NewsEdit Έπειτα από 16 χρόνια παρουσίας στη Βουλή των Ελλήνων, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε την παραίτησή του από το βουλευτικό αξίωμα. Ο πρώην πρωθυπουργός και επί δεκαετία ηγετική φυσιογνωμία της Αριστεράς στην Ελλάδα, επέλεξε να αποχωρήσει με μια δήλωση που περιέχει πολιτικό στοχασμό και προσωπική εξομολόγηση.
«Ήταν μια απόφαση συνείδησης», είπε, υπογραμμίζοντας ότι δεν θέλει πλέον να διατηρεί ένα αξίωμα το οποίο, όπως παραδέχεται, «δεν προσφέρει τίποτε ουσιαστικό σε όσους με εμπιστεύτηκαν».
Η παραίτησή του σηματοδοτεί ένα συμβολικό τέλος εποχής. Γιατί ο Τσίπρας δεν υπήρξε απλώς ένας βουλευτής ή ένας πρωθυπουργός: υπήρξε το πολιτικό πρόσωπο που καθόρισε τη δεκαετία της κρίσης, η φωνή μιας γενιάς που αμφισβήτησε το κατεστημένο, ο ηγέτης που ανέτρεψε τη μεταπολιτευτική ισορροπία εξουσίας. Και τώρα, επιλέγει να αποχωρήσει από την «ασφάλεια των ορεινών εδράνων», όπως χαρακτηριστικά είπε, για να επιστρέψει –όπως υποστηρίζει– «στην ανασφάλεια της κοινωνικής δράσης».
Η διαδρομή του Αλέξη Τσίπρα υπήρξε από τις πιο ασυνήθιστες στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας. Από μαθητής της ΚΝΕ βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των κινημάτων της νεολαίας, διεκδικώντας έναν «άλλο κόσμο» απέναντι στον δικομματισμό. Το 2006, όταν εξελέγη υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, θεωρήθηκε το «πρόσωπο-έκπληξη» μιας γενιάς που διεκδικούσε ριζοσπαστισμό με χαμόγελο. Μόλις δύο χρόνια αργότερα, ανέλαβε την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ – ενός μικρού τότε κόμματος της Αριστεράς.
Το 2015 έφτασε στο απόγειο της πολιτικής του διαδρομής, αναλαμβάνοντας την πρωθυπουργία σε ηλικία μόλις 40 ετών. Ήταν ο πρώτος Έλληνας ηγέτης που υποσχέθηκε την ανατροπή των μνημονίων, συγκρούστηκε με τους Ευρωπαίους εταίρους, οργάνωσε δημοψήφισμα, και στη συνέχεια, αναγκάστηκε να υπογράψει το τρίτο μνημόνιο – μια πράξη που ακόμη διχάζει, αλλά και αποκαλύπτει τη δραματική φύση της πολιτικής εξουσίας.
Η θητεία του στο Μαξίμου χαρακτηρίστηκε από μεγάλες αντιφάσεις:συγκρούσεις, συμφωνίες υψηλού ρίσκου, όπως η Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά και στιγμές πολιτικής γενναιότητας. Ήταν ένας πρωθυπουργός που προκάλεσε ισχυρά συναισθήματα, θετικά και αρνητικά, και που –όπως λίγοι πριν από αυτόν– κατόρθωσε να γίνει σημείο αναφοράς για τη δημόσια ζωή.
Η παραίτηση ως πολιτική πράξη
Η αποχώρησή του από το Κοινοβούλιο δεν είναι απλώς μια θεσμική κίνηση. Είναι μια πολιτική δήλωση. Ο Τσίπρας επικαλείται λόγους «συνείδησης» και κάνει λόγο για μια «Βουλή δημοκρατικά απογυμνωμένη», στην οποία δεν μπορεί πλέον να συμμετάσχει. Καταγγέλλει «ένα καθεστώς γενικευμένης διαφθοράς που γεννά ανισότητες και αδικία» και καλεί την κοινωνία να πάρει «το μέλλον στα χέρια της».
Η επιλογή των λέξεων του είναι ενδεικτική μιας μετάβασης: από την κομματική ηγεσία προς μια μορφή κοινωνικού ακτιβισμού, ίσως πιο ιδεαλιστική, ίσως και πιο ουτοπική. «Παραιτούμαι από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, δεν παραιτούμαι από την πολιτική δράση», υπογραμμίζει. Και αυτό το «δεν παραιτούμαι» ίσως είναι το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο του Τσίπρα σήμερα – η άρνησή του να αποσυρθεί, η επιθυμία του να μετεξελιχθεί.
Αναλυτικά όσα αναφέρει:
«Μετά από 16 χρόνια στη Βουλή, ως βουλευτής, αρχηγός κόμματος, αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρωθυπουργός, έλαβα μια απόφαση συνείδησης: Να παραιτηθώ από το βουλευτικό αξίωμα.
