NewsEdit Η χώρα βιώνει ένα εκρηκτικό δημογραφικό μείγμα: υπογεννητικότητα, φυγή νέων, γήρανση του πληθυσμού και έλλειμμα μεταναστευτικού δυναμικού απειλούν τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, τη λειτουργία κρίσιμων κλάδων της οικονομίας και τη συνολική αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας.
Ταυτόχρονα, η απουσία συνεκτικής πολιτικής αφήνει κενά που άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά.
Η αποψίλωση των νέων και η γήρανση του πληθυσμού
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Καθημερινή (14/8/2025), από το 2008 η ομάδα των 30άρηδων μειώθηκε κατά περίπου 700.000 άτομα, ενώ οι πολίτες άνω των 65 ετών αυξήθηκαν κατά 405.000. Η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους υποχωρεί σήμερα στους 1,7 προς 1, πολύ κάτω από το απαιτούμενο 4 προς 1 για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
Παράλληλα, διαφοροποιείται η σύνθεση του πληθυσμού: το ποσοστό των μεταναστών μειώθηκε από 6,5% το 2008 σε 3% το 2024. Η πληθυσμιακή δυναμική καθορίζεται από το ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων και μετανάστευσης, και αυτή τη στιγμή οι αρνητικές ροές υπερισχύουν. Το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) επισημαίνει ότι οι γεννήσεις δεν αντισταθμίζουν πλέον ούτε τους θανάτους ούτε τη φυγή των νέων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας κάτω από τα 10 εκατομμύρια έως το 2030, καταγράφοντας σωρευτική πτώση άνω του 4% σε σχέση με το 2022.
Έλλειμμα εργατικού δυναμικού σε κρίσιμους τομείς
Η υπογεννητικότητα και η φυγή νέων έχουν άμεσες οικονομικές συνέπειες. Ο τουρισμός, η εστίαση, η γεωργία, οι κατασκευές και η βιομηχανία καταγράφουν σημαντικά ελλείμματα εργατικού δυναμικού. Στον αγροτικό τομέα, για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, η έλλειψη εργατών συνιστά απειλή για τη βιωσιμότητα βασικών καλλιεργειών.
Τα παραπάνω δείχνουν την αποτυχία τόσο της δημογραφικής όσο και της μεταναστευτικής πολιτικής, η οποία αφήνει ακάλυπτα τα κενά που απαιτούνται για τη σταθερότητα της οικονομίας και του ασφαλιστικού συστήματος.
Δημογραφικό: Η Ελλάδα αργοπεθαίνει
Η Ισπανία: Αντιπαράδειγμα με στοχευμένες πολιτικές
Η Ισπανία προσφέρει ένα αντίθετο μοντέλο διαχείρισης των δημογραφικών και μεταναστευτικών προκλήσεων. Οι New York Times (11/8/2025) αναφέρουν ότι η κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ υιοθέτησε πολιτικές που διευκολύνουν την απόκτηση άδειας παραμονής και εργασίας για μετανάστες, ενώ εξετάζεται αμνηστία για όσους βρίσκονται στη χώρα χωρίς χαρτιά.
Παρά τη χαμηλή γεννητικότητα – ο δείκτης το 2024 ήταν μόλις 1,4 παιδιά ανά γυναίκα, δεύτερος χαμηλότερος στην Ε.Ε. – η Ισπανία κατάφερε να ενισχύσει το εργατικό δυναμικό, να καλύψει κενές θέσεις σε τουρισμό, εστίαση, γεωργία και τεχνολογία και να αναζωογονήσει αγροτικές περιοχές που καταρρέουν κοινωνικοδημογραφικά.
Τα μέτρα έχουν αποτυπωθεί και σε οικονομικά αποτελέσματα: το 2023 η Ισπανία κατέγραψε ανάπτυξη 3,2%, ξεπερνώντας Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία. Η πρωτοβουλία είχε την υποστήριξη της κοινωνίας, με περισσότερες από 600.000 συλλογές υπογραφών και την εμπλοκή πάνω από 900 ΜΚΟ, επιχειρηματικών ενώσεων και ακόμη και της Ισπανικής Διάσκεψης Επισκόπων.
Ιστορική μνήμη και κοινωνική συναίνεση
Η ισπανική κυβέρνηση αξιοποιεί τη μεταναστευτική πολιτική όχι μόνο για την κάλυψη κενών στην αγορά εργασίας αλλά και για την αναζωογόνηση περιοχών με δημογραφική ερημοποίηση. Η χώρα είχε ήδη δημιουργήσει ειδικό υπουργείο «Οικολογικής Μετάβασης και Δημογραφικών Προκλήσεων», χρηματοδοτώντας πρωτοβουλίες από το δικό της Ταμείο Ανάκαμψης, για να αντιμετωπίσει τη γήρανση, την ερήμωση των αγροτικών περιοχών και τις συνέπειες της υψηλής κινητικότητας των κατοίκων.
Ο Σάντσεθ υπενθυμίζει συνεχώς τις «οδύσσειες» των Ισπανών μεταναστών, από τη δικτατορία έως τη μαζική φυγή εργατών στη Δυτ. Ευρώπη, ενισχύοντας την κοινωνική αποδοχή των μεταναστευτικών πολιτικών. Οι κοινωνικές αντιδράσεις είναι περιορισμένες, με εξαίρεση το ακροδεξιό κόμμα Vox, ενώ η κυβέρνηση συνεχίζει στοχευμένες και ρεαλιστικές πολιτικές για το μέλλον.
Η Ελλάδα σε κρίσιμο σταυροδρόμι
Στην Ελλάδα, ο πολιτικός διάλογος παραμένει σταθερά προβληματικός: φαρισαϊσμός, ρατσιστικές αντιλήψεις και έλλειμμα κατανόησης των σύγχρονων κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων υπονομεύουν κάθε σοβαρή πολιτική παρέμβαση.
Επιχειρηματικοί φορείς και επιστημονικοί κύκλοι έχουν επισημάνει τα τελευταία δύο-τρία χρόνια την ανάγκη σοβαρής αντιμετώπισης του μεταναστευτικού, ώστε να ενισχυθεί η οικονομία, να καλυφθούν οι κενές θέσεις εργασίας και να στηριχθεί το ασφαλιστικό σύστημα. Ωστόσο, η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα δεν αξιοποιούν το διαθέσιμο μεταναστευτικό εργατικό δυναμικό, το οποίο πλέον φεύγει σε χώρες με καλύτερες συνθήκες εργασίας, αμοιβές και προοπτικές νόμιμης διαμονής.
Η αντιμεταναστευτική πολιτική θριαμβεύει ακριβώς όταν η χώρα γερνάει και λιγοστεύει επικίνδυνα, απειλώντας την κοινωνική και οικονομική σταθερότητα.
AnatropiNews / Φάκελος «Δημογραφικό – Η Ελλάδα αργοπεθαίνει»
- Η στροφή στις σχέσεις Άγκυρας – Καΐρου με επίκεντρο την ΑΟΖ και την στρατιωτική συνεργασία
- Η Ελλάδα μπροστά σε δημογραφικό αδιέξοδο: Υπογεννητικότητα, φυγή νέων και έλλειμμα μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού
- Η Δανία καταργεί τον ΦΠΑ στα βιβλία για να ενισχύσει την ανάγνωση
- Τραμπ: «Αν φέρω ειρήνη στην Ουκρανία, ίσως πάω στον Παράδεισο»
- Αδειάζουν από φοιτητές τα ΑΕΙ λόγω δημογραφικού και Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής