσες προσωπικότητες της ελληνικής πολιτικής, ακαδημαϊκής και καλλιτεχνικής ζωής, μεταξύ των οποίων ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο πρώην αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος, οι πρώην υπουργοί Λούκα Κατσέλη, Κώστας Λαλιώτης και Γιώργος Λιάνης, ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος, ο Ευρωπαίος διαμεσολαβητής Νικηφόρος Διαμαντούρος, η πρύτανης του Παντείου Χριστίνα Κουλούρη, καθώς και διακεκριμένοι καθηγητές όπως οι Νίκος Αλεβιζάτος και Γιάννης Πανούσης.
Σημαντικός κοινωνικός επιστήμονας με διεθνή αναγνώριση
Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας στις 27 Μαρτίου 2025, στην έδρα «Κοινωνιολογία – Κοινωνική Θεωρία» της Γ’ Τάξης των Ηθικών και Κοινωνικών Επιστημών. Γεννημένος στην Αθήνα το 1937, σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμια της Γερμανίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ, αποκτώντας το 1971 τον τίτλο Docteur ès Lettres et Sciences Humaines από το Πανεπιστήμιο Panthéon-Sorbonne.
Η ακαδημαϊκή του πορεία περιλαμβάνει θέσεις καθηγητή στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ, καθώς και επισκέψεις σε κορυφαία διεθνή πανεπιστήμια όπως Princeton, Columbia, NYU, Paris I και Boğaziçi University. Το συγγραφικό και διδακτικό του έργο τον κατατάσσει σε εξέχοντα κοινωνικό επιστήμονα, ενώ έχει ηγηθεί ερευνητικών κέντρων, επιστημονικών οργανισμών και πολιτιστικών ιδρυμάτων, όπως το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού.
Ο κ. Τσουκαλάς έχει τιμηθεί με πολλαπλές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων η αναγόρευσή του σε Επίτιμο Διδάκτορα των Πανεπιστημίων Κρήτης και Πελοποννήσου και το Αριστείο «Ιωάννης Καποδίστριας» για τις Επιστήμες, τα Γράμματα και τις Τέχνες. Η εκλογή του στην Ακαδημία Αθηνών αποτελεί την κορύφωση μιας πλούσιας σταδιοδρομίας που συνδέει τη βαθιά θεωρητική γνώση με την ενεργή συμμετοχή στα δημόσια και πολιτιστικά δρώμενα της χώρας.