Σαν σήμερα, πριν από 80 χρόνια, στις 2 Σεπτεμβρίου 1945, η Ιαπωνία υπέγραψε την άνευ όρων συνθηκολόγηση με τους Συμμάχους, βάζοντας οριστικό τέλος στον πιο αιματηρό πόλεμο της Ιστορίας.
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, που ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 1939, διήρκησε έξι χρόνια και βύθισε την ανθρωπότητα σε πρωτοφανή καταστροφή, αφήνοντας πίσω του εκατομμύρια νεκρούς και κατεστραμμένες πόλεις.
Ο απόηχος της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι
Η παράδοση της Ιαπωνίας ήρθε λίγες εβδομάδες μετά τη ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, στις 6 και 9 Αυγούστου 1945. Οι επιθέσεις της αμερικανικής αεροπορίας άφησαν πίσω τους ανείπωτη καταστροφή, επιταχύνοντας το τέλος του πολέμου και ανοίγοντας την πυρηνική εποχή.
Η ιστορική τελετή στο θωρηκτό «Μισσούρι»
Η υπογραφή της συνθηκολόγησης έγινε στον κόλπο του Τόκιο, πάνω στο αμερικανικό θωρηκτό «Μισσούρι», παρουσία εκπροσώπων των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Σοβιετικής Ένωσης και της Κίνας. Πάνω από 100 συμμαχικά πολεμικά πλοία αγκυροβόλησαν στον κόλπο για την περίσταση, σε μια εντυπωσιακή τελετή που σηματοδότησε το τέλος του πολέμου.
Στο έγγραφο της συνθηκολόγησης οι Ιάπωνες δήλωναν πλήρη αποδοχή των όρων των Συμμάχων, ενώ αναγνωριζόταν ότι η εξουσία του Αυτοκράτορα και της ιαπωνικής κυβέρνησης θα τελούσε υπό τον έλεγχο του ανώτατου συμμαχικού διοικητή.
Ημέρα «εκδίκησης» για το Περλ Χάρμπορ
Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρούμαν, χαρακτήρισε τη στιγμή «ημέρα ανταπόδοσης», υπενθυμίζοντας την ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, τον Δεκέμβριο του 1941, που είχε συγκλονίσει την Αμερική και οδήγησε στην εμπλοκή της στον πόλεμο.
Ο Στάλιν και η «κοπρώνα» του φασισμού
Η Σοβιετική Ένωση, που είχε κηρύξει τον πόλεμο στην Ιαπωνία λίγες ημέρες νωρίτερα, πανηγύριζε επίσης τη νίκη. Σε ομιλία του, ο Ιωσήφ Στάλιν χαρακτήρισε τη Γερμανία και την Ιαπωνία «κοπρώνες του φασισμού», υπογραμμίζοντας ότι οι δύο αυτές δυνάμεις έσυραν την ανθρωπότητα στην καταστροφή. Παρά την ένταση που θα ακολουθούσε στον Ψυχρό Πόλεμο, ο Στάλιν εξήρε τη συμβολή ΗΠΑ, Μεγάλης Βρετανίας και Κίνας στην τελική νίκη.
Η ταπεινή υπακοή της Ιαπωνίας
Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Χιγκάσι Κούνι απηύθυνε μήνυμα προς τον λαό, ζητώντας «ταπεινή υπακοή» στις εντολές του Αυτοκράτορα, καλώντας τους Ιάπωνες να υπομείνουν το ανυπόφορο και να προχωρήσουν στην ανοικοδόμηση της χώρας.
Το όραμα του Μακ Άρθουρ για έναν καλύτερο κόσμο
Ο στρατηγός Ντάγκλας Μακ Άρθουρ, επικεφαλής των συμμαχικών δυνάμεων στον Ειρηνικό, εξέφρασε την ελπίδα πως η συνθηκολόγηση θα έθετε τα θεμέλια για έναν κόσμο ειρήνης, δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας.
Η Ελλάδα στον απόηχο της νίκης
Την ώρα που ο κόσμος πανηγύριζε το τέλος του πολέμου, η Ελλάδα βρισκόταν σε βαθιά κρίση, στον δρόμο προς τον Εμφύλιο. Στο πρωτοσέλιδό του, το «Βήμα» προειδοποιούσε: «Η Ελλάς χάνει τη μάχη της Ειρήνης», αναφερόμενο στην απουσία της χώρας από τις μεταπολεμικές διεργασίες και τη βιομηχανική ανοικοδόμηση της Ευρώπης.
Η 2α Σεπτεμβρίου 1945 έμεινε στην Ιστορία ως η ημέρα που ο κόσμος γύρισε σελίδα. Ωστόσο, για πολλές χώρες, όπως η Ελλάδα, η ειρήνη αποδείχθηκε δύσκολη και εύθραυστη, σηματοδοτώντας νέες συγκρούσεις και διχασμούς.