NewsEdit Η αμερικανοκινεζική αντιπαράθεση φτάνει πλέον και κάτω στον Πειραιά, στο λιμάνι, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να εξετάζουν σενάρια περιορισμού της κινεζικής παρουσίας στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας.
Όπως αποκάλυψε το Reuters, η κυβέρνηση Τραμπ σχεδίαζε να εκδιώξει την COSCO από τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς, σε μια στρατηγική που εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια της Ουάσινγκτον να ανακόψει την παγκόσμια ναυτιλιακή επιρροή του Πεκίνου.
Ο φόβος στρατηγικής μειονεξίας
Σύμφωνα με τρεις πηγές που επικαλείται το Reuters, αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου θεωρούσαν ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μειονεκτική θέση έναντι της Κίνας σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης, εξαιτίας της εξάρτησής τους από ξένα πλοία και λιμάνια. Ο αμερικανικός εμπορικός στόλος κρίνεται ανεπαρκής για την υποστήριξη στρατιωτικών επιχειρήσεων, γεγονός που οδηγεί την Ουάσινγκτον στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων.
Πιέσεις για αγορά κινεζικών μεριδίων
Οι επιλογές που εξετάζονταν περιελάμβαναν την ενίσχυση ιδιωτικών αμερικανικών ή δυτικών εταιρειών προκειμένου να αποκτήσουν κινεζικά μερίδια σε λιμάνια ανά τον κόσμο. Αν και καμία συγκεκριμένη εταιρεία δεν κατονομάστηκε, το παράδειγμα της BlackRock, που ενδιαφέρθηκε για λιμενικά περιουσιακά στοιχεία της CK Hutchison σε 23 χώρες, μεταξύ αυτών και στη Διώρυγα του Παναμά, προβαλλόταν ως υπόδειγμα.
Ο Πειραιάς στο μικροσκόπιο
Η COSCO κατέχει το 67% του ΟΛΠ, γεγονός που έχει θέσει το λιμάνι του Πειραιά στην κορυφή των αμερικανικών ανησυχιών. Πηγή προσκείμενη σε Κινέζους επενδυτές στη ναυτιλία υποστήριξε ότι ήδη υπάρχει προβληματισμός στο Πεκίνο για ενδεχόμενη αμερικανική στοχοποίηση της ελληνικής επένδυσης. Από την πλευρά τους, η COSCO και η ελληνική κυβέρνηση απέφυγαν να σχολιάσουν, ενώ Έλληνες αξιωματούχοι είχαν δηλώσει στο παρελθόν ότι δεν έχουν καμία ένδειξη για πιθανές αλλαγές στον έλεγχο του λιμανιού.
Μαύρη λίστα και προειδοποιήσεις
Τον περασμένο Ιανουάριο, το Πεντάγωνο πρόσθεσε την COSCO στη λίστα εταιρειών που θεωρεί ότι συνδέονται με τον κινεζικό στρατό. Αν και η κίνηση αυτή δεν συνεπάγεται άμεσες κυρώσεις, αποτελεί μήνυμα για ενδεχόμενες επόμενες κινήσεις. Το Πεκίνο, από την πλευρά του, καταγγέλλει ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να κατασκευάσουν τη «θεωρία της κινεζικής απειλής» ώστε να πιέσουν τους συμμάχους τους να ευθυγραμμιστούν με τις αμερικανικές στρατηγικές στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Η παγκόσμια διάσταση της σύγκρουσης
Η Ουάσινγκτον ενισχύει την εγχώρια ναυπηγική βιομηχανία και επανεξετάζει στρατηγικά θαλάσσια περάσματα, όπως το Στενό του Γιβραλτάρ, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη ναυτιλιακή ισχύ του Πεκίνου. Η Κίνα, μέσω της COSCO και άλλων κρατικών κολοσσών, έχει αποκτήσει ή μισθώσει δεκάδες λιμάνια ανά τον κόσμο, εντάσσοντάς τα στην πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος». Σύμφωνα με το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, μέχρι τον Αύγουστο του 2024 είχε παρουσία σε 129 λιμενικά έργα διεθνώς.
Η Μεσόγειος ως πεδίο αντιπαράθεσης
Εκτός από την Ελλάδα, οι αμερικανικές ανησυχίες επεκτείνονται στην Ισπανία, όπου η COSCO διαχειρίζεται τερματικούς σταθμούς στη Βαλένθια και το Μπιλμπάο. Η στάση του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, που επιδιώκει εμβάθυνση των εμπορικών σχέσεων με την Κίνα, προκαλεί πρόσθετη καχυποψία στην Ουάσινγκτον.
Ο νέος ψυχρός πόλεμος στη θάλασσα
Η αντιπαράθεση για τα λιμάνια και τη ναυτιλία εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της σκληρής αμερικανοκινεζικής σύγκρουσης. Για τις ΗΠΑ, η COSCO στον Πειραιά δεν αποτελεί μόνο οικονομικό αλλά και στρατηγικό ζήτημα. Για την Κίνα, αντίθετα, είναι κομβικό τμήμα ενός παγκόσμιου δικτύου που την καθιστά αναπόφευκτο παίκτη στις θαλάσσιες μεταφορές του 21ου αιώνα.