NewsEdit Μια παραμελημένη τροπική ασθένεια, που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν αποκλειστικά λατινοαμερικανικό φαινόμενο, εξαπλώνεται πλέον και σε αμερικανικό έδαφος.
Η νόσος του Chagas, που προκαλείται από το παράσιτο Trypanosoma cruzi και μεταδίδεται μέσω των λεγόμενων «κοριών του φιλιού», εμφανίζει σταθερή παρουσία σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ, γεγονός που ωθεί τους επιστήμονες να μιλούν για ενδημικότητα.
Από «εισαγόμενη» σε ενδημική
Μέχρι σήμερα, η Chagas ήταν γνωστή ως νόσος που πλήττει κυρίως τη Λατινική Αμερική, όπου αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες καρδιοπαθειών. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Emerging Infectious Diseases του CDC, η πάθηση έχει πια εγκατασταθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ερευνητές προειδοποιούν ότι η απουσία επίσημης αναγνώρισης της ενδημικότητάς της στερεί από τους ασθενείς την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Οι «κοριοί του φιλιού» και οι τρόποι μετάδοσης
Τα τριατομίνια, γνωστά και ως «κοριοί του φιλιού», τρέφονται με αίμα τη νύχτα και μεταδίδουν το παράσιτο μέσω των περιττωμάτων τους. Η μόλυνση μπορεί να προκύψει από αμυχές στο δέρμα, μέσω των βλεννογόνων, αλλά και από τροφή, μεταγγίσεις, μεταμοσχεύσεις ή κατά την κύηση από μητέρα σε παιδί. Η κλιματική αλλαγή διευκολύνει την εξάπλωσή τους, με αποτέλεσμα να έχουν εντοπιστεί σε 32 πολιτείες, από το Τέξας έως την Καλιφόρνια και τον Μισισιπή.
Συμπτώματα και κίνδυνοι
Τα πρώιμα σημάδια της νόσου περιλαμβάνουν πυρετό, μυαλγίες, εξανθήματα και εμετούς, τα οποία συχνά περνούν απαρατήρητα. Σε ένα ποσοστό 20%–30% των περιπτώσεων, η λοίμωξη οδηγεί σε σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικά επεισόδια ή χρόνιες διαταραχές του πεπτικού και του νευρικού συστήματος.
Διάγνωση και θεραπεία
Η Chagas μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με βενζινιδαζόλη ή νιφουρτιμόξη, αλλά μόνο εφόσον διαγνωστεί εγκαίρως. Στις ΗΠΑ, περίπου 280.000 άνθρωποι εκτιμάται ότι πάσχουν από τη νόσο, αν και πολλοί το αγνοούν – συχνά το ανακαλύπτουν τυχαία κατά τον έλεγχο αίματος, που εφαρμόζεται υποχρεωτικά από το 2007.
Σημείο καμπής για τη δημόσια υγεία
Ειδικοί, όπως ο Δρ. Μάριο Γκριβάλγια από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο, τονίζουν ότι η αναγνώριση της Chagas ως ενδημικής θα αλλάξει τα δεδομένα στη δημόσια υγεία: θα εξασφαλίσει περισσότερη χρηματοδότηση, επιτήρηση και ενημερωτικές εκστρατείες. Οι γιατροί ζητούν οργανωμένα προγράμματα πρόληψης, αντίστοιχα με εκείνα που εφαρμόζονται για τα κουνούπια, καθώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει εθνικό σχέδιο για τους «κοριούς του φιλιού».
Η αθέατη απειλή
Σύμφωνα με τα στοιχεία, μολυσμένα θηλαστικά έχουν βρεθεί σε τουλάχιστον 17 πολιτείες, από ρακούν και αρμαντίλλο μέχρι κογιότ και γάτες. Στη Φλόριντα, έρευνες έδειξαν ότι το 30% των εντόμων φέρει το παράσιτο. «Ο κόσμος είναι φοβισμένος – και έχει δίκιο», δηλώνει ο λοιμωξιολόγος Δρ. Νόρμαν Μπίτι, που μελετά τη νόσο πάνω από δέκα χρόνια.
Από την ανακάλυψη στη σημερινή απειλή
Η νόσος του Chagas ανακαλύφθηκε το 1909 στη Βραζιλία από τον γιατρό Κάρλος Τσάγκας, από τον οποίο πήρε και το όνομά της. Στη Λατινική Αμερική υπολογίζεται ότι πάνω από 6 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τη λοίμωξη, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την έχει χαρακτηρίσει «παραμελημένη τροπική νόσο», καθώς για δεκαετίες έμενε στο περιθώριο των πολιτικών υγείας. Με τη μετανάστευση, την παγκοσμιοποίηση και την κλιματική αλλαγή, η Chagas ξεπέρασε τα γεωγραφικά της όρια και πλέον απασχολεί σοβαρά και χώρες εκτός Λατινικής Αμερικής, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ευρώπη και την Ιαπωνία.