NewsEdit Τα κύματα καύσωνα, η ξηρασία και οι πλημμύρες που έπληξαν την Ευρώπη το καλοκαίρι του 2025 άφησαν πίσω τους οικονομικές απώλειες ύψους 43 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε σήμερα από ομάδα οικονομολόγων του Πανεπιστημίου Μανχάιμ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η έρευνα επισημαίνει ότι αυτά τα κόστη αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου, καθώς οι πραγματικές οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης θα φανούν σε βάθος χρόνου.
Το άμεσο πλήγμα στην οικονομία από ένα και μόνο καλοκαίρι γεμάτο καύσωνες, ξηρασία και πλημμύρες ανήλθε στο 0,26% του οικονομικού προϊόντος της ΕΕ το 2024, σύμφωνα με την ταχεία ανάλυση, η οποία δεν έχει αξιολογηθεί από ομότιμους, αλλά βασίζεται στη σχέση μεταξύ καιρού και οικονομικών δεδομένων που δημοσιεύθηκαν αυτόν τον μήνα.
Η μεγαλύτερη ζημιά προκλήθηκε στην Κύπρο, την Ελλάδα, τη Μάλτα και τη Βουλγαρία – καθεμία από τις οποίες υπέστη βραχυπρόθεσμες απώλειες άνω του 1% της «ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας» (ΑΠΑ) του 2024. Ακολούθησαν άλλες μεσογειακές χώρες, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία.
Οι οικονομολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα χαρακτήρισαν τα αποτελέσματα ως «συντηρητικά» επειδή δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι πρωτοφανείς πυρκαγιές που κατέστρεψαν τη νότια Ευρώπη τον περασμένο μήνα ή την επιδεινούμενη επίδραση ακραίων καιρικών φαινομένων που πλήττουν την ίδια στιγμή τον πλανήτη.
Ο Σεχρίς Ουσμάν, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι οι «έγκαιρες εκτιμήσεις» της μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ελλείψει επίσημων δεδομένων. «Το πραγματικό κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων έρχεται στην επιφάνεια αργά, επειδή αυτά τα γεγονότα επηρεάζουν ζωές και μέσα διαβίωσης μέσω ενός ευρέος φάσματος καναλιών που εκτείνονται πέρα από τον αρχικό αντίκτυπο».
Μια πολυδιάστατη ανάλυση των ζημιών
Η μελέτη της Σεχρίς Ουσμάν και των συνεργατών της βασίζεται σε μετεωρολογικά δεδομένα και οικονομικά μοντέλα που εξετάζουν όχι μόνο τις άμεσες ζημιές από την καταστροφή υποδομών, κατοικιών και καλλιεργειών, αλλά και τις έμμεσες συνέπειες. Αυτές περιλαμβάνουν τις απώλειες παραγωγής λόγω καθυστερήσεων στην αποκατάσταση εργοστασίων, το κοινωνικό και οικονομικό κόστος των απωλειών ανθρώπινων ζωών, καθώς και την αναγκαστική προσαρμογή στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες. Η μελέτη υπογραμμίζει ότι οι οικονομικές συνέπειες επεκτείνονται πολύ πέρα από τον αρχικό αντίκτυπο των φυσικών καταστροφών, ενώ η έλλειψη βασικών προϊόντων εξαιτίας της ξηρασίας μπορεί να οδηγήσει σε πληθωριστικές πιέσεις.
Προβλέψεις για κόστος 126 δισ. ευρώ μέχρι το 2029
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, οι ερευνητές εκτιμούν ότι το συνολικό μακροοικονομικό κόστος των ζημιών που προκάλεσε το καλοκαίρι του 2025 θα μπορούσε να φτάσει τα 126 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2029. Οι χώρες που επλήγησαν περισσότερο είναι η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιταλία, οι οποίες κατέγραψαν άμεσες απώλειες άνω των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ η καθεμία. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι οι απώλειες σε αυτές τις χώρες μπορεί να υπερβούν τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα στα επόμενα χρόνια, καθώς οι παρατεταμένοι καύσωνες και η ξηρασία γίνονται όλο και πιο συχνά φαινόμενα.
Απειλή και για τις βόρειες χώρες
Αν και οι χώρες της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης είχαν μικρότερες οικονομικές απώλειες το φετινό καλοκαίρι, οι ειδικοί προειδοποιούν για αυξανόμενο κίνδυνο πλημμυρών, που τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί στις περιοχές αυτές. Η μελέτη τονίζει ότι η γεωγραφική διαφοροποίηση των κινδύνων δεν μειώνει τη συνολική επιβάρυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά αντίθετα αναδεικνύει την πολυπλοκότητα της κλιματικής κρίσης.
Υποεκτιμημένες απώλειες και αθέατες συνέπειες
Οι συντάκτες της μελέτης σημειώνουν ότι οι εκτιμήσεις πιθανότατα υπολείπονται της πραγματικής ζημιάς, καθώς δεν συνυπολογίζουν πλήρως το σωρευτικό αποτέλεσμα πολλαπλών κυμάτων καύσωνα και ξηρασίας, ούτε τις επιπτώσεις άλλων ακραίων φαινομένων, όπως οι πυρκαγιές. Επιπλέον, οι αριθμοί που ανακοινώνουν οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρείες αφορούν κυρίως υλικές ζημιές, παραλείποντας έμμεσες συνέπειες όπως η πτώση της παραγωγικότητας λόγω υψηλών θερμοκρασιών.
Η κλιματική αλλαγή ως οικονομική απειλή
Η έκθεση καταλήγει ότι η κλιματική κρίση δεν είναι μόνο περιβαλλοντική πρόκληση αλλά και σοβαρή οικονομική απειλή για την Ευρώπη. Η εντεινόμενη συχνότητα και σφοδρότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων απαιτεί άμεσες επενδύσεις σε ανθεκτικές υποδομές, στρατηγικές πρόληψης και πολιτικές προσαρμογής, προκειμένου να περιοριστεί το οικονομικό κόστος που ήδη διαγράφεται τεράστιο.
- Τσίπρας για τον Παλαιστίνιο σκηνοθέτη Μπασέλ Άντρα: «Ντροπή για την Ευρώπη και την Ελλάδα η στάση απέναντι στον όλεθρο των Παλαιστινίων»
- Κλιματική κρίση: Ζημιές-ρεκόρ 43 δισ. ευρώ στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2025
- Τουρκική βγάζει στο Αιγαίο το «Πίρι Ρέις»
- Θάνατος Βασίλη Καλογήρου: Υπόνοιες εγκληματικής ενέργειας από τη μητέρα του – “Του έκοψαν το δάχτυλο εν ζωή”
- «…και στο τέλος κερδίζουν πάντα οι Γερμανοί»: Πρωταθλήτρια Ευρώπης στο Eurobasket 2025