Ανατροπές φέρνει η νέα αναλογιστική μελέτη στο ασφαλιστικό τοπίο της χώρας, καθώς από το 2028 μπαίνουμε σε περίοδο σταδιακής αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Η αιτία δεν είναι άλλη από την επιδείνωση του δημογραφικού, το οποίο μετατρέπεται πλέον από «μακροπρόθεσμο ζήτημα» σε άμεση απειλή για τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Τι αλλάζει και γιατί
Σύμφωνα με τον νόμο Κατρούγκαλου (Ν. 4387/2016), από το 2027 και μετά, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης θα αναθεωρούνται κάθε τρία χρόνια, με βάση το προσδόκιμο ζωής. Η πρώτη εφαρμογή αυτού του κανόνα θα γίνει το 2028 και όλα δείχνουν πως τα όρια θα αυξηθούν.
Οι πρώτες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι:
- Το όριο των 62 ετών με 40 χρόνια ασφάλισης θα ανέβει στα 63,5 έτη μέχρι το 2030.
- Το γενικό όριο των 67 ετών θα φτάσει στα 68,5 έτη μέχρι την ίδια χρονική περίοδο.
- Με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, το γενικό όριο συνταξιοδότησης μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 72,5 έτη έως το 2070.
Ο ρόλος του δημογραφικού
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους σήμερα βρίσκεται στο 1,6 προς 1 και αναμένεται να πέσει στο 1,25 προς 1 μέσα στην επόμενη δεκαετία. Για να είναι βιώσιμο το σύστημα, θα έπρεπε να φτάσει το 4 προς 1.
Παράλληλα, τρεις κρίσιμοι δείκτες δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος:
- Δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων: Οι άνω των 65 αυξάνονται ταχύτερα από τον ενεργό πληθυσμό.
- Δείκτης γήρανσης: Περισσότεροι ηλικιωμένοι, λιγότεροι νέοι σε ηλικία εργασίας.
- Δείκτης γονιμότητας: Παραμένει στο χαμηλό 1,5 παιδί ανά γυναίκα – πολύ κάτω από το ελάχιστο όριο ανανέωσης γενεών.
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, που εκτιμάται ότι θα φτάσει τα +1,5 έτη ως το 2030, ενεργοποιεί τον μηχανισμό αναπροσαρμογής των ορίων.
Τι λέει το Υπουργείο Εργασίας
Το Υπουργείο διαβεβαιώνει πως η προσαρμογή θα είναι σταδιακή και ήπια – της τάξης των 3 έως 4 μηνών τον χρόνο. Στόχος είναι να μη δημιουργηθεί σοκ σε όσους σχεδιάζουν την αποχώρησή τους τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, κανείς δεν αμφιβάλλει πως η πορεία είναι δεδομένη: τα όρια θα αυξάνονται, με μικρά αλλά σταθερά βήματα.
Ποιοι επηρεάζονται πρώτοι
Οι πρώτοι που θα δουν αλλαγές είναι όσοι σχεδιάζουν συνταξιοδότηση μετά το 2027. Από εκεί και μετά, κάθε νέα τριετία θα φέρνει και νέες προσαρμογές, με βάση τις εκθέσεις της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής και τις δημογραφικές εξελίξεις.
Εξαιρέσεις μπορεί να ισχύσουν για ορισμένες «τυχερές» κατηγορίες ασφαλισμένων, που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν τα 62, αλλά αυτές οι περιπτώσεις είναι λίγες και συγκεκριμένες – και η πόρτα τους κλείνει σταδιακά.
Το σύστημα αλλάζει, όχι επειδή «κάποιος το αποφάσισε», αλλά γιατί οι αριθμοί δεν βγαίνουν. Η χώρα γερνάει, οι γεννήσεις μειώνονται, οι συνταξιούχοι αυξάνονται και οι εργαζόμενοι δεν επαρκούν. Αν δεν γίνουν προσαρμογές, το σύστημα απλώς δεν θα πληρώνει συντάξεις.
Το στοίχημα δεν είναι μόνο τεχνικό, είναι πολιτικό και κοινωνικό: πώς θα διατηρηθεί η ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη για βιωσιμότητα και την προστασία των πολιτών που εργάζονται μια ζωή περιμένοντας το «τέλος του αγώνα».
Το 2028 είναι πιο κοντά απ’ όσο νομίζουμε.
- Χαρίτσης: «Φύλλο συκής η Εξεταστική για τον ΟΠΕΚΕΠΕ – Συγκάλυψη υπουργών πίσω από την πρόταση της ΝΔ»
- Καταιγιστική Κωνσταντοπούλου στη Βουλή: «Η κυβέρνηση λειτουργεί ως εγκληματική οργάνωση»
- Συντάξεις: Που θα φτάσουν τα όρια ηλικίας από το 2028 – Τι φέρνει η νέα αναλογιστική μελέτη
- Ισόβια στον δολοφόνο της Κυριακής Γρίβα: Δικαίωση αλλά και πόνος δίχως τέλος για την οικογένεια
- Μακελειό στη Νέα Υόρκη με τέσσερις νεκρούς – Το οργισμένο σημείωμα του δράστη – Από τι ασθένεια έπασχε