Gabriel Zucman: Η Δικαιοσύνη στη Φορολογία είναι η μόνη απάντηση στα προβλήματα της κοινωνίας και της οικονομίας – Τι είναι ο «φόρος Zucman»

Ο νέος ήρωας της γαλλικής οικονομικής σκηνής

Ο Gabriel Zucman, μόλις 38 ετών, δεν είναι πολιτικός, αλλά έχει καταφέρει να γίνει η πιο σημαντική και πολυσυζητημένη φιγούρα στη γαλλική οικονομική πολιτική. Με το βλέμμα του στραμμένο στη δίκαιη κατανομή του πλούτου, προτείνει μια τολμηρή αλλά δίκαιη λύση: κάθε νοικοκυριό με περιουσία άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ να πληρώνει ετήσιο φόρο 2% επί της συνολικής περιουσίας του, μια πρόταση που θα μπορούσε να αποφέρει έως 20 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Η πρόταση, γνωστή ως «φόρος Zucman», έχει κερδίσει την προσοχή της κοινωνίας σε μια στιγμή όπου η Γαλλία αντιμετωπίζει οικονομικές προκλήσεις και μια επικείμενη δημοσιονομική κρίση. Με αυτόν τον τρόπο, ο Zucman επιχειρεί να εξασφαλίσει ότι οι πλουσιότεροι Γάλλοι πληρώνουν το δίκαιο μερίδιο τους, μειώνοντας την ανισότητα και ενισχύοντας τη δημόσια χρηματοδότηση.

Η σημασία της πρότασης

Η πρόταση του Zucman δεν αφορά μόνο τον φόρο καθαυτό, αλλά την επαναφορά της ελπίδας ότι η δίκαιη φορολογία είναι δυνατή. Όπως επισημαίνει ο Pascal Saint-Amans, πρώην επικεφαλής της ΟΟΣΑ για τη διεθνή φορολογία, «η αξία του φόρου Zucman βρίσκεται στη διάγνωση και στο ότι καταρρίπτει την ιδέα ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει».

Η κοινωνική απήχηση της πρότασης είναι εντυπωσιακή. Έρευνα της Ifop έδειξε ότι το 86% των Γάλλων πολίτων βλέπει θετικά τον φόρο, αναδεικνύοντας την ισχυρή υποστήριξη της κοινής γνώμης για δικαιοσύνη και ισότητα.

Ο Gabriel Zucman: Ο άνθρωπος πίσω από την ιδέα

Μετά την επιτυχία του Thomas Piketty, ο Zucman αναδεικνύεται ως ο επόμενος «rock-star» οικονομολόγος της Γαλλίας. Το έργο του στις φορολογίες πλούτου έχει εμπνεύσει διεθνείς ηγέτες, όπως οι Elizabeth Warren και Bernie Sanders στις ΗΠΑ, ενώ το 2023 κέρδισε το John Bates Clark Medal, αναγνωρίζοντας τη διεθνή αξία του. Επιπλέον, έχει συμβουλεύσει τη Βραζιλία για την εισαγωγή παγκόσμιου ελάχιστου φόρου για δισεκατομμυριούχους, ενώ διδάσκει στο Παρίσι και στο Berkeley.

Ο Zucman συνδυάζει επιστημονική αυστηρότητα με ικανότητα επικοινωνίας, συζητώντας δημόσια και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μετατρέποντας τη θεωρία σε κατανοητή πράξη πολιτικής.

Αντιμετώπιση ανησυχιών και πρακτικές λύσεις

Κάποιοι επικριτές εκφράζουν φόβους για πιθανή φυγή κεφαλαίων ή επιπτώσεις στις νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά ανεξάρτητες μελέτες δείχνουν ότι οι οικονομικές συνέπειες θα είναι περιορισμένες. Ο Zucman έχει προτείνει ευέλικτες λύσεις, όπως η μεταφορά μετοχών στο κράτος για όσους δισεκατομμυριούχους δεν μπορούν να πληρώσουν σε μετρητά, διασφαλίζοντας τη συλλογή του φόρου και ενισχύοντας την κοινωνική δικαιοσύνη.

Η δημόσια αποδοχή και η αλλαγή της συζήτησης

Παρά τις αντιρρήσεις, ο Zucman έχει ήδη επιτύχει τον πιο σημαντικό στόχο του: να φέρει τη δίκαιη φορολογία στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης και να εμπνεύσει τον γαλλικό λαό για ένα πιο δίκαιο οικονομικό σύστημα. Η κοινωνία αναγνωρίζει ότι η ισότητα και η δικαιοσύνη μπορούν να γίνουν πραγματικότητα, χάρη στην τόλμη και το όραμα ενός νέου είδους οικονομολόγου.

Οι Βασικές Θέσεις του Gabriel Zucman

Φορολόγηση των πλουσίων για δικαιοσύνη: Ο Zucman θεωρεί ότι οι δισεκατομμυριούχοι πληρώνουν πολύ χαμηλότερους φόρους από το μέσο πολίτη και πρέπει να συμμετέχουν αναλογικά για να χρηματοδοτούν το κράτος.
Φόρος τουλάχιστον 2% για υπερ-πλούσιους: Προτείνει ετήσιο φόρο 2% σε περιουσίες άνω των 100 εκατ. ευρώ, που θα μπορούσε να φέρει έως 20 δισ. ευρώ στον γαλλικό προϋπολογισμό.
Μεταφορά μετοχών αντί μετρητών: Για δισεκατομμυριούχους που δεν μπορούν να πληρώσουν με μετρητά, προτείνει την μεταφορά μετοχών στο κράτος, ώστε να διασφαλιστεί η εισπραξιμότητα του φόρου.
Καταπολέμηση φοροαποφυγής: Στόχος του είναι να περιοριστεί η χρήση offshore λογαριασμών και άλλων μεθόδων φοροαποφυγής από τους πλούσιους.
Δικαιοσύνη και κοινωνική συναίνεση: Ο Zucman βλέπει τον φόρο ως μέσο μείωσης της κοινωνικής ανισότητας και ως απάντηση στη γενικότερη αίσθηση αδικίας που βιώνουν οι πολίτες.
Διατήρηση οικονομικού αντίκτυπου υπό έλεγχο: Αν και επικριτές προειδοποιούν για φυγή κεφαλαίων και πλήγμα στις startups, ανεξάρτητες μελέτες δείχνουν περιορισμένο αρνητικό οικονομικό αποτέλεσμα.