Οικονομική βόμβα με τα «Σπιτάκια ανακύκλωσης» – Οι Δήμοι πρέπει να επιστρέψουν 40 εκατ. ευρώ

Σοβαρό πλήγμα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση προκαλεί η απαίτηση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για επιστροφή περίπου 40 εκατ. ευρώ, λόγω υπερκοστολογημένων προμηθειών στα λεγόμενα «Σπιτάκια ανακύκλωσης».

Το υπουργείο ζητά από τους Συνδέσμους Διαχείρισης Απορριμμάτων και, μέσω αυτών, από τους δήμους, να επιστρέψουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια που χρηματοδότησαν τις εγκαταστάσεις, κρίνοντας τις δαπάνες «μη επιλέξιμες».

Υπερκοστολογήσεις και «φωτογραφικές» προδιαγραφές

Η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ), έπειτα από έλεγχο που προκάλεσε η Κομισιόν, διαπίστωσε ότι ο ΕΔΣΝΑ πλήρωσε για κάθε «Σπιτάκι ανακύκλωσης» 300.000 ευρώ, ενώ η ίδια κατασκευή διατίθετο από άλλη εταιρεία προς 66.000 ευρώ. Οι αρμόδιες αρχές δεν τεκμηρίωσαν την εκτιμώμενη αξία, ενώ οι τεχνικές προδιαγραφές κρίθηκαν περιοριστικές για τον ανταγωνισμό. Επιπλέον, το τελικό προϊόν που παραδόθηκε εμφάνιζε αποκλίσεις σε σχέση με τις προκηρυχθείσες προδιαγραφές.

Το ύψος των επιστροφών

Με βάση τις αποφάσεις του υπουργείου, οι πόροι που πρέπει να επιστραφούν ανέρχονται σε:

18,136 εκατ. ευρώ από τον ΕΔΣΝΑ,
10,955 εκατ. ευρώ από τον ΕΣΔΑΚ Κρήτης,
10,590 εκατ. ευρώ από τον ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου.

Συνολικά, οι επιστροφές φτάνουν τα 39,7 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα πρέπει να καταβληθούν εντός 15 ημερών από τις 24 Σεπτεμβρίου, διαφορετικά θα παρακρατηθούν από τις εισφορές των δήμων προς τους φορείς.

«Ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα;»

Ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, μιλά για «οδυνηρή επαναφορά του ζητήματος της κακοδιαχείρισης πόρων». Υπογραμμίζει ότι ο εξοπλισμός αφορούσε ανακύκλωση συσκευασιών, άρα η χρηματοδότησή του θα έπρεπε να προέλθει από τις εισφορές των εταιρειών-παραγωγών και όχι από ευρωπαϊκούς πόρους που διοχετεύτηκαν μέσω της Αυτοδιοίκησης. «Πρόκειται για τεράστια σπατάλη που σήμερα επιστρέφει ως οικονομικό βάρος», τονίζει, θέτοντας ερωτήματα για το αν οι φορείς διαχείρισης μπορούν να αντέξουν το κόστος ή θα οδηγηθούν σε πτώχευση και αν το βάρος τελικά θα μετακυλιστεί στους δημότες.

Η έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνά την ορθή ή μη χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων που διατέθηκαν για την προμήθεια των πολυκέντρων ανακύκλωσης στην Ελλάδα. Στο γραφείο των Ευρωπαίων εντεταλμένων Εισαγγελέων βρέθηκε ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Διονύσης Καλαματιανός, καταθέτοντας όλα τα έγγραφα του κοινοβουλευτικού ελέγχου που άσκησε το κόμμα για τα προβλήματα στον χώρο της ανακύκλωσης και ειδικότερα για το σκάνδαλο με τα «σπιτάκια». Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ υπενθυμίζει ότι από το 2020 έως το 2024 είχε καταθέσει 12 ερωτήσεις στη Βουλή για το θέμα, ενώ δηλώνει πως θα συνεχίσει να αναδεικνύει τα προβλήματα, ζητώντας απαντήσεις για την καθίζηση της ανακύκλωσης στη χώρα.

Προσφυγές και πολιτικές διαστάσεις

Οι φορείς έχουν δικαίωμα να προσβάλουν τις αποφάσεις εντός 60 ημερών. Ο νέος πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ έχει ήδη δεσμευτεί για προσφυγή και για πλήρη ενημέρωση των ελεγκτικών αρχών. Παράλληλα, ο περιφερειάρχης Αττικής, Νίκος Χαρδαλιάς, έχει παραπέμψει υποθέσεις της προηγούμενης διοίκησης Πατούλη στον οικονομικό εισαγγελέα.

Σκιά στην Αυτοδιοίκηση

Η υπόθεση δεν έχει μόνο οικονομικές, αλλά και πολιτικές συνέπειες, πλήττοντας την αξιοπιστία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες. «Αν δεν αποδοθούν ευθύνες, το κόστος θα το πληρώσουν οι δήμοι και οι δημότες», προειδοποιεί ο κ. Κωνσταντέλλος, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων αντίστοιχων εξελίξεων σε προμήθειες μέσω του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης».

Η «λυπητερή» των 40 εκατ. ευρώ αναδεικνύει με δραματικό τρόπο το πρόβλημα της κακοδιαχείρισης ευρωπαϊκών πόρων και επαναφέρει το ερώτημα: ποιος λογοδοτεί όταν η Αυτοδιοίκηση πληρώνει «χρυσάφι» για έργα που θα έπρεπε να κοστίζουν στο ένα πέμπτο της τιμής;