Οι συνεχείς παραβιάσεις του εναέριου χώρου από ρωσικά αεροσκάφη και drones προκαλούν έντονο προβληματισμό στις χώρες-μέλη της Συμμαχίας, με την Εσθονία, την Πολωνία και τη Λιθουανία να ζητούν σκληρότερη αντίδραση και την ηγεσία του ΝΑΤΟ να ισορροπεί ανάμεσα στην αποτροπή και τον κίνδυνο κλιμάκωσης.
Την περασμένη Παρασκευή, τρία ρωσικά MiG-31 παραβίασαν για 12 λεπτά τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, πριν αναχαιτιστούν από συμμαχικά μαχητικά, ανάμεσά τους ιταλικά F-35. Λίγες μέρες νωρίτερα, drones της Ρωσίας είχαν εισβάλει στο έδαφος της Πολωνίας, μερικά εκ των οποίων καταρρίφθηκαν από πολωνικά F-16 και ολλανδικά F-35.
Παρά την κλιμάκωση, η Μόσχα αρνείται κάθε παραβίαση, ενώ οι χώρες του ΝΑΤΟ δηλώνουν έτοιμες να προχωρήσουν ακόμη και σε καταρρίψεις.
Οι μυστικοί κανόνες εμπλοκής
Οι κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ παραμένουν απόρρητοι, καθώς καθορίζουν πότε και πώς μπορεί να γίνει χρήση βίας. Όπως εξηγούν πρώην αξιωματούχοι, η συμμαχία λειτουργεί με γνώμονα τον αμυντικό της χαρακτήρα και την αποτροπή συγκρούσεων. Ωστόσο, κάθε χώρα διατηρεί το δικαίωμα να δράσει αυτόνομα στον εθνικό της εναέριο χώρο.
Ήδη η Λιθουανία ανακοίνωσε νέους κανόνες για ταχύτερη αντίδραση, ενώ η Ρουμανία συγκαλεί το Ανώτατο Συμβούλιο Άμυνας για να εξετάσει αντίστοιχα μέτρα.
Γιατί δεν κατέρριψε τα MiG το ΝΑΤΟ
Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα της Συμμαχίας Μαρκ Ρούτε, τα ρωσικά αεροσκάφη δεν συνιστούσαν «άμεση απειλή» στην Εσθονία, γι’ αυτό και δεν δόθηκε εντολή κατάρριψης. Παράγοντες όπως ο κίνδυνος κλιμάκωσης και η αβεβαιότητα για τη στάση των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, επιδρούν καθοριστικά στις αποφάσεις.
«Κανείς δεν θα ξεκινήσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο για αυτό», σχολίασε Ουκρανός αναλυτής, υπογραμμίζοντας το δίλημμα ανάμεσα στην αυστηρή απάντηση και την ψύχραιμη αποτροπή.
Συζητήσεις για αυστηρότερους κανόνες
Η Εσθονία και η Πολωνία πιέζουν για αλλαγή των κανόνων εμπλοκής στις αποστολές αεροπορικής αστυνόμευσης, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία αντίδρασης. Επισήμως, οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει να εγκριθεί από το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο με ομοφωνία, αν και ο ανώτατος διοικητής στην Ευρώπη (SACEUR) έχει αποκτήσει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων μετά το 2022.
Η τελευταία κατάρριψη ρωσικού αεροσκάφους
Η τελευταία φορά που χώρα του ΝΑΤΟ κατέρριψε ρωσικό αεροσκάφος ήταν το 2015, όταν η Τουρκία χτύπησε ένα Sukhoi-24M στα σύνορα με τη Συρία, μετά από παραβίαση 17 δευτερολέπτων. Η απόφαση ελήφθη τότε σε εθνικό επίπεδο, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με το ΝΑΤΟ, γεγονός που δείχνει την ευελιξία των χωρών μελών όταν θεωρούν ότι απειλούνται άμεσα.
Σήμερα, το ερώτημα παραμένει: θα επιμείνει η Συμμαχία στη στρατηγική αποτροπής ή θα ανοίξει τον δρόμο για πιο επιθετικές αντιδράσεις απέναντι στις ρωσικές προκλήσεις;
- «Trump emmerde le monde»: Η ομιλία Τραμπ στον ΟΗΕ προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις
- Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου 2025: Αυλαία με το ντοκιμαντέρ “70 Χρόνια Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου – Μέσα από τα Μάτια τους”
- «Καταζητείται»: Αφίσες κατά Ερντογάν στους δρόμους των ΗΠΑ πριν τη συνάντηση με Τραμπ
- Μακρόν: Ενίσχυση αντίδρασης ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας αλλά χωρίς χωρίς στρατιωτική εμπλοκή
- Νέα αιτήματα εκταφής θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών