«Internet is Dead»: Πώς η τεχνητή νοημοσύνη και τα bots “σκότωσαν” το διαδίκτυο

Η παλιά θεωρία συνωμοσίας για ένα διαδίκτυο γεμάτο bots και άδειο από ανθρώπους μοιάζει σήμερα πιο αληθοφανής από ποτέ, καθώς η μαζική παραγωγή περιεχομένου από αλγορίθμους ανατρέπει την ισορροπία της ψηφιακής πραγματικότητας.

Από αστεία θεωρία σε ανησυχητική πραγματικότητα

«Ποτέ δεν πήρα στα σοβαρά τη θεωρία του νεκρού διαδικτύου, αλλά φαίνεται ότι υπάρχουν πραγματικά πολλοί λογαριασμοί Twitter που λειτουργούν με LLM», έγραψε πρόσφατα ο Σαμ Άλτμαν, CEO της OpenAI, που δημιούργησε το ChatGPT. Η ανάρτησή του αναζωπύρωσε τη συζήτηση γύρω από μια θεωρία που γεννήθηκε το 2021 σε διαδικτυακό φόρουμ: ότι το διαδίκτυο δεν είναι πλέον ένας χώρος ανθρώπινης επικοινωνίας, αλλά ένα οικοσύστημα όπου οι αλγόριθμοι και τα bots παράγουν και καταναλώνουν περιεχόμενο μεταξύ τους.

Το περιοδικό The Atlantic είχε χαρακτηρίσει τότε την ιδέα «λανθασμένη, αλλά αληθοφανή». Σήμερα, όμως, με την έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης και τη μαζική δημιουργία περιεχομένου από αλγορίθμους, οι φόβοι εκείνης της εποχής φαίνεται να αποκτούν υπόσταση.

Bots, διαφημίσεις και η κατάρρευση του επιχειρηματικού μοντέλου

Η οικονομία του διαδικτύου βασίζεται στην προσοχή των χρηστών: οι δημιουργοί περιεχομένου πληρώνονται μέσω των διαφημίσεων που βλέπουν οι πραγματικοί άνθρωποι. Ωστόσο, έρευνα της Adalytics αποκάλυψε ότι εκατομμύρια διαφημίσεις μεγάλων εταιρειών καταλήγουν να εμφανίζονται σε bots, όχι σε ανθρώπους, υπονομεύοντας τα έσοδα των δημιουργών.

Σύμφωνα με την Imperva, το 2024 τα bots αποτέλεσαν για πρώτη φορά την πλειονότητα της διαδικτυακής κίνησης, ξεπερνώντας το 51%. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι διαφημίσεις κατέληξαν να «προβάλλονται» από τα ίδια τα bots της Google στους δικούς της διακομιστές, αποκαλύπτοντας το μέγεθος της ψηφιακής παραπλάνησης.

Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει τις ισορροπίες

Η εμφάνιση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης το 2022 έφερε νέο κύμα περιεχομένου. Έρευνα της Originality AI έδειξε ότι τα άρθρα που περιλαμβάνουν κείμενο παραγόμενο από AI στα κορυφαία αποτελέσματα της Google αυξήθηκαν κατά 400% από την κυκλοφορία του ChatGPT. Παράλληλα, οι μηχανές αναζήτησης άρχισαν να παρέχουν περιλήψεις άρθρων που συντάσσονται από AI, μειώνοντας την επισκεψιμότητα στις ιστοσελίδες δημιουργών και περιορίζοντας τα διαφημιστικά τους έσοδα.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό: αν το περιεχόμενο που κυριαρχεί στο διαδίκτυο δεν προέρχεται από ανθρώπους, η δημόσια συζήτηση κινδυνεύει να χάσει την επαφή της με την πραγματικότητα.

Ορατός κίνδυνος για δημιουργούς και κοινωνία

Η εκτεταμένη χρήση τεχνητής νοημοσύνης έχει και άλλες παρενέργειες. Τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα, όπως το ChatGPT, εκπαιδεύονται από περιεχόμενο υψηλής ποιότητας που παράγουν άνθρωποι. Αν αυτό το περιεχόμενο μειωθεί, η τεχνολογία θα βρεθεί σε φαύλο κύκλο, τροφοδοτώντας τον εαυτό της με δεδομένα χαμηλής αξίας.

Η αλλαγή δεν είναι μόνο τεχνική. Έρευνα του Scientific American έδειξε ότι λέξεις και εκφράσεις που χρησιμοποιεί το ChatGPT εμφανίζονται όλο και περισσότερο σε podcasts, δείχνοντας ότι η γλώσσα της τεχνητής νοημοσύνης επηρεάζει τους ίδιους τους ανθρώπους. «Οι πραγματικοί άνθρωποι αρχίζουν να μοιάζουν με bots», παρατήρησε ο Άλτμαν.

Το διαδίκτυο μπροστά σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί ανησυχίες για το μέλλον της δημόσιας σφαίρας. Η ανθρώπινη συμμετοχή στο διαδίκτυο λειτουργεί ως «άγκυρα» της πραγματικότητας, φέρνοντας εμπειρίες, συναισθήματα και γνήσιες απόψεις. Αν η δημιουργία περιεχομένου περάσει οριστικά στα χέρια αλγορίθμων, το διαδίκτυο μπορεί να εξελιχθεί σε έναν εικονικό καθρέφτη που αναπαράγει τεχνητές αφηγήσεις, απομακρυσμένες από την πραγματικότητα.

Η παλιά θεωρία συνωμοσίας για το «νεκρό διαδίκτυο» ίσως δεν ήταν τελικά τόσο εξωπραγματική.