Η Τζέιν Γκούντολ, η γυναίκα που έμελλε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα ζώα και τον φυσικό κόσμο, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών. Το Ινστιτούτο Τζέιν Γκούντολ, που η ίδια ίδρυσε, ανακοίνωσε ότι πέθανε από φυσικά αίτια στην Καλιφόρνια, κατά τη διάρκεια περιοδείας της στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η είδηση σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής, αλλά και την αρχή μιας νέας κληρονομιάς που αφήνει πίσω της.
Γεννημένη σε ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό της Αγγλίας το 1934, η Γκούντολ ανέπτυξε από μικρή ηλικία μια ακατανίκητη περιέργεια για τα ζώα. Το παιδικό της πάθος μετατράπηκε σε μια επιστημονική αποστολή που την οδήγησε στην Αφρική και στη ζούγκλα της Τανζανίας, όπου ξεκίνησε να παρατηρεί και να μελετά τους χιμπατζήδες με έναν τρόπο που κανείς ως τότε δεν είχε τολμήσει.
Η γυναίκα που έσπασε τα στερεότυπα
Τη δεκαετία του 1960, σε μια εποχή που η επιστήμη κυριαρχούνταν σχεδόν αποκλειστικά από άνδρες, η Γκούντολ έκανε τολμηρά βήματα. Χωρίς πανεπιστημιακό τίτλο, αλλά με την καθοδήγηση του διάσημου ανθρωπολόγου Λούις Λήκι, απέδειξε ότι η παρατήρηση, η υπομονή και η ενσυναίσθηση μπορούν να φέρουν επαναστατικά αποτελέσματα. Ήταν η πρώτη που κατέγραψε ότι οι χιμπατζήδες χρησιμοποιούν εργαλεία – μια ανακάλυψη που ανέτρεψε τις αντιλήψεις για τη μοναδικότητα του ανθρώπου.
Η παρουσία της στο πεδίο, η ικανότητα να προσεγγίζει τα ζώα χωρίς φόβο και η αφοσίωση στη μελέτη τους, την κατέστησαν παγκόσμια πρωτοπόρο στην πρωτευοντολογία. Η Γκούντολ δεν ήταν απλώς επιστήμονας· ήταν και γυναίκα-σύμβολο, που απέδειξε ότι η επιστήμη μπορεί να αγκαλιάζει την ευαισθησία και την ανθρωπιά.
Από την επιστήμη στην ακτιβιστική δράση
Με το πέρασμα των χρόνων, η Γκούντολ άφησε κατά μέρος την αποκλειστική μελέτη των χιμπατζήδων και στράφηκε σε έναν ευρύτερο στόχο: την προστασία του πλανήτη. Ίδρυσε το Ινστιτούτο Τζέιν Γκούντολ, που προώθησε ερευνητικά προγράμματα και δράσεις για τη διατήρηση του περιβάλλοντος, ενώ το πρόγραμμα «Roots & Shoots» ενέπνευσε εκατομμύρια νέους σε όλο τον κόσμο να γίνουν ενεργοί πολίτες για τη φύση.
Ταξίδεψε ακατάπαυστα, μίλησε σε διεθνή φόρα, συναντήθηκε με ηγέτες κρατών αλλά και με κοινότητες σε απομακρυσμένα μέρη του κόσμου. Σε κάθε της ομιλία μετέφερε το ίδιο μήνυμα: ότι η προστασία της φύσης δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα για την επιβίωση της ανθρωπότητας.
Η κληρονομιά της Τζέιν Γκούντολ
Η Γκούντολ θα μείνει στην ιστορία όχι μόνο ως ηθολόγος που άλλαξε την επιστήμη, αλλά και ως ακτιβίστρια που αφιέρωσε τη ζωή της στην αποκατάσταση του φυσικού κόσμου. Το όνομά της συνδέθηκε με μια νέα αντίληψη για τη σχέση ανθρώπου και ζώου, βασισμένη στον σεβασμό και την αλληλεξάρτηση.
Σήμερα, η κληρονομιά της συνεχίζει να εμπνέει νέες γενιές επιστημόνων, ακτιβιστών και πολιτών. Η ζωή της δείχνει πως η περιέργεια ενός παιδιού μπορεί να εξελιχθεί σε παγκόσμιο κίνημα για τη σωτηρία του πλανήτη. Και ίσως αυτό να είναι το μεγαλύτερο μάθημα που μας αφήνει: ότι ακόμη και ένας άνθρωπος μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, αρκεί να μην πάψει ποτέ να πιστεύει στη δύναμη της φύσης και της δράσης.
- Παρέμβαση Τσίπρα στο Συμβούλιο της Ευρώπης: «Πράξη πειρατείας η επίθεση στο στολίσκο ανθρωπιστικής βοήθειας»
- Τζέιν Γκούντολ: Μια ζωή αφιερωμένη στη φύση και τον άνθρωπο
- Κοπεγχάγη: Μοιραίοι, άβουλοι και αδρανείς οι ευρωπαίοι ηγέτες
- Ισραηλινό μπλόκο στο Global Sumud Flotilla: Συνεχίζουν για Γάζα 30 σκάφη
- Λάουρα Κοβέσι: «Ήρθε η ώρα να καθαρίσουμε τους στάβλους του Αυγεία»