Λίγο πριν την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής Συνόδου, κατέθεσα στον Πρόεδρο της Βουλής την παραίτησή μου. Δεν ήταν μια απόφαση εύκολη, ούτε και αβασάνιστη. Παραιτούμαι γιατί δεν μπορώ και δεν θέλω, να διατηρήσω το αξίωμα του βουλευτή, με όσα προνόμια αυτό συνεπάγεται, όταν αισθάνομαι ότι η συμμετοχή μου, με την ειδική συνθήκη μάλιστα του πρώην πρωθυπουργού, δεν προσφέρει τίποτε ουσιαστικό σε όσους με εμπιστεύτηκαν.
Γιατί δεν μπορώ και δεν θέλω, να συμμετέχω τυπικά σε μια Βουλή, που δημοκρατικά απογυμνωμένη, με ευθύνη κυρίως της πλειοψηφίας, αδυνατεί να επιτελέσει το ρόλο που το Σύνταγμα επιτάσσει και οι πολίτες απαιτούν.
Παραιτούμαι όμως από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, δεν παραιτούμαι από την πολιτική δράση.
Εγκαταλείπω την ασφάλεια των ορεινών εδράνων. Και φιλοδοξώ να επιστρέψω στην ελπιδοφόρα ανασφάλεια της κοινωνικής δράσης. Όχι για να καθοδηγήσω από τα πάνω, αλλά για να αφουγκραστώ καλύτερα τη κοινωνία και τις ανάγκες της. Απελευθερωμένος από αξιώματα, δεσμεύσεις και μηχανισμούς, που δεν μπορούν πια να την εκφράσουν.
Σε μια περίοδο όπου η πατρίδα μας βρίσκεται σε επικίνδυνο αδιέξοδο. Οικονομικό, πολιτικό, γεωστρατηγικό, μα πρωτίστως ηθικό. Ζητείται ελπίς. Μέσα από τις πράξεις και όχι μόνο με λόγια. Τις πράξεις που αποδεικνύουν ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι.
Τις πράξεις, που μόνο μ’ αυτές μπορούμε να υπερβούμε τα σημερινά αδιέξοδα. Δεν πιστεύω σε Μεσσίες, ούτε σε κομματικές κατασκευές εργαστηρίου. Πιστεύω όμως στη δύναμη του λαϊκού κινήματος που παλεύει συλλογικά για κοινωνική δικαιοσύνη. Πιστεύω στη βούληση και τις πράξεις των πολλών. Με αυτούς, τις ανάγκες και τις ελπίδες τους, είμαι αποφασισμένος να συναντηθώ. Θέλω να απευθυνθώ στους συντρόφους μου, σε όλους όσους πορευτήκαμε μαζί ως εδώ και μοιραστήκαμε αγώνες, αγωνίες, ελπίδες και όνειρα.
Δεν θα είμαστε αντίπαλοι. Και ίσως σύντομα να ταξιδέψουμε πάλι μαζί σε πιο όμορφες θάλασσες.
Κυρίως όμως, θέλω να απευθυνθώ στη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που ασφυκτιά: Η λεηλασία της πατρίδας μας από ένα καθεστώς γενικευμένης διαφθοράς που γεννά ανισότητες και αδικία, δε μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Αν δεν μπορούν όσοι έχουν την ευθύνη της δημοκρατικής αντιπολίτευσης να παραμερίσουν τις ιδιοτέλειές τους για να προκύψει η αλλαγή, τότε θα πρέπει να γίνουμε όλοι εμείς η αλλαγή που προσδοκούμε. Για να πάρουμε το μέλλον στα χέρια μας. Αυτό αξίζει κάθε κόπο και κάθε αγώνα».
Απελευθέρωση από τους μηχανισμούς
Ο πρώην πρωθυπουργός δηλώνει ότι θέλει να «απελευθερωθεί από αξιώματα, δεσμεύσεις και μηχανισμούς που δεν μπορούν πια να εκφράσουν την κοινωνία». Η φράση αυτή διαβάζεται με δύο τρόπους: ως μια κριτική στους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς του κόμματός του, αλλά και ως προσωπική αυτοκριτική. Ο Τσίπρας γνωρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ –μετά τις εκλογικές ήττες και τη διάσπαση– δεν είναι το κόμμα που υπήρξε κάποτε. Η σχέση του με το κόμμα του είναι πλέον σύνθετη, σχεδόν ψυχαναλυτική: αγάπη, απογοήτευση, αλλά και εσωτερική ανάγκη για επανεκκίνηση.
Με την αποχώρησή του, ο Τσίπρας επιχειρεί να ανασχηματίσει το αφήγημα της ζωής του. Θέλει να επανατοποθετηθεί όχι ως πολιτικός επαγγελματίας, αλλά ως ενεργός πολίτης. Σε μια χώρα όπου η πολιτική συχνά ταυτίζεται με την εξουσία, η επιλογή του να αποσυρθεί από τα έδρανα μπορεί να ιδωθεί ως κίνηση γενναιότητας ή, από κάποιους, ως τακτικός ελιγμός. Όπως και να έχει, πρόκειται για μια πράξη που προκαλεί συζήτηση.
