Ο πόλεμος της Γάζας προσθέτει κάθε μέρα μια νέα τραγωδία. Και το βαρύ φορτίο του αίματος στα κέντρα διανομής τροφίμων δείχνει γιατί ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει τώρα.
του David Ignatius*
Ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια πολέμου, η Γάζα έχει μετατραπεί σε μια ζώνη βίας και λεηλασίας, όπου πεινασμένοι άνθρωποι προσπαθούν να βρουν φαγητό και οι Ισραηλινοί στρατιώτες δεν έχουν τα μέσα να ελέγξουν τα πλήθη. Ο αγώνας για επιβίωση θυμίζει την ανθρώπινη υποβάθμιση στον «Άρχοντα των Δακτυλιδιών». Και η ερώτηση που πρέπει να θέτει ο καθένας από μας είναι: κι αν ήμουν εγώ στη θέση των Παλαιστινίων;
Στον πυρήνα της καταστροφής βρίσκεται το γεγονός ότι τόσο η Χαμάς όσο και το Ισραήλ αδυνατούν να δώσουν τέλος σε έναν πόλεμο που είναι καταστροφικός και για τις δύο πλευρές. Η Χαμάς έχει δεχθεί ισχυρά πλήγματα αλλά δεν πρόκειται να παραδοθεί, αντιθέτως δείχνει ικανή να διαχειρίζεται το χάος. Το Ισραήλ έχει νικήσει, αλλά δεν μπορεί να επικυρώσει τη νίκη του με ένα σχήμα διακυβέρνησης όπου τη θέση της Χαμάς θα πάρει μια αραβική δύναμη που θα στηρίζεται από την Παλαιστινιακή Αρχή. Όσο για τους εναπομείναντες Ισραηλινούς ομήρους, έχουν παγιδευτεί σε αυτόν τον εφιάλτη χωρίς τέλος.
Πώς φτάσαμε ως εδώ; Ας επιστρέψουμε στον Μάρτιο, όταν έληξε η τελευταία κατάπαυση του πυρός. Η Χαμάς είχε καταστραφεί στρατιωτικά πολλούς μήνες νωρίτερα, αλλά κάποια ένοπλα υπολείμματά της είχαν παραμείνει στη Γάζα, οπότε το Ισραήλ αποφάσισε να την πιέσει διακόπτοντας το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπιστικής βοήθειας που έφτανε στην περιοχή. Όμως πάνω από ένα εκατομμύριο απελπισμένοι άνθρωποι έπρεπε κάτι να τρώνε.
Το Ισραήλ επέτρεψε τελικά σε μια αμερικανική οργάνωση να παρέχει τροφή, αλλά τα κέντρα διανομής ήταν υπερπλήρη, δεν είχαν ασφάλεια και λειτουργούσαν περιορισμένες ώρες. Η διατήρηση της τάξης ανατέθηκε στον ισραηλινό στρατό, που δεν είναι εκπαιδευμένος για τον έλεγχο του πλήθους. Το αποτέλεσμα ήταν μια προαναγγελθείσα σειρά καταστροφών.
Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, που διοικεί ένα νοσοκομείο στη Ράφα, ανακοίνωσε στις 13 Ιουλίου ότι από τότε που άνοιξαν τα νέα κέντρα διανομής τροφίμων, στις 27 Μαΐου, είχαν φτάσει στο νοσοκομείο πάνω από 3.400 άτομα τραυματισμένα από όπλα, ενώ καταγράφηκαν τουλάχιστον 250 θάνατοι. Από τότε οι αριθμοί έχουν αυξηθεί.
Στην ίδια τη Γάζα, που ελέγχεται αυτές τις ημέρες από τη Χαμάς κι από συμμορίες εγκληματιών, η ζωή είναι ένα καθημερινό στοίχημα. Δεν μπορείς να παρέχεις τροφή σε απελπισμένα και πεινασμένα πλήθη χωρίς χαώδη επεισόδια όπου σκοτώνονται άνθρωποι.
Το Ισραήλ έπρεπε να έχει αρχίσει να οργανώνει τη ζωή στη Γάζα πριν από έναν χρόνο, όταν συνετρίβη η στρατιωτική ισχύς της Χαμάς. Κάποιοι υπεύθυνοι Ισραηλινοί προσπάθησαν, αλλά αποπέμφθηκαν από τον Νετανιάχου. Οι πιο ανατριχιαστικές μαρτυρίες ανήκουν σε Ισραηλινούς στρατιώτες. «Οι άνθρωποι που κάθονται στην ουρά για φαγητό αντιμετωπίζονται ως εχθρική δύναμη», λέει ένας από αυτούς. «Δεν υπάρχουν μέτρα ελέγχου του πλήθους, όπως δακρυγόνα. Μόνο ζωντανά πυρά, με ό,τι σημαίνει αυτό».
Μέρος του προβλήματος είναι ότι ο ισραηλινός στρατός δεν είναι αστυνομική δύναμη. «Ξέρεις ότι δεν είναι σωστός ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε», λέει ένας άλλος Ισραηλινός στρατιώτης. «Το νιώθεις ότι δεν είναι σωστός. Οι διοικητές μας παίρνουν τον νόμο στα χέρια τους. Η Γάζα είναι ένα παράλληλο σύμπαν».
(*) O David Ignatius είναι αρθρογράφος της Washington Post
(Πηγή: Washington Post)