Το shutdown ως «ευκαιρία»: Ο Τραμπ, ο Βοτ και η μάχη για τον έλεγχο της Ουάσιγκτον

Το κλείσιμο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στις ΗΠΑ, αντί να λειτουργήσει ως πλήγμα για τον Ντόναλντ Τραμπ, μοιάζει να του δίνει νέα ώθηση.

Ο Αμερικανός πρόεδρος εκμεταλλεύεται το αδιέξοδο για να ενισχύσει τον έλεγχό του στο Οβάλ Γραφείο, παρουσιάζοντας το shutdown όχι ως κρίση, αλλά ως «άνευ προηγουμένου ευκαιρία» να περιορίσει θεσμούς που θεωρεί εχθρικούς. Οι Δημοκρατικοί, αντίθετα, το βλέπουν ως αναγκαίο κακό για να βάλουν φρένο στην αυταρχική εκτροπή του Λευκού Οίκου.

Ο Ρας Βοτ και το Project 2025

Στο πλευρό του Τραμπ βρίσκεται ο Ρας Βοτ, επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού. Στενός συνεργάτης και αρχιτέκτονας του ακροδεξιού Project 2025, αντιμετωπίζει το shutdown σαν πειραματικό πεδίο: πώς αποδυναμώνεται το Κογκρέσο, πώς εκκαθαρίζεται η γραφειοκρατία, πώς συγκεντρώνεται η εξουσία στον πρόεδρο. Ήδη ανακοίνωσε πάγωμα 8 δισ. δολαρίων σε έργα καθαρής ενέργειας σε 16 δημοκρατικές πολιτείες, ενώ μπλόκαρε άλλα 18 δισ. για υποδομές της Νέας Υόρκης, στοχεύοντας πολιτικά τον Τσακ Σούμερ και τον Χακίμ Τζέφρις. Οι κινήσεις αυτές αναμένεται να προσκρούσουν σε δικαστικές αμφισβητήσεις, καθώς η εξουσία του προϋπολογισμού ανήκει στο Κογκρέσο.

Επιθέσεις σε θεσμούς και αντιπάλους

Το τελευταίο διάστημα, ο Τραμπ κλιμακώνει την επίθεση στην ανεξαρτησία των θεσμών. Μίλησε σε εκατοντάδες στρατιωτικούς αξιωματούχους για «πόλεμο» εντός αμερικανικών πόλεων, έθεσε πανεπιστήμια ενώπιον εκβιαστικών συμφωνιών για χρηματοδότηση, ενώ πίεσε τη δικαιοσύνη να στοχοποιήσει πολιτικούς αντιπάλους όπως ο πρώην διευθυντής του FBI Τζέιμς Κόμεϊ και η γενική εισαγγελέας της Νέας Υόρκης Λετίσια Τζέιμς. Παράλληλα, έστρεψε τα βέλη του κατά του Open Society Foundations του Τζορτζ Σόρος, ενώ δεν δίστασε να απαιτήσει από τη Microsoft να απομακρύνει κορυφαίο στέλεχός της λόγω δεσμών με την κυβέρνηση Μπάιντεν.

Πολιτική αντιπαράθεση με… memes

Το shutdown δεν περιορίζεται στις οικονομικές και θεσμικές του συνέπειες, αλλά μετατρέπεται και σε επικοινωνιακό θέαμα. Από τον λογαριασμό του στο Truth Social, ο Τραμπ ανάρτησε βίντεο τεχνητής νοημοσύνης που σατιρίζουν τους Δημοκρατικούς – από τον Χακίμ Τζέφρις με καουμπόικο καπέλο έως τον Βοτ μεταμφιεσμένο σε Χάρο. Ο Τραμπ και ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς αξιοποιούν το χιούμορ για να εμφανίσουν τους αντιπάλους τους ως «βαρετούς γραφειοκράτες», ενώ οι ίδιοι παρουσιάζονται ως ηγέτες που χτυπούν το «βαθύ κράτος».

Το πολιτικό διακύβευμα

Η ουσία της σύγκρουσης είναι ποιος ορίζει τις προτεραιότητες της ομοσπονδιακής χρηματοδότησης. Οι Ρεπουμπλικανοί κατηγορούν τους Δημοκρατικούς ότι χρηματοδοτούν «παράνομους μετανάστες»· οι Δημοκρατικοί απαντούν ότι αυτό είναι ψευδές και προειδοποιούν πως η αποδυνάμωση κοινωνικών προγραμμάτων θα στραφεί εναντίον των χαμηλότερων εισοδηματικών τάξεων.

Ένα βήμα πιο κοντά στην ανεξέλεγκτη εξουσία

Το shutdown αποκαλύπτει μια νέα στρατηγική: η κρίση χρησιμοποιείται ως μοχλός για την επιβολή της ατζέντας Τραμπ. Είτε πρόκειται για απολύσεις στο δημόσιο είτε για περικοπές στην πράσινη ενέργεια, το μήνυμα είναι σαφές – ό,τι δεν εξυπηρετεί την προεδρική ατζέντα μπορεί να εξαφανιστεί. Οι Δημοκρατικοί ελπίζουν πως η κοινή γνώμη θα στραφεί εναντίον του Τραμπ όταν οι κοινωνικές συνέπειες γίνουν ορατές. Ωστόσο, προς το παρόν, ο πρόεδρος μοιάζει να έχει το πάνω χέρι, μετατρέποντας το shutdown σε εργαλείο ισχύος και σε θέαμα που κρατά την πολιτική σκηνή σε διαρκή αναβρασμό.