«Ζητείται ελπίς» – Το νέο κάλεσμα
Στην ανακοίνωσή του, ο Τσίπρας επαναφέρει τη φράση «Ζητείται ελπίς», παραπέμποντας συνειδητά στη διάσημη φράση του Αντώνη Σαμαράκη. Μιλά για «επικίνδυνο αδιέξοδο» της χώρας – οικονομικό, πολιτικό, γεωστρατηγικό και, πάνω απ’ όλα, ηθικό. Η Ελλάδα, όπως λέει, χρειάζεται πράξεις, όχι λόγια. Και η κοινωνία πρέπει να γίνει η ίδια η αλλαγή που προσδοκά.
Η ρητορική του Τσίπρα παραμένει αναγνωρίσιμη: συναισθηματική, αντισυστημική, εμποτισμένη με το λεξιλόγιο των κινημάτων. Ωστόσο, έχει πλέον μια μελαγχολία ενηλικίωσης. Δεν απευθύνεται πια ως ηγέτης που υπόσχεται ανατροπή, αλλά ως πολίτης που καλεί σε συλλογική ευθύνη. Το πολιτικό του κάλεσμα, αν και δεν έχει ακόμη σαφές πρόσημο, φαίνεται να στοχεύει στην κοινωνική πλειοψηφία που νιώθει αποκλεισμένη από την πολιτική αντιπροσώπευση.
Η κληρονομιά ενός απρόβλεπτου ηγέτη
Η πορεία του Αλέξη Τσίπρα αφήνει πίσω της ένα πολύπλοκο αποτύπωμα. Για τους υποστηρικτές του, υπήρξε ο μόνος που τόλμησε να τα βάλει με το ευρωπαϊκό κατεστημένο και να εκφράσει τους αδύναμους. Για τους επικριτές του, υπήρξε ένας πολιτικός που πρόδωσε τις ελπίδες μιας ολόκληρης γενιάς. Όπως και να έχει, κανείς δεν μπορεί να του αρνηθεί ότι σφράγισε μια εποχή.
Η παραίτηση από τη Βουλή ίσως δεν είναι το τέλος, αλλά μια νέα αρχή. Μπορεί να σηματοδοτεί μια περίοδο εσωτερικής ανασυγκρότησης, ίσως και προετοιμασίας για κάτι νέο – έξω από τα γνωστά πολιτικά σχήματα. Ο ίδιος το αφήνει ανοιχτό: «Δεν πιστεύω σε Μεσσίες, πιστεύω στη δύναμη του λαϊκού κινήματος».
Επιστροφή στην κοινωνία ή προετοιμασία για επιστροφή στην πολιτική;
Το ερώτημα που γεννάται είναι αν η «επιστροφή στην κοινωνική δράση» αποτελεί πράγματι ένα νέο κεφάλαιο ακτιβισμού ή ένα μεταβατικό στάδιο προς μια διαφορετική μορφή πολιτικής παρουσίας. Ο Τσίπρας έχει αποδείξει ότι ξέρει να περιμένει, να παρατηρεί και να επιστρέφει όταν το πολιτικό τοπίο ωριμάζει. Η ιστορία του δεν μοιάζει με ιστορία αποστρατείας, αλλά με ιστορία αναμονής.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφασή του φέρνει έναν τόνο ειλικρίνειας και ρήξης σε μια πολιτική σκηνή που σπανίως βλέπει ηγέτες να παραιτούνται χωρίς ανταλλάγματα. Ο Τσίπρας αποχωρεί από τη Βουλή, αλλά δεν αποχωρεί από τη δημόσια ζωή. Όπως έγραψε στο τέλος της ανακοίνωσής του: «Ίσως σύντομα να ταξιδέψουμε πάλι μαζί σε πιο όμορφες θάλασσες».
Το αν αυτές οι θάλασσες θα είναι ήρεμες ή φουρτουνιασμένες θα το δείξει ο χρόνος. Για την ώρα, ο Αλέξης Τσίπρας μοιάζει να επιστρέφει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε: στην κοινωνία, αναζητώντας ξανά την ελπίδα.
- Υπό στενή παρακολούθηση το “Πίρι Ρέις” – Διπλωματικός και στρατιωτικός συναγερμός στο Αιγαίο
- Ο Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – Το μήνυμά του στους Έλληνες
- Η παγκοσμιοποίηση και η ψευδαίσθηση της ευημερίας: Το στοίχημα που χάθηκε
- Διπλό φονικό στη Φοινικούντα – Νεκροί ο ιδιοκτήτης και ο εργαζόμενος κάμπινγκ
- Ξεκινά η Γ΄ Σύνοδος της Βουλής – Αγιασμός, εκλογές οργάνων και κατάθεση του προσχεδίου Προϋπολογισμού 2026