Μια νέα έκθεση του PEN America αναδεικνύει τον συγγραφέα Στίβεν Κινγκ ως τον πιο πιθανό να λογοκριθεί στα αμερικανικά σχολεία, ενώ η χώρα παραμένει βαθιά διχασμένη μεταξύ πολιτειών που περιορίζουν τη λογοτεχνία και εκείνων που προσπαθούν να περιορίσουν ή να καταργήσουν τις απαγορεύσεις.
Οι αριθμοί της λογοκρισίας
Η έκθεση «Banned in the USA», που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, παρακολουθεί πάνω από 6.800 περιπτώσεις βιβλίων που αποσύρθηκαν προσωρινά ή μόνιμα κατά το σχολικό έτος 2024-2025. Αν και ο αριθμός αυτός είναι μειωμένος σε σχέση με το προηγούμενο σχολικό έτος (2023-2024), όταν περισσότερα από 10.000 βιβλία είχαν τεθεί εκτός προγράμματος, παραμένει σημαντικά υψηλότερος από τα επίπεδα προηγούμενων χρόνων, όταν η ανάγκη για τέτοιες εκθέσεις ήταν αμελητέα.
Η πτώση στον αριθμό των λογοκριμένων βιβλίων δείχνει μια σχετική μείωση των περιοριστικών πρακτικών, αλλά η διαφορετικότητα των πολιτειακών πολιτικών συνεχίζει να δημιουργεί έντονο πολιτικό και κοινωνικό διάλογο.
Στίβεν Κινγκ: ο πιο… επικίνδυνος για τα σχολεία
Η έκθεση επισημαίνει ότι ο Στίβεν Κινγκ βρίσκεται στην κορυφή των συγγραφέων που αντιμετωπίζουν λογοκρισία. Οι λόγοι ποικίλουν – από σεξουαλικό περιεχόμενο μέχρι βία και θέματα ταυτότητας – αλλά ο συνδυασμός της δημοφιλίας και της αντισυμβατικής θεματολογίας τον καθιστά συχνά στόχο σχολικών επιτροπών και συντηρητικών ομάδων.
Η πρακτική αυτή υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη σύγκρουση ανάμεσα στην ελευθερία της έκφρασης και τον έλεγχο περιεχομένου στα σχολικά προγράμματα, με τις συνέπειες να επηρεάζουν χιλιάδες μαθητές και εκπαιδευτικούς σε όλη τη χώρα.
Διχασμός πολιτειών και η κοινωνική συζήτηση
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν διχασμένες: κάποιες πολιτείες προχωρούν σε ενεργούς περιορισμούς λογοτεχνικών έργων, ενώ άλλες επιχειρούν να περιορίσουν ή να εξαλείψουν τις απαγορεύσεις, υποστηρίζοντας τη σημασία της προσβασιμότητας στη γνώση και στην ελεύθερη σκέψη.
Το αποτέλεσμα είναι μια συνεχιζόμενη αντιπαράθεση που φέρνει στο προσκήνιο ερωτήματα σχετικά με το ρόλο της εκπαίδευσης, τα όρια της λογοκρισίας και τη δικαίωση ή όχι της παρέμβασης γονέων και κοινοτήτων στη σχολική ύλη.
Η σημασία της έκθεσης
Η έρευνα του PEN America λειτουργεί ως καθρέφτης της κοινωνίας και αποτυπώνει την ένταση ανάμεσα στην πολιτική ατζέντα και την εκπαιδευτική κοινότητα. Παρά τη μείωση των λογοκρίσεων, η παρουσία χιλιάδων βιβλίων εκτός σχολικών ραφιών παραμένει ένδειξη ότι η ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης εξακολουθεί να τίθεται υπό αμφισβήτηση στις ΗΠΑ.
Η έκθεση φέρνει ξανά στο προσκήνιο τη συζήτηση για το ποια λογοτεχνία αξίζει να διδάσκεται, ποια περιεχόμενα θεωρούνται «επικίνδυνα» και πώς η λογοκρισία επηρεάζει την εκπαίδευση και την κοινωνική αντίληψη των νέων.