Ο διορισμός της Μπεατρίτσε Βενέτσι στη θέση της μόνιμης διευθύντριας ορχήστρας του λυρικού θεάτρου La Fenice έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις στον καλλιτεχνικό και πολιτικό κόσμο της Ιταλίας. Τα τρία μεγαλύτερα συνδικάτα της χώρας, Cgil, Cisl και Uil, κήρυξαν απεργία για τις 27 Οκτωβρίου – την ημέρα της πρεμιέρας της νέας σεζόν – ζητώντας την ακύρωση του διορισμού.
Οι επικριτές της Βενέτσι υποστηρίζουν ότι η επιλογή της έγινε χάρη στους στενούς δεσμούς της με την κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι και όχι λόγω των επαγγελματικών της προσόντων.
Η Βενέτσι, η οποία θα αναλάβει καθήκοντα από τον Οκτώβριο του 2026, είναι σύμβουλος μουσικής στο ιταλικό υπουργείο Πολιτισμού και κόρη πρώην στελέχους του νεοφασιστικού κόμματος Forza Nuova. Παρότι έχει συνεργαστεί με διάφορες ευρωπαϊκές ορχήστρες, δεν έχει μέχρι σήμερα διευθύνει στη La Fenice ούτε σε άλλα κορυφαία λυρικά θέατρα, γεγονός που εντείνει τις επικρίσεις για την επάρκειά της.
«Η μουσική είναι τέχνη, όχι διασκέδαση»
Οι αντιδράσεις δεν περιορίζονται στους συνδικαλιστικούς φορείς. Μουσικοί, κριτικοί και μέλη του κοινού εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους και ζητούν διαφάνεια στη διαδικασία επιλογής. Σε δύο πρόσφατες συναυλίες, θεατές πέταξαν φυλλάδια με το σύνθημα «Η μουσική είναι τέχνη, όχι διασκέδαση», δηλώνοντας τη συμπαράστασή τους στους μουσικούς της όπερας.
Η διοίκηση της La Fenice υπεραμύνεται της απόφασης, με τον γενικό διευθυντή Νίκολα Κολαμπιάνκι να υποστηρίζει ότι η Βενέτσι είναι «πολύ καλή μαέστρος και ήδη διεθνώς αναγνωρισμένη». Ωστόσο, οι μουσικοί απαντούν με ανοικτή επιστολή, κατηγορώντας τη διοίκηση για έλλειψη διαφάνειας και ζητώντας «σεβασμό στους καλλιτέχνες και στους δημοκρατικούς κανόνες».
Πολιτικός απόηχος και ιδεολογικές σκιές
Οι επικριτές της Βενέτσι επισημαίνουν τους οικογενειακούς και πολιτικούς της δεσμούς με τη δεξιά κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι η επιλογή της έχει σαφή ιδεολογική χροιά. Η ίδια έχει δηλώσει πως «δεν είναι φασίστρια» και ότι δέχεται επιθέσεις εξαιτίας του πατέρα της, ενώ η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι την έχει υπερασπιστεί δημοσίως, χαρακτηρίζοντάς τη «ταλαντούχα και θαρραλέα καλλιτέχνιδα που αρνείται να υποκύψει στη δικτατορία της σκέψης».
«Όχι φασίστες στην όπερα»
Η ένταση έχει περάσει και στους δρόμους, με διαδηλωτές να κρατούν πανό που γράφουν «Όχι φασίστες στην όπερα». Παράλληλα, μέρος του προσωπικού της La Fenice προαναγγέλλει απεργιακές κινητοποιήσεις, επιμένοντας στην ακύρωση του διορισμού. Ο δήμαρχος της Βενετίας, Λουίτζι Μπρουνιάρο, πρότεινε στα συνδικάτα «πορεία αμοιβαίας γνωριμίας», ωστόσο η απάντηση που έλαβε ήταν σαφής: «Πρώτα πρέπει να ακυρωθεί ο διορισμός της Μπεατρίτσε Βενέτσι».
Προσπάθειες αποκλιμάκωσης
Η διοίκηση του θεάτρου επιχειρεί να ρίξει τους τόνους, υπογραμμίζοντας ότι η Βενέτσι θα διευθύνει μόνο τρεις παραστάσεις τον χρόνο. Παρά ταύτα, ο διορισμός της έχει ήδη μετατραπεί σε πολιτιστικό και πολιτικό σύμβολο της εποχής Μελόνι, με το La Fenice να βρίσκεται στο επίκεντρο μιας σύγκρουσης που ξεπερνά τα όρια της μουσικής σκηνής και αγγίζει τα θεμέλια της ιταλικής δημοκρατίας.