NewsEdit Η Ιαπωνία γύρισε σήμερα σελίδα στην πολιτική της ιστορία, εκλέγοντας για πρώτη φορά γυναίκα πρωθυπουργό. Η Σανάε Τακάιτσι, επικεφαλής του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP), εξασφάλισε 237 ψήφους στην κάτω βουλή, υπερβαίνοντας την απαιτούμενη πλειοψηφία, και αναμένεται να ορκισθεί το βράδυ ως η 104η πρωθυπουργός της χώρας.
Η διαδοχή του Σιγκέρου Ισίμπα, ο οποίος παραιτήθηκε μετά τις εκλογικές απώλειες του κόμματος, σηματοδοτεί ένα νέο πολιτικό κεφάλαιο, αλλά και μια πρόκληση για τη σταθερότητα και την κατεύθυνση της ιαπωνικής οικονομίας.
Η οικονομική κατεύθυνση: Συνέχεια της «Abenomics»
Η 64χρονη Τακάιτσι, στενή πολιτική σύμμαχος του αείμνηστου Σίνζο Άμπε, εντάσσει τη στρατηγική της στη φιλοσοφία της «Abenomics» — μείγμα δημοσιονομικής τόνωσης και νομισματικής χαλάρωσης που στόχο έχει την ενίσχυση της ανάπτυξης. Έχει επικρίνει τις πρόσφατες αυξήσεις επιτοκίων από την Τράπεζα της Ιαπωνίας, υποστηρίζοντας την ανάγκη για επεκτατική πολιτική δαπανών σε κρίσιμους τομείς όπως η ενέργεια, η άμυνα, η βιοτεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη — αυτό που η ίδια αποκαλεί «επένδυση διαχείρισης κρίσεων».
Οι αγορές ήδη αντιδρούν στις προθέσεις της νέας πρωθυπουργού. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η κυβέρνηση Τακάιτσι θα επιδιώξει να καθυστερήσει περαιτέρω αύξηση επιτοκίων, κάτι που μπορεί να ασκήσει πιέσεις στο γεν και στα ιαπωνικά ομόλογα, αλλά να στηρίξει τη μετοχική αγορά. Το διαχρονικό δίλημμα ανάμεσα στην τόνωση της ανάπτυξης και στη διασφάλιση δημοσιονομικής σταθερότητας παραμένει η πιο κρίσιμη πρόκληση — ιδίως για μια χώρα με το υψηλότερο δημόσιο χρέος στον κόσμο ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Εθνικισμός και γεωπολιτικές ισορροπίες
Η εξωτερική πολιτική της νέας πρωθυπουργού αναμένεται να προκαλέσει συζητήσεις εντός και εκτός Ιαπωνίας. Η Τακάιτσι είναι γνωστή για τις εθνικιστικές της θέσεις: επισκέπτεται τακτικά το αμφιλεγόμενο μνημείο Γιασούκουνι, ενώ έχει εκφραστεί υπέρ της αναθεώρησης του ειρηνιστικού συντάγματος και της ενίσχυσης των αμυντικών δεσμών με την Ταϊβάν. Ήδη, η Ταϊβάν χαιρέτισε τη νίκη της, ενώ η Κίνα κάλεσε το Τόκιο να σεβαστεί την πολιτική «ενός Κίνας». Η Σεούλ, από την πλευρά της, διαμήνυσε ότι θα επιδιώξει να διατηρήσει το θετικό κλίμα στις διμερείς σχέσεις.
Παράλληλα, η νέα κυβέρνηση δηλώνει ότι θα συνεχίσει τη συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τη μείωση των τελωνειακών δασμών έναντι επενδύσεων, διατηρώντας ωστόσο το δικαίωμα επαναδιαπραγμάτευσης σε κρίσιμα σημεία. Ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Ιαπωνία συνεχάρη την Τακάιτσι, εκφράζοντας την προσδοκία για «ενισχυμένη συνεργασία» σε ζητήματα ασφαλείας και τεχνολογίας.
Το φύλο και η εξουσία στη μεταβαλλόμενη Ιαπωνία
Η εκλογή της Σανάε Τακάιτσι έχει ιστορική σημασία, αλλά και έντονο συμβολισμό. Σε μια πολιτική σκηνή που παραμένει ανδροκρατούμενη, η ανάδειξη της πρώτης γυναίκας πρωθυπουργού θεωρείται βήμα προόδου — αν και με περιορισμένες προσδοκίες. Η ίδια έχει εκφράσει συντηρητικές απόψεις για τα ζητήματα ισότητας, αντιτιθέμενη, για παράδειγμα, στην πρόταση που θα επέτρεπε στα ζευγάρια να διατηρούν διαφορετικά επώνυμα. Παράλληλα, έχει δηλώσει ότι απορρίπτει την ιδέα της «ισορροπίας εργασίας και ζωής», επιμένοντας σε ένα μοντέλο «αφοσίωσης στο καθήκον» και αδιάκοπης εργασίας.
Για πολλούς, η Τακάιτσι ενσαρκώνει τον ρεαλισμό μιας γενιάς πολιτικών που αντιλαμβάνονται την εξουσία περισσότερο ως αποστολή παρά ως μέσο αλλαγής κοινωνικών ρόλων. Η ίδια, ωστόσο, αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση σε μια περίοδο έντονων προκλήσεων: από την οικονομική επιβράδυνση και τη γήρανση του πληθυσμού έως τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις στην Ασία.
Η σκληρή πραγματικότητα της εξουσίας
Η εκλογή στην κορυφή του κόμματος ήταν το πρώτο βήμα· το δύσκολο κομμάτι αρχίζει τώρα. Η Σανάε Τακάιτσι καλείται να ενώσει ένα διχασμένο LDP, να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών σε μια περίοδο πολιτικής κόπωσης και να χαράξει μια πορεία που θα συνδυάζει ανάπτυξη, ασφάλεια και κοινωνική συνοχή. Όπως σχολιάζουν οι αναλυτές στο Τόκιο, «το να γίνει κανείς πρωθυπουργός είναι το εύκολο μέρος – το δύσκολο είναι να κυβερνήσει την Ιαπωνία με συνέπεια και όραμα».