NewsEdit Πενήντα χρόνια ερευνητικής αφοσίωσης κατέληξαν στην πρώτη αγγλόφωνη βιογραφία του Κωνσταντίνου Καβάφη μετά από μισό αιώνα, με τίτλο «Αλεξανδρινή Σφίγγα: η κρυφή ζωή του Κωνσταντίνου Καβάφη» (εκδ. Summit).
Οι Βρετανοί ακαδημαϊκοί Πίτερ Τζέφρις και Γκρέγκορι Γιουσντάνις επιχειρούν να φωτίσουν την πολυσχιδή προσωπικότητα του Αλεξανδρινού ποιητή, συνδυάζοντας τεκμηρίωση και λογοτεχνική αφήγηση.
Η αφήγηση ξεκινά από την οικία του Καβάφη στην οδό Lepsius 10, επάνω από έναν οίκο ανοχής, όπου το ημίφως, τα βαριά έπιπλα, οι αντίκες και τα κεριά συνέθεταν την ατμόσφαιρα των τριών δεκαετιών που το σπίτι αποτέλεσε λογοτεχνικό κέντρο της Αλεξάνδρειας. Από εκεί περνούν μορφές όπως ο Γουίσταν Όντεν, ο Έντουαρντ Μόργκαν Φόρστερ, ο Ντέιβιντ Χόκνεϊ και η Τζάκι Κένεντι Ωνάση, που είχε ζητήσει να ακουστεί η «Ιθάκη» στην κηδεία της.
Ο Καβάφης, γεννημένος το 1863, έζησε σε Λίβερπουλ, Λονδίνο και Κωνσταντινούπολη πριν επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια. Για τρεις δεκαετίες εργαζόταν στις υπηρεσίες άρδευσης, αφιερώνοντας τον ελεύθερο χρόνο του στην ποίηση. Προτιμούσε ιστορικά θέματα του ελληνιστικού και βυζαντινού κόσμου, συχνά παραμελημένα από την επίσημη αφήγηση, ενώ απέφευγε τον ηρωικό τόνο, επιλέγοντας ήρωες της περιφέρειας της Ιστορίας.
Στο έργο του αποτυπώνεται η ερωτική του ταυτότητα, σε μια πόλη που, αν και κοσμοπολίτικη, δεν έλειπε το κουτσομπολιό και ο κοινωνικός ρατσισμός. Ο ποιητής κράτησε διακριτική στάση στην προσωπική του ζωή, επιβεβαιώνοντας την ομοφυλοφιλία του μέσα από την ποίηση και λογοκρίνοντάς την εκτός αυτής — μια αντίφαση που, σύμφωνα με τους συγγραφείς, τροφοδότησε τη δημιουργία του.
Η βιογραφία, λόγω της περιορισμένης διάσωσης επιστολών και αρχείων, ακολουθεί κυκλική δομή: αρχίζει και τελειώνει με τον θάνατό του, περνώντας από την οικογένεια, τους φίλους, την πόλη και την αγωνία του για αναγνώριση. Όπως σημειώνει ο Γιουσντάνις, ο βιογράφος πρέπει να δουλέψει σαν μυθιστοριογράφος, γεμίζοντας κενά με τεκμηριωμένες υποθέσεις.
Η «Αλεξανδρινή Σφίγγα» σκιαγραφεί έναν δημιουργό με μεγάλες φιλοδοξίες, αφοσίωση στην τέχνη και βαθιά σύνδεση με μια Αλεξάνδρεια που ισορροπεί ανάμεσα στον ρεαλισμό και το όνειρο. Η εμπειρία της ποιήτριας Μυρτιώτισσας, που αποχώρησε από το σπίτι του αναρωτώμενη αν η συνάντηση ήταν πραγματική ή φανταστική, συνοψίζει και την αίσθηση που αφήνει η ανάγνωση της βιογραφίας.